Analizy i badania
Trybunał Konstytucyjny po stronie podatników. Część z nich może odzyskać nadpłaty z tytułu podatku od nieruchomości
<p style="text-align: justify;" align="justify">Jak opodatkować obiekt budowlany, który pomimo posiadania wszelkich cech budynku pełni funkcje budowli? W wyroku SK 48/15 z 13.12.2017 r. Trybunał Konstytucyjny stanął po stronie podatników, oceniając za niezgodne z Konstytucją stanowisko, iż obiekt budowlany spełniający definicję budynku może być uznany za budowlę. W konsekwencji przedsiębiorstwa mają szansę na odzyskanie niesłusznie pobranego podatku od nieruchomości.</p>
>
W?tpliwości w prawie daninowym rozstrzygane na korzyść podatnika
W grudniu 2017 r. Trybunał Konstytucyjny rozstrzygn?ł na korzyść podatników kwestię opodatkowania nieruchomości, wydaj?c wyrok SK 48/15, zgodnie z którym kwalifikowanie jako budowli obiektu budowlanego spełniaj?cego ustawowe kryteria definicji budynku, jest niezgodne z Konstytucj?. Przedmiotem skargi, któr? rozpatrzył Trybunał Konstytucyjny, był fragment z art. 1a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: Upol). Rozumienie tego zapisu zostało wyrażone w jednolitym orzecznictwie s?dów administracyjnych, które dotychczas uznawały, że obiekt budowlany posiadaj?cy wszystkie cechy budynku wskazane we wspomnianym artykule, można zakwalifikować jako budowlę. Dotyczyło to między innymi stacji transformatorowych, gazowych i telekomunikacyjnych oraz silosów. W orzecznictwie przyjęto, że aby uznać obiekt budowlany za budynek, konieczne jest wyst?pienie dodatkowych przesłanek, takich jak na przykład możliwość wejścia do środka obiektu. Ograniczaj?c się wył?cznie do wyroków Naczelnego S?du Administracyjnego, Trybunał Konstytucyjny wskazał w omawianym wyroku SK 48/15 ponad 50 orzeczeń reprezentuj?cych ten pogl?d. Tak? interpretację przyjęły także organy samorz?du terytorialnego, co w konsekwencji spowodowało, że właściciele wspomnianych obiektów budowlanych byli zmuszeni do rozliczania podatku stawk? 2 proc. liczon? od wysokiej wartości pocz?tkowej nieruchomości.
Trybunał uznał sprawę za godn? rozpatrzenia ze względu na uzasadniony zarzut niekonstytucyjności. Uznanie za budowlę obiektu budowlanego, który spełnia kryteria definicji budynku, narusza bowiem zasady szczególnej określoności regulacji prawa daninowego, wywodzone z art. 217 Konstytucji, który wskazuje, że: „nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy”. W tej sytuacji rozumienie artykułu 1a ust. 1 pkt 1 upol jednolicie reprezentowane w orzecznictwie, jest naruszeniem zasady poprawnej legislacji i stoi w sprzeczności z treści? przepisów Konstytucji. Zgodnie z wyrokiem Trybunału, jeśli obiekt budowlany spełnia kryteria zawarte w ustawie, które pozwalaj? uznać go za budynek, kwalifikowanie go jako budowli jest niedopuszczalne. Oznacza to, że budynku nie można uznać za budowlę, odwołuj?c się do innych przesłanek niż te wyrażone wprost w ustawie. Trybunał wskazał, że nie można stosować wykładni rozszerzaj?cej w przypadku jasno określonego przepisu.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego daje podatnikom tarczę ochronn? do obrony swoich praw przed nieprecyzyjn? interpretacj? prawa podatkowego, które dotyka wielu obszarów codziennego funkcjonowania zarówno osób fizycznych, jak i prawnych. Trybunał potwierdził, że w?tpliwości interpretacyjne zwi?zane z wykładni? prawa daninowego należy rozstrzygać zgodnie z zasad? in dubio pro tributario, czyli na korzyść podatnika. To ważna informacja i jednocześnie wskazówka do działania dla organów podatkowych i s?dów administracyjnych – komentuje Bartłomiej Pitera, aplikant radcowski, Konsultant w Dziale Podatków i Opłat w Ayming Polska.
