Decyzja określająca a decyzja ustalająca zobowiązanie podatkowe

Decyzja określaj?ca  jest zobowi?zaniem podatkowym maj?cym charakter deklaratoryjny. Oznacza to, że przekształcenie obowi?zku podatkowego w zobowi?zanie podatkowe następuje z mocy prawa. Decyzja określaj?ca, co do zasady ma zastosowanie w podatkach, w których podatnik sam oblicza jego wysokość (podatek dochodowy, VAT). Jeżeli organ podatkowy zakwestionuje wysokość podatku samodzielnie obliczon? przez podatnika, wydaje decyzję określaj?c? kwotę tego podatku w innej wysokości. Zatem decyzja określaj?ca sama  w sobie nie tworzy zobowi?zania podatkowego, a jedynie stwierdza fakt jego niedopełnienia w należytej wysokości i istnienie wynikaj?cych z tego zaległości podatkowej. W takim przypadku odsetki za zwłokę s? naliczane od daty, w której powstała pierwotna zaległość podatkowa i nie zależ? od daty doręczenia ww. decyzji.

Z kolei  decyzja ustalaj?ca  ma charakter konstytutywny. W tym przypadku uprawnienia lub obowi?zki nie wynikaj? bezpośrednio z ustawy, lecz s? nadawane z mocy władztwa administracyjnego: organ określa wysokość zobowi?zania podatkowego, a termin jego zapłaty liczony jest od momentu doręczenia decyzji podatnikowi. Decyzja ustalaj?ca może tworzyć, zmieniać, a nawet uchylać stosunek prawny.   Decyzja ustalaj?ca dotyczy niektórych podatków lokalnych, takich jak podatek rolny, leśny, od nieruchomości.

Obu zagadnieniom poświęcony jest art. 21 Ordynacji Podatkowej ( ?1 pkt.1 i  ?3 dot. decyzji deklaratoryjnej,  ? 1 pkt 2 i  ? 5 dot. decyzji konstytutywnej).

Autor: Katarzyna Głos, Tax Department