Nowe regulacje dotyczące OZE

W ten sposób, bardzo ambitne do tej pory plany dalszego rozwoju musz? na pewno odłożyć na bliżej nieokreślon? przyszłość podmioty działaj?ce w sektorze wiatrowym czy też PV. Jednocześnie analiza uchwalonych regulacji skłania do wniosku, że do łask wraca współspalanie, a dodatkowo jedn? z wiod?cych technologii OZE ma zostać biogaz.  

Poniżej przedstawiamy krótkie podsumowanie najważniejszych regulacji, zawartych w:

• Ustawie o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw („Nowelizacja ustawy OZE”); oraz
• Ustawie o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych („Ustawa”).  

Powyższe ustawy będ? miały kluczowe znaczenie dla wyznaczania kierunków rozwoju energetyki w Polsce w najbliższych latach.

Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii

Nowelizacja ustawy OZE została uchwalona w dniu 22 czerwca 2016 roku,następnie 28 czerwca 2016 roku podpisał j? Prezydent, zaś wchodzi ona w życie 1 lipca.  

Projekt Nowelizacji ustawy OZE został przygotowany przez Ministerstwo Energii, lecz do Sejmu trafił, jako projekt poselski. Rozwi?zanie to miało na celu uniknięcie czasochłonnych konsultacji i tym samym przyspieszenie prac nad projektem. Poselski projekt Nowelizacji ustawy OZE wpłyn?ł do Sejmu 5 maja 2016 roku a prace nad nim toczyły się w ekspresowym tempie.  

Przedstawiona nowelizacja jest już drug? zmian? ustawy OZE przygotowan? pod rz?dami Prawa i Sprawiedliwości. Pierwsza zmiana przedstawiona została w grudniu. Miała ona na celu przesunięcie w czasie wejścia w życie kluczowych przepisów ustawy w tym m.in. zapisów dotycz?cych nowego systemu aukcyjnego.  

Nowelizacja ustawy OZE wprowadza szereg istotnych zmian w zakresie systemu wsparcia dla energii wytworzonej w OZE .  

Zgodnie z uregulowaniami Nowelizacji ustawy OZE największe wsparcie w systemie aukcji energii z OZE przewiduje się dla technologii „stabilnych” oraz „przewidywalnych”. Natomiast mniejsze wsparcie będzie przeznaczone na produkcję energii z wiatru oraz słońca.

Najważniejsze postanowienia Nowelizacji ustawy OZE to:

