Czy spadek zapasów zboża w sezonie 2015/2016 podbije jego ceny ?

Główn? przyczyn? niskich cen zboża na światowym rynku jest jego globalna nadpodaż. Zgodnie z szacunkami IGC (International Grains Council) w sezonie 2013/2014 światowa produkcja zboża (bez uwzględnienia ryżu) była o 11,5% wyższa niż w sezonie 2012/2013 i wyniosła 2 001 mln t. Znaczny wzrost produkcji wynikał z wyraźnie lepszych warunków pogodowych w porównaniu do sezonu 2012/2013, w którym susze obniżyły światowe plony (efekt niskiej bazy) oraz zwiększenia powierzchni zasiewów w reakcji na wysokie ceny zboża z sezonu 2012/2013. Jednocześnie konsumpcja zboża w sezonie 2013/2014 wzrosła wolniej niż produkcja i wyniosła 1934 mln t. W rezultacie, nadwyżka produkcji nad konsumpcj? doprowadziła do wzrostu światowych zapasów zboża z 334 mln t w sezonie 2012/2013 do 401 mln t w sezonie 2013/2014 (wzrost o 20,1%).

Zgodnie z prognoz? IGC z 26 marca br. w sezonie 2014/2015 produkcja zboża utrzyma się na poziomie odnotowanym w sezonie 2013/2014 i wyniesie 2 000 mln t. W tym samym czasie nast?pi nieznaczny wzrost światowego spożycia, które zwiększy się o 2,0% i wyniesie 1973 mln t. Oznacza to, że w sezonie 2014/2015 produkcja nadal będzie przewyższać konsumpcję, co doprowadzi do zwiększenia światowych zapasów zboża z 401 mln t do 429 mln t (wzrost o 7,0%). Tym samym wskaźnik zapasy/spożycie w sezonie 2014/2015 wyniesie 21,7% wobec 20,7% w sezonie 2013/2014. Będzie to czynnik oddziałuj?cy w kierunku dalszego spadku cen zbóż na światowym rynku w sezonie 2014/2015. W naszej ocenie nieznacznego wzrostu cen zbóż można oczekiwać dopiero w sezonie 2015/2016, który wynikać będzie z większego zbilansowania popytu i podaży na rynku. Zgodnie z prognoz? IGC, światowa produkcja zboża w sezonie 2015/2016 zmniejszy się do 1 937 mln t wobec 2 000 mln t w sezonie 2014/2015, co spowodowane będzie m.in. spadkiem opłacalności jego produkcji. W tym samym czasie światowa konsumpcja zboża zmniejszy się do 1 960 mln t. W efekcie, światowe zapasy zboża obniż? się z 429 mln t do 406 mln t (zmniejszenie wskaźnika zapasy/spożycie z 21,7% do 20,7%).

Z uwagi na występowanie ograniczeń w handlu międzynarodowym oraz kosztów transakcyjnych (koszty transportu, ubezpieczenia itp.), ceny zboża w poszczególnych regionach świata różni? się od siebie. Cena zbóż w Polsce w szczególny sposób determinowana jest przez produkcję, spożycie oraz zapasy zboża w Unii Europejskiej oraz Rosji, Kazachstanie i na Ukrainie. Zgodnie z prognozami IGC podaż zboża (zapasy + produkcja + import) w UE zwiększy się z 343 mln t w sezonie 2013/2014 do 361 mln t w sezonie 2014/2015, a popyt (spożycie wewnętrzne + eksport) zwiększy się z 318,5 mln t do 326,6 mln t. W Rosji, Kazachstanie i na Ukrainie podaż zboża wzrośnie do 198,5 mln t w sezonie 2014/2015 wobec 184,5 mln t w sezonie 2013/2014, na co złoży się wzrost produkcji w Rosji i na Ukrainie, przy jednoczesnym jej spadku w Kazachstanie. W tym samym czasie popyt w powyższych krajach zwiększy się ze 167,6 mln t do 176,2 mln t. Oznacza to, że zapasy zboża w całym regionie (UE, Rosja, Ukraina, Kazachstan) wzrosn? z 41,2 mln t do 56,7 mln t, a wskaźnik zapasy/spożycie zwiększy się do 11,2% wobec 8,5% w sezonie 2014/2015. Tym samym choć skala nadpodaży w regionie będzie mniejsza niż na całym świecie to w sezonie 2014/2015 odnotowany zostanie jej wzrost, co oddziaływać będzie w kierunku spadku cen zboża w Polsce pierwszej poł. 2015 r. Uważamy, że w sezonie 2015/2016 dojdzie do zmniejszenia skali nadpodaży zboża, do czego przyczyni się niższa produkcja w Rosji, Kazachstanie i na Ukrainie przy jednocześnie utrzymuj?cym się wysokim spożyciu w regionie. Dodatkowym czynnikiem ograniczaj?cym podaż na rynku będ? wprowadzone przez Rosję w lutym br. cła na wywóz zboża. Mimo to oczekujemy, że nadpodaż pozostanie nadal na wysokim poziomie. Niemniej jednak większe zbilansowanie popytu i podaży w regionie (spadek wskaźnika zapasy/spożycie) będzie naszym zdaniem czynnikiem oddziałuj?cym w kierunku nieznacznego wzrostu cen zboża w Polsce w II poł. br.

