Wzrost cen ropy naftowej podbije ceny rzepaku

Mimo, że Polska jest trzecim największym producentem rzepaku w UE, wysokość krajowych zbiorów oraz popytu ma relatywnie niewielki wpływ na jego cenę skupu. Jest ona bowiem ustalana przez zakłady tłuszczowe na podstawie ceny rzepaku na giełdzie towarowej w Paryżu, która z kolei jest pochodn? cen rzepaku oraz innych roślin oleistych na światowym rynku. Mechanizm wyznaczania cen rzepaku w Polsce znajduje odzwierciedlenie w danych empirycznych, zgodnie z którymi w latach 2011 - 2015 współczynnik korelacji pomiędzy cen? rzepaku w Polsce a cen? rzepaku na giełdzie towarowej w Paryżu (MATIF) wyrażon? w złotych wyniósł 0,95, a ich średnie absolutne odchylenie ukształtowało się w badanym okresie na poziomie 3,2% ceny rzepaku w Polsce.

Najważniejszym czynnikiem determinuj?cym cenę rzepaku oraz innych roślin oleistych na światowym rynku jest bież?ca sytuacja podażowo-popytowa oraz oczekiwania uczestników rynków co do jej przyszłego kształtowania. Z uwagi na wysok? współzmienność cen roślin oleistych wynikaj?c? z ich znacznej substytucyjności szacuj?c podaż i popyt na rośliny oleiste uwzględnia się zagregowane wartości dla siedmiu głównych roślin oleistych (soja, rzepak, nasiona słonecznika, bawełna, orzeszki ziemne, ziarna palmowe oraz kopra). Zależność ta znajduje potwierdzenie w danych historycznych, które wskazuj? na wyraźn? korelację pomiędzy cen? rzepaku a prognoz? wskaźnika zapasy/spożycie na światowym rynku roślin oleistych na kolejny sezon.

Zgodnie z prognoz? USDA z 10 czerwca br. (U.S. Department of Agriculture) w sezonie 2015/2016 będziemy mieć do czynienia z nieznacznym zmniejszeniem produkcji nasion i owoców najważniejszych roślin oleistych, która spadnie o 0,7% w stosunku do poprzedniego sezonu i wyniesie 531,9 mln t. Zmniejszenie produkcji wynikać będzie przede wszystkim z niższej produkcji soi, będ?cej jednocześnie dominuj?cym gatunkiem roślin oleistych (59,4% ich całkowitej produkcji), zwi?zanej z prognozowanymi mniejszymi zbiorami w USA i Argentynie. Do spadku produkcji roślin oleistych przyczyni się również niższa produkcja rzepaku (o 4,5%), bawełny (o 5,4%) oraz nasion słonecznika (o 0,3%), podczas gdy w przeciwnym kierunku oddziaływać będzie wyższa produkcja orzeszków ziemnych i ziaren palmowych (o 4,8%).

Jednocześnie, zgodnie z prognoz? USDA globalne zużycie nasion i owoców roślin oleistych w sezonie 2015/2016 wyniesie 521,5 mln t (wzrost o 1,9% r/r). Czynnikiem oddziałuj?cym w kierunku ograniczenia zużycia roślin oleistych będzie utrzymuj?cy się spadek cen ropy naftowej, zwiększaj?cy jej relatywn? cenow? konkurencyjność względem biopaliw i biokomponentów, obniżaj?c popyt na nie. Pomimo wzrostu spożycia przy jednoczesnym spadku produkcji zapasy końcowe w sezonie 2015/2016 zwiększ? się o 7,6% r/r i wynios? 104,6 mln t. W rezultacie, wskaźnik zapasy końcowe/zużycie zwiększy się z 19,0% w sezonie 2014/2015 do 20,1% w sezonie 2015/2016. Wzrost relacji zapasy końcowe/zużycie na rynku roślin oleistych będzie czynnikiem oddziałuj?cym w kierunku spadku ich ceny.

