Analizy i badania

Silne przyspieszenie płac wciąż mało prawdopodobne

<p style="text-align: justify;">W III kw. nominalne wynagrodzenia w gospodarce narodowej wzrosły o 3,0% r/r wobec 3,1% w II kw. Na podstawie wyników badań koniunktury przedsiębiorstw i wskaźników makroekonomicznych przedstawiamy oczekiwany przez nas kierunek i skalę zmian dynamiki płac w gospodarce narodowej.</p>

>

Spadek dynamiki wynagrodzeń w III kw. jest pewnym zaskoczeniem bior?c pod uwagę utrzymuj?cy się w ostatnich miesi?cach spadek stopy bezrobocia. Wyrównana sezonowo stopa bezrobocia rejestrowanego obniżyła się w październiku br. do poziomu najniższego od lutego 2009 r. Oceniaj?c sytuację na rynku pracy jedynie na podstawie poziomu stopy bezrobocia można dojść do wniosku, że polska gospodarka znajduje się już blisko stanu równowagi, w którym obserwowana stopa bezrobocia jest równa tzw. stopie bezrobocia naturalnego. Sprzyja to wzmocnieniu pozycji przetargowej pracowników w negocjacjach płacowych i nasilaniu się presji płacowej. Inne wskaźniki koniunktury na rynku pracy również wskazuj? na bliskość stanu równowagi. Wskaźnik restrykcyjności na rynku pracy, definiowany jako iloraz liczby wszystkich ofert pracy w urzędach pracy na koniec danego miesi?ca oraz  liczby zarejestrowanych bezrobotnych na koniec miesi?ca osi?gn?ł we wrześniu wartość 5,1, co było jego najwyższym poziomem w historii badań. Z kolei wskaźnik koniunktury reprezentuj?cy poziom bariery dla rozwoju przedsiębiorstw w postaci niedoboru wykwalifikowanych pracowników w przemyśle, usługach i budownictwie kształtował się w październiku br. powyżej średniej wieloletniej.

Powyższe wskaźniki przedstawiaj? sytuację na rynku pracy w obecnej chwili i nie maj? mocy predykcyjnej dotycz?cej przyszłego poziomu wynagrodzeń. W celu przygotowania krótkoterminowej prognozy dynamiki wynagrodzeń posłużyliśmy się badaniem koniunktury przedsiębiorstw opracowanym przez NBP (Szybki monitoring). Jedno z pytań w ankiecie dotyczy presji płacowej wywieranej przez pracowników. Zgodnie z październikow? edycj? badania, w III kw. br. presja płacowa nieznacznie nasiliła się. Udział przedsiębiorstw informuj?cych o zwiększeniu nacisków na podniesienie wynagrodzeń wzrósł o 0,5 pp. do 7,7%.

Indeks presji na wzrost płac jest umiarkowanie silnie skorelowany (współczynnik korelacji równy 58%) z przyszł? (wyprzedzenie o jeden kw.) nominaln? dynamik? wynagrodzeń w gospodarce narodowej. Oszacowana za pomoc? modelu ekonometrycznego, na podstawie tego wskaźnika dynamika nominalnych płac w okresie II-III kw. br. kształtowała się na poziomie o ok. 1,1 pkt. proc. wyższym niż w rzeczywistości. Oznacza to, że w ostatnich kwartałach wzrost wynagrodzeń w gospodarce narodowej był słabszy niż wynikałoby to z jego historycznej zależności od presji płacowej.

