Zobacz także • Członkowie
Najnowszy raport Forvis Mazars CEE dotyczący sektora ubezpieczeń w roku 2025: ubezpieczyciele w regionie wykazują odporność w obliczu przyspieszenia cyfryzacji i reform regulacyjnych

Forvis Mazars, międzynarodowa firma świadcząca usługi audytorskie, podatkowe i doradcze, opublikowała najnowszą edycję swojego cyklicznego raportu „Strategiczna odporność sektora ubezpieczeń w Europie Środkowo-Wschodniej: prognozy na 2025 rok”, z którego wynika, że ubezpieczyciele w regionie zwiększyli składki z tytułu ubezpieczeń innych niż na życie z 18 mld euro w 2018 roku do 28,5 mld euro w 2024 roku, co stanowi wzrost o 58% i przewyższa wyniki wielu dojrzałych rynków zachodnich. Pomimo inflacji i niekorzystnych warunków regulacyjnych Europa Środkowa i Wschodnia (CEE) szybko staje się fundamentem odporności finansowej Europy.
„Raport ten potwierdza, że Europa Środkowa i Wschodnia (CEE) stała się siłą napędową europejskiego rynku ubezpieczeń. Silne fundamenty finansowe i zdyscyplinowana polityka ubezpieczeniowa pozwoliły ubezpieczycielom wytrzymać presję gospodarczą, a transformacja cyfrowa i zdolność dostosowywania się do zmian regulacyjnych sprawiają, że sektor ten staje się coraz bardziej odporny. Tym, co wyróżnia region CEE, jest skuteczne budowanie własnej przewagi konkurencyjnej poprzez efektywność, innowacyjność i zrównoważony rozwój.” – zauważa Małgorzata Pek, liderka sektora finansowego w Forvis Mazars w regionie CEE, partnerka Forvis Mazars w Polsce.
Wzrost składek i odporność rentowności
W badaniu przeanalizowano sześć kluczowych rynków ubezpieczeniowych w Europie Środkowo-Wschodniej (Chorwacja, Czechy, Węgry, Polska, Rumunia i Słowacja), podkreślając, w jaki sposób region ten staje się kluczowym elementem europejskiego krajobrazu finansowego. Raport podkreśla, że wskaźniki mieszane (combined ratio) pozostają poniżej jednego na większości rynków ubezpieczeń majątkowych, co świadczy o dobrej rentowności sektora ubezpieczeń i dyscyplinie operacyjnej. Czechy i Rumunia utrzymują najsilniejsze wyniki w regionie, z poprawą wskaźników mieszanych odpowiednio do 0,86 i 0,95 w porównaniu z rokiem poprzednim.
Chociaż penetracja rynku ubezpieczeń w Europie Środkowo-Wschodniej wynosi średnio 2,2% PKB w porównaniu z 6–9,5% w Europie Zachodniej, różnica ta stanowi raczej znaczny niewykorzystany potencjał niż jego słabość. Wraz z postępującą konwergencją gospodarczą oczekuje się, że rosnąca świadomość konsumentów i ewoluująca wiedza na temat ryzyka będą napędzać wzrost popularności zarówno segmentu ubezpieczeń na życie, jak i ubezpieczeń majątkowych.
Sztuczna inteligencja, innowacje i zgodność z przepisami zmieniają rynek
Ubezpieczyciele z Europy Środkowo-Wschodniej inwestują znaczne środki na wdrożenia rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji (AI), rozwój technologii chmury obliczeniowej i innowacje zorientowane na klienta, aby przekształcić proces obsługi roszczeń, oceny ryzyka i projektowania produktów.
Od asystentów opartych na sztucznej inteligencji po ubezpieczenia oparte na wykorzystaniu i prognozowanie ryzyka – ubezpieczyciele wykorzystują technologie, aby wzmocnić odporność i zaangażowanie klientów. Jednak, jak
pokazuje raport, unijna ustawa o sztucznej inteligencji i regulacje DORA wprowadzają nowe wyzwania w zakresie zgodności z przepisami, które wymagają zrównoważenia wydajności z przejrzystością i ładem korporacyjnym.
Regulacje zwiększające odporność
Sektor ubezpieczeniowy w Europie Środkowo-Wschodniej dostosowuje się do jednej z największych fal zmian regulacyjnych od dziesięcioleci. Zmieniona dyrektywa Solvency II, która wejdzie w życie w 2027 roku, wzmacnia zarządzanie kapitałem i integrację ryzyka klimatycznego. Dyrektywa w sprawie naprawy i restrukturyzacji ubezpieczycieli (IRRD) harmonizuje transgraniczne plany naprawcze, a dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) rozszerza wymogi dotyczące ujawniania informacji ESG. Obowiązujące obecnie rozporządzenie o cyfrowej odporności operacyjnej (DORA) wyznacza nowy standard w zakresie zarządzania ICT i ryzykiem cybernetycznym. W połączeniu z dalszym wdrażaniem MSSF 17 reformy te zmieniają przejrzystość, odpowiedzialność i stabilność rynku w całej Europie Środkowo-Wschodniej.
„Nasza analiza pokazuje, że ubezpieczyciele z regionu Europy Środkowo-Wschodniej wkraczają w dekadę charakteryzującą się strategiczną odpornością. Połączenie stabilności finansowej, innowacji cyfrowych i dyscypliny regulacyjnej sprawia, że region ten staje się laboratorium dla nowej generacji europejskich modeli zarządzania ryzykiem i zgodności z przepisami. Zgodność z przepisami stała się strategiczną funkcją łączącą technologię, zarządzanie i zaufanie. Ubezpieczyciele, którzy włączą odporność do swojego modelu operacyjnego, nie tylko spełnią oczekiwania regulacyjne, ale także wzmocnią swoją pozycję w całej Europie.” – podkreśla Amal Aouam, dyrektorka Centrum Regulacji Ubezpieczeń Grupowych w Forvis Mazars.
Ryzyko klimatyczne a siła kapitałowa
W następstwie regionalnych powodzi w 2024 roku ubezpieczyciele w całej Europie Środkowo-Wschodniej priorytetowo traktują modelowanie ryzyka klimatycznego, testowanie scenariuszy i planowanie wypłacalności. Wszystkie sześć analizowanych rynków utrzymuje bufory kapitałowe znacznie powyżej wymogów regulacyjnych, a Chorwacja i Polska przodują tutaj pod względem wskaźników wypłacalności. Obecnie organy regulacyjne włączają ryzyko klimatyczne do ram wypłacalności i własnych ocen ryzyka, podczas gdy ubezpieczyciele inwestują w modele oparte na danych, aby lepiej przewidywać i zarządzać ekspozycją, czyli ewentualnym poziomem narażenia ubezpieczyciela na określone ryzyka.
O raporcie
Raport „Strategiczna odporność sektora ubezpieczeń w Europie Środkowo-Wschodniej: perspektywy na 2025 rok” został przygotowany wspólnie przez Forvis Mazars i EMIS, łącząc niezależne informacje rynkowe z spostrzeżeniami praktyków ubezpieczeniowych z całej Europy Środkowo-Wschodniej. Raport zawiera opartą na danych analizę wzrostu składek, rentowności, transformacji cyfrowej, zgodności z przepisami i odporności na zmiany klimatu.