Mimo, że cena rzepaku w znacznym stopniu zależy od ceny pozostałych roślin oleistych, ewentualne różnice w sytuacji popytowo-podażowej na rynku rzepaku w stosunku do pozostałych roślin mog? powodować nieznaczne odchylenia jego ceny w relacji do innych roślin. Zgodnie z szacunkami USDA produkcja rzepaku w sezonie 2015/2016 zmniejszy się o 4,5% i wyniesie 68,5 mln t. Spadek produkcji rzepaku zwi?zany będzie z jego oczekiwanymi mniejszymi zbiorami wśród głównych producentów (UE, Kanada, Chiny). Zmniejszeniu ulegnie również zużycie rzepaku, które sezonie 2015/2016 obniży się o 2,0% i wyniesie 70,0 mln t. W rezultacie po uwzględnieniu zapasów pocz?tkowych, wskaźnik zapasy końcowe/zużycie spadnie do 7,7% wobec 9,7% w sezonie 2014/2015, co będzie czynnikiem oddziałuj?cym w kierunku odchylania się w górę ceny rzepaku względem innych roślin oleistych.

Na podstawie kontraktów terminowych na rzepak i inne rośliny oleiste odzwierciedlaj?cych oczekiwania inwestorów co do przyszłej podaży i popytu na rynku roślin oleistych, a także naszej prognozy cen ropy naftowej stanowi?cej główny czynnik determinuj?cy popyt na biopaliwa wyznaczyliśmy prognozowan? ścieżkę cen rzepaku nominowanych w euro na giełdzie w Paryżu. Następnie na podstawie naszych prognoz kursu EURPLN (por. tabela kwartalna) uzyskaliśmy prognozę ceny skupu rzepaku w Polsce. Oczekujemy, że w sezonie 2015/2016 w kierunku wzrostu cen rzepaku oddziaływać będzie prognozowany spadek wskaźnika zapasy końcowe/zużycie na światowym rynku rzepaku, który ze względu na utrzymuj?ce się susze wśród głównych producentów roślin oleistych może być w naszej ocenie głębszy niż ten zakładany w projekcjach USDA. Ceny wynikaj?ce z kontraktów terminowych w Paryżu skorygowaliśmy w całym horyzoncie prognozy w górę z uwagi na zakładany przez nas szybszy od oczekiwań rynkowych wzrost cen ropy Brent w I poł. 2016 r. (z obecnego poziomu 59 USD za baryłkę do 74 USD za baryłkę na koniec II kw. 2016 r., wobec poziomu 67 USD za baryłkę oczekiwanego przez rynek), który zwiększy popyt na biopaliwa. W I poł. 2016 r. wzrost ceny skupu rzepaku w Polsce ograniczany będzie natomiast przez prognozowane przez nas umocnienie złotego względem euro. W konsekwencji oczekujemy, że w grudniu br. cena rzepaku wzrośnie do ok. 1740 zł/t, a w czerwcu 2016 r. obniży się do ok. 1680 zł/t. Głównymi czynnikami ryzyka dla naszej prognozy s? kolejne aktualizacje szacunków światowej podaży i popytu na rośliny oleiste, kształt polityki monetarnej FED, EBC, RPP oraz negocjacje nt. programu pomocowego dla Grecji maj?ce istotny wpływ na kurs złotego, a także zmiana cen ropy naftowej.

***

Credit Agricole Bank Polska S.A. pl.  Orl?t Lwowskich 1, 53-605 Wrocław  www.credit-agricole.pl

Niniejszy materiał został sporz?dzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodz?cych ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale maj? charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.

Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail:  jakub.borowski(@)credit-agricole.pl

Jean-Baptiste GIRAUD Dyrektor Pionu Dużych Klientów Korporacyjnych Head of Large Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 02 e-mail:jeanbaptiste.giraud(@)credit-agricole.pl

David JULLIARD Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Mid Corporate Client Division ul.Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.:+48 22 573 80 82 e-mail:  djulliard(@)credit-agricole.pl