• Wprowadzenie osobnych koszyków aukcyjnych dla instalacji OZE:
  1. stopniu wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej, ł?cznej bez względu na źródło pochodzenia, większym niż 3504 MWh/MW/rok;
  2. wykorzystuj?cych do wytworzenia energii elektrycznej ulegaj?c? biodegradacji część odpadów przemysłowych i komunalnych, pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, w tym odpadów z instalacji do przetwarzania odpadów lub odpadów z uzdatniania wody i oczyszczania ścieków, w szczególności osadów ściekowych, zgodnie z przepisami o odpadach w zakresie kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów;
  3. w których emisja CO₂ jest nie większa niż 100 kg/MWh, o stopniu wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej większym niż 3504 MWh/MW/rok;
  4. przez członków klastra energii;
  5. przez członków spółdzielni energetycznej;
  6. wykorzystuj?cych wył?cznie biogaz rolniczy do wytwarzania energii elektrycznej; oraz
  7. inne niż wymienione powyżej;
• W ramach osobnych koszyków aukcyjnych, aukcje będ? również przeprowadzane odrębnie dla instalacji OZE o ł?cznej mocy zainstalowanej elektrycznej: (i) nie większej niż 1 MW oraz (ii) większej niż 1 MW;
• Ograniczenie obowi?zku sprzedawcy zobowi?zanego do zakupu oferowanej energii z OZE jedynie z instalacji OZE mniejszych niż 500 kW (innych niż mikroinstalacje);
• Zmniejszenie wymogów, jakim ma odpowiadać dedykowana instalacja spalania wielopaliwowego poprzez określenie minimalnego udziału wartości energetycznej biomasy, biopłynów, biogazu lub biogazu rolniczego spalanych w takiej instalacji na poziomie większym niż 15 % ł?cznej wartości energetycznej wszystkich spalanych paliw;
• Wyodrębnienie rynku certyfikatów dla biogazowni rolniczych poprzez wprowadzenie odrębnych świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wytworzonej z biogazu rolniczego (tzw. niebieskie certyfikaty);
• Zmiany w realizacji obowi?zku OZE: podzielenie obowi?zku OZE (tj. obowi?zek przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia lub uiszczenia opłaty zastępczej) na obwi?zek realizowany zielonymi certyfikatami (w wysokości 19,35 %) oraz niebieskimi certyfikatami (w wysokości 0,65 %). Wartości te będ? mogły być corocznie zmieniane na podstawie rozporz?dzenia Ministra właściwego do spraw energii;
• Zmiany w realizacji obowi?zku OZE: wył?czenie możliwości uiszczenia opłaty zastępczej w ramach realizacji obowi?zku OZE, w przypadku, gdy cena świadectw pochodzenia (zielonych lub niebieskich certyfikatów) spadnie poniżej wysokości opłaty zastępczej. Dotychczasowo nakaz taki był przewidziany, jedynie w sytuacji, w której cena świadectw pochodzenia spadnie poniżej 75 % wartości opłaty zastępczej;
• Wprowadzenie kontrowersyjnego pojęcia drewna energetycznego (jako surowca drzewnego, który ze względu na cechy jakościowo-wymiarowe i fizyko-chemiczne posiada obniżon? wartość techniczn? i użytkow? uniemożliwiaj?c? jego przemysłowe wykorzystanie), które może zostać użyte na potrzeby wytworzenia energii z OZE;
• Wprowadzenie pojęcia biomasy lokalnej, tj. biomasy pochodz?cej z upraw energetycznych, a także odpady lub pozostałości z produkcji rolnej oraz przemysłu przetwarzaj?cego jej produkty, zboża inne niż pełnowartościowe, pozyskane w sposób zrównoważony, pozyskanej pierwotnie w promieniu 300 km od instalacji OZE;
• Wprowadzenie regulacji sprzyjaj?cych tworzeniu lokalnych kooperatyw energetycznych, tj. (i) klastrów energetycznych (porozumień cywilnoprawnych o obszarze działania w ramach jednego powiatu dotycz?cych wytwarzania i równoważenia zapotrzebowania, dystrybucji lub obrotu energi? z OZE) oraz (ii) spółdzielni energetycznych (tj. spółdzielni, których przedmiotem działalności jest wytwarzanie energii elektrycznej, biogazu oraz ciepła w instalacji OZE);
• Wprowadzenie możliwości uczestnictwa w aukcjach istniej?cych hydroelektrowni o mocy nie większej niż 20 MW (w odróżnieniu od obecnych regulacji na mocy których, istniej?ce hydroelektrownie większe niż 5 MW nie miały prawa uczestniczenia w aukcjach);
• Wprowadzenie możliwości uczestnictwa w aukcjach dla instalacji OZE zlokalizowanych poza terytorium Polski, jednakże wolumen energii elektrycznej podlegaj?cy sprzedaży w danym roku z takich instalacji nie może być większy niż 5 % ilości energii elektrycznej sprzedanej ł?cznie w ramach aukcji w roku poprzedzaj?cym. Dodatkowo, warunkiem uczestnictwa takich instalacji OZE w aukcjach, jest zawarcie stosownej umowy międzynarodowej z państwem na terytorium którego instalacja taka jest zlokalizowana, gwarantuj?cej wzajemność korzystania z systemu wsparcia oraz zapewnienie możliwości fizycznego przesyłu energii elektrycznej na terytorium Polski;
• Zmiana wsparcia dla prosumentów – zamiast taryf gwarantowanych prosumenci otrzymaj? tzw. opusty, czyli rozliczenie pomiędzy ilości? energii, któr? wyprodukuj?, a energi? pobran?.  

Ustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych

W dniu 22 czerwca 2016 roku Prezydent podpisał Ustawę, uchwalon? przez Sejm w dniu 20 maja 2016 roku.  

Od samego pocz?tku procesu legislacyjnego, kiedy to w połowie lutego projekt Ustawy wpłyn?ł do Sejmu, jako inicjatywa poselska, wywoływał on spore kontrowersje. Projekt spotkał się ze zdecydowanym oporem ze strony branży wiatrowej, w ocenie której przyjęcie Ustawy w proponowanym pierwotnie kształcie zahamowałoby rozwój energetyki wiatrowej w Polsce, jak również w negatywny sposób wpłynęłoby na już działaj?ce projekty. Ostatecznie część postulatów przedstawicieli sektora wiatrowego uwzględniono w tekście Ustawy przyjętym przez Sejm, jednakże spora część regulacji niekorzystnych z punktu widzenia inwestorów wiatrowych pozostała w Ustawie.  