Zgodnie z danymi GUS, zbiory zbóż ogółem w Polsce wyniosły w 2014 r. ok. 31,9 mln t, czyli o 12,3% więcej od zbiorów ubiegłorocznych i o 19,5% więcej od średnich zbiorów w latach 2006-2010. Tym samym po uwzględnieniu szacunków ARR dotycz?cych zapasów pocz?tkowych w sezonie 2014/2015 oraz wielkości importu zboża, podaż zboża w Polsce w sezonie 2014/2015 zwiększy się o 2,1% i wyniesie 34,81 mln t. Jednocześnie ARR prognozuje, iż popyt zwiększy się o 1,5% i wyniesie 33,07 mln t na co złoży się wyższe spożycie krajowe i nieznaczny spadek eksportu. W konsekwencji zapasy zboża w Polsce na koniec sezonu 2014/2015 zwiększ? się do 1,74 mln t. wobec 1,54 mln t. w sezonie 2013/2014. W I kw. 2015 r. mieliśmy do czynienia z niższymi opadami w porównaniu do analogicznego okresu 2014 r., co będzie oddziaływać w kierunku pogorszenia zbiorów zbóż ozimych. Co więcej, pod koniec marca doszło do istotnego pogorszenia warunków pogodowych - silnego obniżenia temperatury oraz obfitych opadów deszczu i śniegu z deszczem. W przypadku utrzymania się niekorzystnych warunków pogodowych również w I poł. kwietnia, może mieć ona negatywny wpływ na zasiewy zbóż jarych. W konsekwencji oczekujemy, że zbiory zbóż w Polsce w sezonie 2015/2016 będ? niższe niż w sezonie 2014/2015, co będzie oddziaływać w kierunku lekkiego wzrostu ich cen w II poł. roku.

Uwzględniaj?c tendencje popytowo-podażowe na światowym i krajowym rynku zboża, najnowsze projekcje zbiorów w sezonie 2015/2016, odnotowany w ostatnich kwartałach spadek cen ropy prognozujemy nieznaczny wzrost odsezonowanych cen najważniejszych gatunków zbóż w Polsce (por. tabela i wykres). Uważamy, że głównym czynnikiem oddziałuj?cym w kierunku nieznacznego wzrostu wyrównanych sezonowo cen zboża będzie ograniczenie skali nadpodaży na światowym rynku. Ryzyko dla naszej prognozy stanowi? zmiany założeń dotycz?cych prognoz zbiorów w sezonie 2015/2016, które w silny sposób oddziałuj? na ceny zboża na rynkach terminowych oraz nasilaj? spekulację na rynkach.

***

Credit Agricole Bank Polska S.A. pl. Orl?t Lwowskich 1, 53-605 Wrocław www.credit-agricole.pl

Niniejszy materiał został sporz?dzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodz?cych ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale maj? charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.

Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail: jakub.borowski(@)credit-agricole.pl

Jean-Baptiste GIRAUD Dyrektor Pionu Dużych Klientów Korporacyjnych Head of Large Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 02 e-mail: jeanbaptiste.giraud(@)credit-agricole.pl

David JULLIARD Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Mid Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.:+48 22 573 80 82 e-mail: djulliard(@)credit-agricole.pl