Analizy i badania
Well-being pracowników - trend czy strategia?
Efektywność pracy od zawsze stanowiła obszar zainteresowania pracodawców. Aby ją zwiększać należy brać pod uwagę nie tylko systemy zarządzania, ale również jakość życia w miejscu pracy. Obecnie firmy z całego świata odkrywają korzyści płynące z podejścia uwzględniającego dobrostan pracowników. Jednym z jego aspektów jest sposób urządzania biur.
Ojciec medycyny Hipokrates mówił o zasadzie „primum non nocere” oznaczającej „po pierwsze nie szkodzić”, która stanowiła apel do lekarzy, by swoje wysiłki kierowali przede wszystkim ku zachowaniu zdrowia u pacjentów. Tę samą zasadę można zastosować w środowisku pracy, w którym należy jednak odnieść się nie tylko do kwestii zdrowia fizycznego, ale także energii i motywacji pracowników. Klucz do jej zrozumienia stanowi pojęcie well-beingu.
Według brytyjskich ekspertów - Ivana Robertsona i Cary’ego Coopera - mówi się o trzech aspektach well-beingu w miejscu pracy: psychologicznym, społecznym i zdrowotnym. Pierwszy to odczuwanie szczęścia, poczucie sensu i radzenie sobie ze stresem, drugi – relacje i przywództwo, trzeci zaś odnosi się do sposobu odżywiania, aktywności fizycznej i snu. Wszystkie trzy składają się na jakość życia w środowisku pracy.
Jeden z ojców założycieli ruchu wellness Don Ardell - w swoim opublikowanym w 1977 roku modelu wellness – uwzględnił właśnie znaczenie otoczenia fizycznego dla dobrostanu. Nazwał je wrażliwością na otoczenie czyli - w potocznym rozumieniu - unikanie ekspozycji na szkodliwe czynniki, takie jak niezdrowe powietrze czy toksyczne związki wydzielane przez farby użyte do malowania pomieszczeń biurowych. Dziś jednak pracodawcy nie zatrzymują się na etapie „po pierwsze nie szkodzić”, ale idą dużo dalej inwestując w tworzenie takich miejsc pracy, które wspierają well-being pracowników.
Jednym ze sposobów oddziaływania na dobrostan jest aranżacja przestrzeni biurowych. Jakość otoczenia fizycznego ma bowiem wpływ na wszystkie aspekty well-being. Pracodawca może na przykład wspierać budowanie pozytywnych relacji między pracownikami umieszczając w biurach takie meble, które dzięki izolacji akustycznej i optycznej pozwalają na zachowanie większej prywatności w rozmowach. Drugi przykład wpływu jaki pracodawca ma na well-being to wspieranie zdrowego trybu życia wśród pracowników dzięki działaniom edukacyjnym oraz oferowaniu w stołówkach i dystrybutorach jedzenia zdrowych dań i przekąsek. Wpływ otoczenia na well-being psychologiczny, w tym na emocje pracowników jest jeszcze bardziej oczywisty.
Fizyczne i zmysłowe doświadczenie z miejsca pracy może bowiem wzmacniać lub osłabiać efektywność pracowników. – Wszystko rozgrywa się dzięki grze kolorów, faktur, zapachów oraz oświetleniu, ustawieniu mebli i położeniu względem kierunków świata – wszystkie te czynniki mają znaczenie – mówi Nathaly Bravo, zajmująca się psycho-dekoracją wnętrz dla firm z południa Francji. Na przykład niektóre kolory mają wpływ na stan emocjonalny pracowników. – Żółty to kolor radości życia i komunikacji, pomarańczowy – dodaje energii i ułatwia spontaniczne działanie – tłumaczy Nathaly Bravo, według której psycho-dekoracja wnętrz ma na celu zwiększanie, dynamizowanie i regulowanie dysfunkcji i problemów firm takich jak rotacja pracowników, absencje chorobowe, spadek przychodów, brak klientów i motywacji wśród personelu. Jest to również prosty i skuteczny sposób, by wzmocnić wizerunek marki.
Skoro udało nam się już ustalić jaki jest związek między psycho-dekoracją, której podstawę stanowi indyjski system Vatsu - prekursor Feng-Shui, a takimi czynnikami z zakresu zarządzania jak przychody czy poziom rotacji, należy zadać pytanie o jego uzasadnienie naukowe. – W tej chwili dysponujemy przykładami od największych marek takich jak McDonald’s czy sklepy Printemps w Paryżu, które skorzystały z usług w tym zakresie – tłumaczy Nathaly Bravo, która podaje wiele przykładów historii sukcesu z własnego doświadczenia zawodowego. – Psycho-dekoracja działa jak medycyna, a swoim oddziaływaniem obejmuje miejsce, personel, klientów i kadrę zarządzającą danej firmy – podsumowuje. Jaromir Ciechanowicz z firmy WES.expert zajmującej się projektowaniem środowisk pracy podkreśla natomiast wagę tworzenia zintegrowanych ze sobą stref ponieważ – jak twierdzi – to właśnie miejsca tworzą kulturę organizacji. – Chodzi o to, żeby dać pracownikom bodziec do odejścia od biurka i na przykład prowadzenia rozmów na sofach i pufach w strefie lounge. Możliwość zmiany pozycji w ciągu dnia pracy przekłada się na efektywność ich pracy – tłumaczy.
Nawet jeśli pierwotnie zasady nowoczesnej aranżacji wnętrz i psycho-dekoracji zaczęto stosować nie po to, by dopieszczać pracowników, ale po to, by tworzyć wyjątkową obsługę klienta, należy pamiętać, że dobrostan pracowników jest ściśle powiązany z dobrostanem klientów. Badania Towers Watson z 2010 roku jasno wykazały, że aby utrzymać wysoki poziom zaangażowania pracowników i uniknąć wypalenia zawodowego, należy inwestować w ich dobrostan. Well-being jest zatem warunkiem utrzymania produktywności w dłuższym okresie czasu. Pracodawcy zdają sobie z tego coraz częściej sprawę i czynią wysiłki, by pracownikom pracowało się jak najlepiej. Wspierają ich dobrostan na poziomach psychologicznym, społecznym i zdrowotnym.
Obecnie nie można już traktować dbania o well-being pracowników jako przelotnej mody, ale jako jedną ze strategii zarządzania kapitałem ludzkim w organizacji. W dobie kiedy rynek pracy staje się coraz bardziej konkurencyjny, nie można pomijać inwestowania w dobrostan pracowników, bo stanowi on jeden ze sposobów przyciągania i utrzymywania najlepszych pracowników. To przecież od jakości ich pracy zależy całość funkcjonowania firmy, w tym jej dobrostan finansowy.
Więcej o The Wellness Institute >>>
Ewa STELMASIAK
Założycielka The Wellness Institute oferującego wsparcie doradczo-szkoleniowe dla firm. Ekspert ds. komunikacji organizacyjnej i zarządzania wellbeingiem. Pierwszy w Polsce certyfikowany menedżer programów well-being dla firm (CWWS, CWWPM) i coach wellness (CWHC). Uczy dbania o siebie i relaksacji, wspiera we wprowadzaniu zmian na dobre. Pisze i bada. Wykłada i prowadzi warsztaty. Od 2012 roku promuje wellness w Polsce www.wellnessinstitute.pl