Aktualności firm stowarzyszonych

Nowe uprawnienia dla przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą

Według szacunkowych danych w Polsce są ponad trzy miliony przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (JDG). Od 1 stycznia 2021 roku uzyskają oni niektóre uprawnienia przysługujące obecnie wyłącznie konsumentom.

Kogo dotyczą zmiany?

Zmiany dotyczą wszystkich podmiotów sprzedających towary lub świadczących usługi na rzecz JDG (niezależnie czy w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa, czy na odległość).

Kiedy JDG mogą korzystać z uprawnień konsumenckich?

JDG może korzystać z nowych uprawnień w odniesieniu do umów bezpośrednio związanych z jej działalnością gospodarczą, gdy z ich treści wynika, że nie posiadają dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z PKD. To, czy JDG w konkretnym przypadku będą przysługiwać prawa konsumenckie, wymaga weryfikacji charakteru zawodowego umowy, zwłaszcza w oparciu o treść wpisu w CEIDG. Na marginesie warto dodać, że z tego punktu widzenia im uboższy zakres działalności gospodarczej w CEIDG, tym większa szansa na ulgowe traktowanie przedsiębiorcy.

Co się zmienia?

W wyniku nowelizacji do JDG będą miały zastosowanie przepisy dotąd zarezerwowane dla konsumentów, tj. przepisy o:

·         klauzulach niedozwolonych

·         uprawnieniach konsumenckich z tytułu rękojmi (z ograniczeniami)

·         prawie do odstąpienia od umowy zawartej na odległość / poza lokalem (z wyjątkami).

Klauzule niedozwolone to nieuzgodnione indywidualnie postanowienia umowne (zwykle w formie regulaminów lub ogólnych warunków), które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Jeżeli umowa zawiera klauzule niedozwolone, to nie wiążą one konsumenta.

Przez lata sądy i UOKiK uznały wiele tysięcy zapisów klauzul za niedozwolone. Przykładem takiej klauzuli jest choćby zapis, że sądem właściwym dla rozstrzygnięcia sporu pomiędzy stronami jest sąd właściwy miejscowo dla sprzedawcy.

Co do rękojmi, to zmiana wprowadza dla JDG m. in. domniemanie, że reklamacja została uznana, jeżeli sprzedawca nie ustosunkuje się w terminie 14 dni od żądania JDG wymiany, naprawy rzeczy albo oświadczenia o obniżeniu ceny oraz domniemanie istnienia wady fizycznej w chwili wydania rzeczy, jeżeli wada zostanie stwierdzona w ciągu roku od wydania rzeczy. JDG będzie mogła też powoływać się na właściwości rzeczy wskazane nie tylko przez sprzedawcę, ale na przykład w reklamie producenta.

Co ważne dla praktyki obrotu, ustawodawca przewidział możliwość umownego ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Należy jednak z tej możliwości korzystać ostrożnie.

Ustawodawca przyznał też JDG uprawnienie do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość w terminie 14 dni od wydania towaru lub zawarcia umowy (w przypadku świadczenia usług).

Jakie będą skutki zmian?

JDG, nierzadko prowadzący rozległe interesy, mają większą świadomość prawną niż konsumenci. Prawdopodobnie częściej niż konsumenci będą korzystać ze swoich praw.

Sprzedawcy muszą przygotować się na większą liczbę kupujących korzystających ze statusu konsumenckiego. Oznacza to więcej reklamacji oraz przypadków odstąpienia od umowy zawartej na odległość.

Jak przygotować się do zmian?

Sprzedawcy muszą dokonać analizy swoich ogólnych warunków i regulaminów i wyeliminować z nich klauzule niedozwolone.

Sprzedawcy muszą zmodyfikować procesy rozpatrywania reklamacji od JDG i uwzględniać ich nowe prawa.

Kontraktujący z JDG poza lokalem przedsiębiorstwa czy na odległość powinni informować JDG o prawie do odstąpienia od umowy.

***

Kontakt

Paweł Lipski
Partner, praktyka własności intelektualnej
+48 502 184 458
pawel.lipski@twobirds.com

W przypadku pytań prosimy o kontakt +48 22 583 79 00 lub kancelaria@twobirds.com