Czas zweryfikować sposób opodatkowania obiektów
Wyrok Trybunału ma istotne znaczenie dla właścicieli obiektów, które dotychczas niesłusznie zostały uznane za budowle, co spowodowało naliczenie im zbyt wysokiej kwoty podatku od nieruchomości. Teraz mog? oni odzyskać nadpłacony podatek. Od momentu ogłoszenia uzasadnienia, czyli 27 grudnia 2017 r. przedsiębiorstwa miały 30 dni na złożenie wniosku o wznowienie postępowania podatkowego i trzy miesi?ce na ponowne uruchomienie postępowania s?dowego. Te terminy dotycz? przedsiębiorstw, które otrzymały decyzję organu lub wyrok s?dowy wydane w oparciu o niekorzystn? dla podatnika interpretację przepisu, określon? przez Trybunał Konstytucyjny jako niezgodna z Konstytucj?. W pozostałych przypadkach, jeśli w danym roku nie zapadła decyzja wymiarowa i nie toczy się postępowanie podatkowe, przedsiębiorstwo może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty nawet do 5 lat wstecz i w ten sposób uzyskać oszczędności.
Obserwujemy pierwsze reakcje ze strony organów podatkowych, które wystosowuj? wezwania do podatników, aby zweryfikowali sposób opodatkowania swoich obiektów i zwrócili się o zwrot nadpłaconego podatku w trybie uproszczonym. Dotyczy to głównie przedsiębiorstw, które w deklaracjach podatkowych jako budowle wykazywały obiekty zbliżone do kontenerów telekomunikacyjnych i posiadaj?ce ustawowe cechy budynku – komentuje Magdalena Pietkiewicz, Konsultant w Dziale Podatków i Opłat w Ayming Polska.
O zwrot nadpłat z tytułu podatku od nieruchomości mog? ubiegać się także przedsiębiorstwa będ?ce w posiadaniu takich obiektów, jak trafostacje czy stacje gazowe. Wyrok Trybunału będzie można odnieść również do oczyszczalni ścieków, przepompowni czy elewatorów.
Przedsiębiorstwa mog? odzyskać spore nadpłaty
Na skutek wyroku Trybunału, przedsiębiorstwo rozliczaj?ce do tej pory podatek od nieruchomości stawk? 2 proc., liczon? od wysokiej wartości pocz?tkowej, na któr? wpływa przede wszystkim wartość wewnętrznych urz?dzeń, zacznie płacić podatek liczony stawk? za m2 powierzchni użytkowej budynku.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego może przynieść przedsiębiorstwom wymierne oszczędności. Przykładowo, jeśli firma posiadaj?ca stacje gazowe do tej pory uiszczała za nie podatek od nieruchomości od wartości pocz?tkowej w wysokości 3,5 mln zł, to przy stawce 2 proc. odprowadzała do budżetu gminy 70 tys. zł rocznie. Zakwalifikowanie tych stacji gazowych jako budynków spowoduje, że podatek będzie liczony od powierzchni użytkowej. Przy 200 m2 i stawce 23,10 zł za m2, podatek od nieruchomości wyniesie 4 620 zł. To zaledwie 7 proc. pierwotnej kwoty podatku, czyli ponad 65 tys. rocznych oszczędności dla przedsiębiorstwa – wyjaśnia Magdalena Pietkiewicz, Konsultant w Dziale Podatków i Opłat w Ayming Polska.
Warto jak najszybciej zweryfikować sposób opodatkowania obiektów należ?cych do przedsiębiorstwa. Może okazać się, że zidentyfikowane nadpłaty będ? stanowiły dla firmy znacz?ce oszczędności.
***
Ayming to międzynarodowa grupa doradcza, powstała z poł?czenia Alma Consulting Group i Lowendalmasaï, świadcz?ca usługi Business Performance Consulting w 16 krajach w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Ayming Polska wspiera przedsiębiorstwa w uzyskiwaniu oszczędności i zwiększaniu wyników finansowych organizacji, oferuj?c profesjonalne doradztwo strategiczne i operacyjne w zakresie: podatków i opłat, ubezpieczeń społecznych i środowiska pracy, produktów energetycznych, obszaru zakupów oraz dotacji i ulg B+R. Więcej: www.ayming.pl
Kontakt dla mediów:
Paulina Wiśniewolska
PR & Marketing Manager
Tel.: +48 22 330 60 28,
Kom.: + 48 784 945 256
E-mail: pwisniewolska(@)ayming.com