Ograniczony wzrost płac w ostatnich kwartałach można tłumaczyć oddziaływaniem kilku czynników. Uważamy, że po wprowadzonych w ub. r. przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej reformach urzędów pracy (polegaj?cych m.in. na profilowaniu osób bezrobotnych, utworzeniu Krajowego Funduszu Szkoleniowego oraz wynagradzanie urzędów pracy za wyniki) naturalna stopa bezrobocia obniżyła się a tym samym zmniejszyła się presja na wzrost płac. Ponadto, zgodnie z wynikam badań NBP (Szybki Monitoring) wolne zasoby pracy w gospodarce s? większe niż sugerowałaby stopa bezrobocia. Wskazuje na to niższy niż preferowany przez pracowników czas pracy, a tym samym wyższy poziom indeksu niepełnego wykorzystania zasobu pracy niż indeksu bezrobocia. Indeks niepełnego wykorzystania zasobu pracy mierzy – podobnie jak stopa bezrobocia – wielkość wolnych zasobów pracy w relacji do aktywnych zawodowo, koryguj?c j? dodatkowo o różnicę między czasem pracy preferowanym przez pracowników a czasem pracy faktycznie przez nich przepracowanym.

Przyspieszenie wzrostu wynagrodzeń jest naszym zdaniem ograniczane również przez niski stopień uzwi?zkowienia w zakładach pracy. W Polsce tylko 12% pracowników należy do zwi?zków zawodowych w porównaniu do 23% średnio w całej Unii Europejskiej. Ponadto, działalność zwi?zków zawodowych w Polsce skoncentrowana jest w przedsiębiorstwach niesprywatyzowanych lub komunalnych a także w dwóch sektorach (górnictwo oraz wytwarzanie energii i zaopatrywanie w media).

Pracodawcy (zwłaszcza duże międzynarodowe firmy) mog? być mało skłonni do przystawania na ż?dania płacowe pracowników, ze względu na możliwość relokacji części produkcji do innych krajów, o niższych kosztach pracy (np. kraje azjatyckie). Wsparcie dla takich tendencji stanowi obecnie pogarszaj?ca się koniunktura na rynkach wschodz?cych oraz niska inflacja (a nawet spadek cen) w przemyśle w tych krajach.

Kolejnym czynnikiem oddziałuj?cym w kierunku ograniczenia tempa wzrostu płac będ? migracje powrotne Polaków (w budownictwie i tych branżach w przemyśle i usługach, w których popyt na pracowników o wysokich kwalifikacjach jest relatywnie niski) oraz napływ imigrantów z Ukrainy. Zgodnie z danymi Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w I poł. br. ponad 400 tys. pracodawców zgłosiło zamiar powierzenia pracy Ukraińcom, o ok. 30 tys. więcej niż w całym 2014 r.

Zakładamy, że powyższe czynniki będ? ograniczały wzrost nominalnych płac w Polce również w najbliższych kwartałach. Czynnikiem częściowo równoważ?cym ten wpływ będzie oczekiwany przez nas wzrost inflacji, oddziałuj?cy w kierunku zmniejszenia realnego dochodu do dyspozycji gospodarstw domowych. Będzie to dodatkowym czynnikiem zwiększaj?cym presję płacow?. Oczekujemy, że podwyżki nominalnych płac będ? następowały jednak wolniej niż spadek siły nabywczej gospodarstw domowych spowodowany wzrostem cen. Bior?c pod uwagę zarysowane powyżej czynniki podtrzymujemy nasz? prognozę, zgodnie z któr? nominalne tempo wzrostu wynagrodzeń w gospodarce narodowej wzrośnie z 3,4% w 2015 r. do 4,8% r/r w 2016 r. i utrzyma się na poziomie zbliżonym do 5,0% w 2017 r.

***

Credit Agricole Bank Polska S.A. pl.  Orl?t Lwowskich 1, 53-605 Wrocław  www.credit-agricole.pl

Niniejszy materiał został sporz?dzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodz?cych ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale maj? charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.

Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail:  jakub.borowski(@)credit-agricole.pl

Jean-Baptiste GIRAUD Dyrektor Pionu Dużych Klientów Korporacyjnych Head of Large Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 02 e-mail:jeanbaptiste.giraud(@)credit-agricole.pl

David JULLIARD Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Mid Corporate Client Division ul.Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.:+48 22 573 80 82 e-mail:  djulliard(@)credit-agricole.pl

Share this page Share on FacebookShare on TwitterShare on Linkedin
Close

Zaloguj się do Strefy Członkowskiej!