Nowa ustawa o Służbie Celnej

Jednolity tryb kontroli towarów
W myśl postanowień projektu ustawy, kontrole w ramach szczególnego nadzoru podatkowego oraz kontrole celne będ? przeprowadzane zgodnie z jedn? procedur?. Ujednolicenie postępowań kontrolnych spowoduje zast?pienie pokrewnych instytucji występuj?cych obecnie w obu trybach, rozwi?zaniami wspólnymi m.in. w zakresie sposobu dokumentowania kontroli.
Nowe przepisy przewiduj?, że całość działań kontrolnych będzie realizowana w oparciu o analizę ryzyka. Obecnie analiza funkcjonuje jedynie w zakresie kontroli celnych. Zgodnie z planowan? regulacj?, analiz? ryzyka objęty zostanie również obrót wyrobami akcyzowymi oraz organizacja gier hazardowych. Pozwoli to na ograniczenie kontroli wykonywanych w formie stałego nadzoru oraz na koncentrację czynności kontrolnych w stosunku do działalności o wysokim stopniu ryzyka wyst?pienia nieprawidłowości. Niezależnie od generalnej zasady przeprowadzania analizy ryzyka, przepisy projektu przewiduj? dodatkowo kontrole o charakterze losowym oraz wynikaj?ce
z przepisów szczególnych.

Zmianie ulegn? zasady wykonywania tzw. powtórnej kontroli celnej. Powtórne postępowanie realizowane będzie w trybie kontroli podatkowej, a nieliczne odstępstwa będ? dotyczyć jedynie uprawnień funkcjonariuszy i obowi?zków kontrolowanego podmiotu oraz miejsca przeprowadzania czynności.
Zgodnie z projektem ustawy, zasad? stanie się, że czynności w zakresie produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych będ? podlegać kontroli do momentu uiszczenia od tych wyrobów należnej akcyzy. Kontrole takie nadal będ? mogły przybrać charakter stałych, z t? jednak różnic?, że wykonywane będ? w trybie kontroli celnej, a nie jak dotychczas w ramach szczególnego nadzoru podatkowego.

Uprawnienia funkcjonariuszy celnych w zakresie kontroli

W rezultacie ujednolicenia procedury kontrolnej, zintegrowane zostan? również uprawnienia funkcjonariuszy celnych obecnie zróżnicowane dla szczególnego nadzoru podatkowego i kontroli celnej. Ponadto funkcjonariusze Służby Celnej zostan? wyposażeni w uprawnienia umożliwiaj?ce przeszukanie osób
i pomieszczeń, rewizję towarów oraz zatrzymanie i kontrolę poszczególnych środków transportu.
W projektowanych przepisach, przyjęto zasadę, że upoważnienie właściwego organu Służby Celnej będzie wymagane wył?cznie dla kontroli przeprowadzanych w siedzibie kontrolowanego, w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej lub zamieszkania.

W pozostałych przypadkach, zwłaszcza, gdy okoliczności faktyczne uzasadniaj? niezwłoczne przeprowadzenie kontroli, już samo okazanie legitymacji służbowej umożliwi funkcjonariuszom podjęcie odpowiednich czynności. Obowi?zki podmiotów podlegaj?cych kontroli wynikaj?ce z dotychczasowych przepisów o szczególnym nadzorze podatkowym oraz dotycz?ce kontroli celnej ulegn? harmonizacji.

Postępowanie audytowe

Projekt nowej ustawy przewiduje jednolity tryb postępowania w sprawie pozwoleń na stosowanie ułatwień
i uproszczeń celnych. Rozwi?zanie to w założeniu ma usprawnić i przyspieszyć procedurę wydawania pozwoleń na stosowanie uproszczonych procedur celnych, świadectw AEO oraz Jednolitego Pozwolenia Europejskiego.
Z uwagi na duż? ilość warunków wymagaj?cych weryfikacji, wprowadzony zostanie specjalny tryb postępowania audytowego, w ramach którego organy celne zostan? wyposażone w nowe instrumenty kontrolne.

Zgodnie z projektem rozporz?dzenia Ministra Finansów w sprawie postępowania audytowego, czynności audytowe będ? przeprowadzane w trzech etapach obejmuj?cych:
• gromadzenie i analizę materiału dowodowego przedstawionego przez wnioskodawcę,
• czynności audytowe wykonywane w siedzibie wnioskodawcy oraz,
• weryfikację wykonania zaleceń organu przez wnioskodawcę.

Niezależnie od powyższego, jeśli jednym z warunków wydania pozwolenia jest ocena wypłacalności, organ sprawdzi również sytuację finansow? wnioskodawcy za okres ostatnich trzech lat.
Każda informacja uzyskana w trakcie postępowania, bez względu na źródło jej pochodzenia, zostanie przeanalizowana przez organ pod względem możliwości rozpoznania ryzyka istotnego z punktu widzenia postępowania autoryzacyjnego. Istotn? zmian? w stosunku do obowi?zuj?cych uregulowań będzie także możliwość wykonywania przez organy celne czynności audytowych w siedzibie wnioskodawcy lub
w miejscu prowadzenia przez niego działalności gospodarczej. Takie rozwi?zanie ma na celu stworzenie elastycznych form współpracy między administracj? celn? a przedsiębiorc?, w szczególności sprawn? wymianę informacji oraz bież?c? weryfikację wypełniania zaleceń sformułowanych przez organ.

Urzędowe sprawdzenie

Zakres instytucji urzędowego sprawdzenia, dotychczas stosowanej w szczególnym nadzorze podatkowym, ulegnie rozszerzeniu. Zgodnie z projektem ustawy oraz rozporz?dzenia przygotowanego na podstawie delegacji ustawowej, obowi?zkiem kontroli objęci zostan? przedsiębiorcy prowadz?cy działalność w zakresie obrotu wyrobami akcyzowymi oraz organizacji gier i zakładów. Urzędowe sprawdzenie dotyczyć będzie również podmiotów prowadz?cych skład celny oraz korzystaj?cych z gospodarczych procedur celnych lub procedur uproszczonych.

W przypadku stwierdzenia przez organ, że kontrolowany przedsiębiorca nie spełnia wymaganych warunków, organ celny będzie miał obowi?zek przedstawienia prawidłowego sposobu postępowania oraz wyznaczenia terminu do usunięcia szczegółowo wskazanych uchybień. Taki sposób postępowania pozwoli zabezpieczyć przedsiębiorców przed arbitralności? decyzji organów.

Całokształt zmian proponowanych w projekcie ustawy stanowi wykonanie obowi?zku dostosowania regulacji krajowych do zmian wprowadzonych ostatnio w prawie wspólnotowym. Ujednolicenie i doprecyzowanie przepisów w zakresie procedur kontrolnych, w założeniu projektodawców usprawni postępowanie i uczyni je bardziej przejrzystym dla przedsiębiorców. Odformalizowanie procedury wydawania pozwoleń dodatkowo ma przyśpieszyć uzyskanie statusu uprzywilejowanego przedsiębiorcy lub skorzystanie
z uproszczeń celnych. Jeśli s? Państwo zainteresowani szczegółowymi informacjami lub nasz? pomoc? w powyższym zakresie, uprzejmie prosimy o kontakt.

Kontakt

Krzysztof Stefanowicz
Director
Tel.: +48 22 528 11 63
Faks: +48 22 528 11 59
kstefanowicz@kpmg.pl

Marek Szymański
Senior Manager
Tel.: +48 (22) 528 10 34
Faks: +48 (22) 528 11 59
mszymanski@kpmg.pl