Poniżej przedstawiamy najważniejsze postanowienia Ustawy w zakresie lokalizacji, budowy oraz eksploatacji elektrowni wiatrowych:

• Elektrownia wiatrowa jako całość (tj. obiekt składaj?cy się z m.in. fundamentu, wieży oraz elementów technicznych) stanowić będzie budowlę w rozumieniu przepisów prawa budowlanego i tym samym jako całość podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. W rezultacie, wysokość podatku naliczana będzie od wartości całej budowli (elektrowni wiatrowej) – tj. od ł?cznej wartości fundamentów, wieży oraz elementów technicznych, co może wpłyn?ć na znacz?cy wzrost opodatkowania podatkiem od nieruchomości;
• Lokalizacja nowej elektrowni wiatrowej może nast?pić wył?cznie na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
• Minimalna odległość od budynku mieszkalnego albo budynku o funkcji mieszanej powinna być równa lub większa dziesięciokrotności wysokości elektrowni wiatrowej mierzonej od poziomu gruntu do najwyższego punktu budowli, wliczaj?c elementy techniczne, w szczególności wirnik wraz z łopatami;
• W użytkowanych elektrowniach wiatrowych, niespełniaj?cych wymogu minimalnej odległości, dopuszczalne będzie jedynie przeprowadzenie remontu oraz wykonywanie innych czynności niezbędnych do prawidłowego użytkowania elektrowni, z wył?czeniem działań prowadz?cych do zwiększenia parametrów użytkowych elektrowni lub zwiększenia jej oddziaływań na środowisko;
• Pozwolenia na budowę elektrowni wiatrowej wydane przed dniem wejścia w życie Ustawy zachowuj? moc, o ile w ci?gu trzech lat od dnia wejścia w życie Ustawy wydana zostanie decyzja o pozwoleniu na użytkowanie;
• W przypadku nie uzyskania pozwolenia na użytkowanie w terminie wskazanym w punkcie powyżej, wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego nakaże rozbiórkę wybudowanej części obiektu budowlanego na koszt inwestora, chyba, że inwestor w terminie roku od dnia utraty mocy pozwolenia na budowę, uzyska nowe pozwolenie na budowę;
• Decyzje o warunkach zabudowy (WZ) dotycz?ce elektrowni wiatrowych wydane przed dniem wejścia w życie Ustawy utrac? moc, chyba, że przed dniem wejścia w życie Ustawy wszczęto postępowanie o wydanie pozwolenia na budowę;
• Jeżeli w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przewiduje się lokalizację elektrowni wiatrowej, organ administracji architektoniczno-budowlanej odmawia wydania pozwolenia na budowę, a organ prowadz?cy postępowanie w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia, jeżeli ta inwestycja nie spełnia wymogu minimalnej odległości, o której mowa powyżej.  

Ustawa w obecnym kształcie zawiera kilka „łagodz?cych” zmian w stosunku do jej pierwotnego projektu, m.in. wykreślony został rozdział dotycz?cy sankcji karnych oraz usunięto zapisy dotycz?ce działań Urzędu Dozoru Technicznego (w tym wykreślony został wymóg uzyskania decyzji zezwalaj?cej na eksploatację elektrowni wiatrowej).  

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia (ogłoszenie ustawy ma nast?pić 1 lipca br.).

***

Autorzy:

• Arkadiusz Krasnodębski, partner zarz?dzaj?cy Dentons w Polsce, kieruje warszawskim oraz europejskim Zespołem Energetyki i Zasobów Naturalnych
• Tomasz Janas, partner w zespole Energetyki i Zasobów Naturalnych w warszawskim biurze Dentons
• Agnieszka Kulińska, counsel w zespole Energetyki i Zasobów Naturalnych w warszawskim biurze Dentons
• Michał Motylewski, counselw zespole Energetyki i Zasobów Naturalnych w warszawskim biurze Dentons.

O kancelarii Dentons

Dentons to pierwsza na świecie, prawdziwie policentryczna, globalna firma prawnicza. Będ?c jedn? z 20 firm ujętych w zestawieniu „Indeks Elitarnych Globalnych Firm Acritas 2015”, Dentons rzuca wyzwanie istniej?cym standardom obsługi prawnej, oferuj?c innowacyjność i bezkompromisow? jakość doradztwa. Dzięki zrozumieniu lokalnych uwarunkowań, kluczowych dla realizacji celów biznesowych, pomyślnego przeprowadzenia transakcji lub zakończenia sporu, Dentons zapewnia przewagę konkurencyjn? na coraz bardziej złożonym i globalnym świecie, w społecznościach, w których klienci firmy chc? prowadzić działalność. Teraz, jako największa na świecie firma prawnicza, Dentons tworzy i oferuje rozwi?zania biznesowe dopasowane do indywidualnych potrzeb klientów prywatnych i publicznych, w skali regionalnej, krajowej i globalnej, w ponad 125 lokalizacjach w ponad 50 krajach. www.dentons.com

Kamila Lewandowska
Menedżer ds. Marketingu i BD
T: +48 22 242 51 15 | M: +48  664  191  435
E:  kamila.lewandowska(@)dentons.com  

Beata Niemczuk
Dyrektor ds. Marketingu i BD
T: +48 22  242 51 18 | M: +48  501  225    224
E:  beata.niemczuk(@)dentons.com