Makroekonomiczna równowaga coraz bliżej

Zgodnie z wynikami badań NBP, w I kw. 2015 r. odsetek (netto) przedsiębiorstw napotykaj?cych barierę popytu osi?gn?ł poziom obserwowany w I poł. 2008 r. Na podstawie tylko tego jednego wskaźnika można byłoby postawić hipotezę, że polska gospodarka powróciła już do stanu równowagi makroekonomicznej. Analizuj?c szerzej różnorodne wskaźniki makroekonomiczne i wyniki badań koniunktury okazuje się jednak, że Polska ma jeszcze duży potencjał do dalszej poprawy sytuacji gospodarczej.

Bież?ce odchylenie sytuacji gospodarczej w Polsce od równowagi makroekonomicznej w dobry sposób odzwierciedla poniższy wykres radarowy. Na wykresie odrębnymi liniami została przedstawiona sytuacja gospodarcza Polski w różnych okresach. Przyjęliśmy dwa poziomy odniesienia dla oceny bież?cej sytuacji. Zielona linia oznacza stan sprzed wybuchu kryzysu finansowego (III kw. 2008 r.), który można w uproszczeniu traktować jako stan zbliżony do równowagi makroekonomicznej w Polsce. Czerwona linia oznacza natomiast dno spowolnienia gospodarczego w Polsce (II kw. 2013 r.), wyznaczone na postawie maksimum lokalnego dla sezonowo wyrównanej stopy bezrobocia w Polsce. Wykres należy interpretować w następuj?cy sposób: im wierzchołki rozpinaj?ce szar? krzyw? znajduj? się dalej od środka wykresu, tym korzystniejsza jest obecna sytuacja makroekonomiczna oceniana na podstawie danego wskaźnika.

Najkorzystniej obecn? sytuację gospodarcz? w Polsce przedstawia ocena bariery popytu przez przedsiębiorstwa, która jest wyraźnie lepsza niż przed wybuchem kryzysu. W przypadku bariery rozwoju zwi?zanej z zatorami płatniczymi i problemami z płynności? można również mówić o powrocie do poziomu obserwowanego w III kw. 2008 r. Kolejnym obszarem, w którym Polska odnotowała znacz?c? poprawę, jest wykorzystanie mocy produkcyjnych. Wyrównane sezonowo wykorzystanie mocy wytwórczych w przetwórstwie przemysłowym w przedsiębiorstwach zatrudniaj?cych co najmniej 10 osób wzrosło bowiem w I kw. 2015 r. do 78,5%, osi?gaj?c tym samym najwyższ? wartość od III kw. 2008 r. (79,5%), a w budownictwie sięgnęło ono w marcu br. 78,1%, czyli najwyższego poziomu od kwietnia 2009 r. Oczekujemy, że silne zwiększenie wykorzystania mocy wytwórczych w ostatnich kwartałach doprowadzi do zwiększenia stopy inwestycji, która obecnie znajduje się jeszcze na relatywnie niskim poziomie w stosunku do warunków przedkryzysowych.

Oceniaj?c sytuację na rynku pracy jedynie na podstawie poziomu stopy bezrobocia można dojść do wniosku, że jest Polska znajduje się już blisko stanu równowagi. Wyrównana sezonowo stopa bezrobocia rejestrowanego spadła bowiem w marcu br. do poziomu najniższego od maja 2009 r. W najbliższych kwartałach czynnikiem oddziałuj?cym w kierunku spadku stopy bezrobocia będ? strukturalne zmiany na rynku pracy wynikaj?ce z wprowadzonych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej reform urzędów pracy. Jednak inne wskaźniki dotycz?ce rynku pracy wskazuj?, że odchylenie bież?cej sytuacji na tym rynku od stanu równowagi (pełnego zatrudnienia) pozostaje znacz?ce.

Od 2009 r. poziom bariery w postaci niedoboru wykwalifikowanych pracowników w przemyśle charakteryzował się ograniczon? zmienności?, a w I kw. 2015 r. był on zbliżony do średniej wieloletniej, znacz?co niższej od poziomu sprzed kryzysu. Z kolei w budownictwie odnotowano stopniowy wzrost bariery w postaci niedoboru wykwalifikowanych pracowników w budownictwie, jednak w I kw. 2015 r. jej poziom kształtował się nadal na znacz?co poniżej wartości notowanych w 2008 r. i był zbliżony do średniej wieloletniej. W usługach również mamy do czynienia ze stopniowo rosn?cym niedoborem wykwalifikowanych pracowników, jednak wci?ż kształtuje się on na niskim poziomie. W najbliższych kwartałach oczekujemy stopniowego wzrostu tej bariery działalności w trzech analizowanych sektorach, przy czym w budownictwie wzrost ten będzie relatywnie silnie ograniczany przez migracje powrotne. W konsekwencji oczekujemy, że presja płacowa ulegnie nasileniu w 2016 r. wraz z dalszym spadkiem bezrobocia i wzrostem inflacji. Duży potencjał do dalszej poprawy na rynku pracy sugeruje również wskaźnik dotycz?cy liczby nowych ofert pracy przypadaj?cy na osobę deklarowan? przez przedsiębiorstwa do zwolnienia. Pomimo wyraźnego wzrostu w ci?gu ostatnich kilku kwartałów, wci?ż znajduje się on znacz?co poniżej wartości notowanych przed wybuchem kryzysu.

Przedstawiona wyżej analiza wskaźników dotycz?cych rynku pracy i koniunktury w przedsiębiorstwach wskazuje, że polska gospodarka wci?ż nie osi?gnęła stanu obserwowanego w III kw. 2008 r., który – w pewnym uproszczeniu – można utożsamiać ze stanem równowagi makroekonomicznej. Uważamy jednak, że kontynuacja ożywienia gospodarczego w Polsce (por. zrewidowany scenariusz makroekonomiczny w tabeli poniżej) będzie oddziaływała w kierunku stopniowego powrotu polskiej gospodarki do równowagi, który naszym zdaniem nast?pi najprawdopodobniej na przełomie 2016 i 2017 r.

***

Credit Agricole Bank Polska S.A. pl.  Orl?t Lwowskich 1, 53-605 Wrocław  www.credit-agricole.pl

Niniejszy materiał został sporz?dzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodz?cych ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale maj? charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.

Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail:  jakub.borowski(@)credit-agricole.pl

Jean-Baptiste GIRAUD Dyrektor Pionu Dużych Klientów Korporacyjnych Head of Large Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 02 e-mail:jeanbaptiste.giraud(@)credit-agricole.pl

David JULLIARD Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Mid Corporate Client Division ul.Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.:+48 22 573 80 82 e-mail:  djulliard(@)credit-agricole.pl