Zwolnienia podatkowe w ustawie o wspieraniu nowych inwestycji

Podstawowe założenia Projektu to:

• Możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku dla przedsiębiorców rozpoczynaj?cych nowe inwestycje lub określone reinwestycje;
• Odejście od stosowania preferencji podatkowych tylko na wyznaczonych obszarach – zwolnienie dotyczyć będzie terytorium całego kraju;
• Możliwość uzyskania zwolnienia, co do zasady, w wysokości od 20 do 50% kosztów przedsięwzięcia;

Zwolnienie podatkowe

Najistotniejsz? zmian? w stosunku do dotychczasowych preferencji dostępnych dla przedsiębiorców działaj?cych w specjalnych strefach ekonomicznych jest to, iż zwolnienie podatkowe nie będzie uzależnione od inwestycji na wyznaczonym obszarze, lecz będzie dotyczyć terytorium całego kraju, niezależnie od miejsca prowadzenia działalności.

Projektowane zwolnienie będzie dostępne dla przedsiębiorców planuj?cych dokonanie na terenie kraju nowych inwestycji poprzez utworzenie nowego zakładu produkcyjnego oraz dokonanie reinwestycji w postaci zwiększenia zdolności produkcyjnej istniej?cego przedsiębiorstwa, dywersyfikację produkcji przedsiębiorstwa lub zasadnicz? zmianę procesu produkcyjnego. Nie będzie jednak dopuszczalne wsparcie dla inwestycji odtworzeniowych.

Należy jednak podkreślić, że z możliwości przewidzianych w Projekcie będzie mógł skorzystać przedsiębiorca spełniaj?cy warunki zgodności ze średniookresow? strategi? rozwoju, o której mowa w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Przedstawiciele Rz?du podkreślaj?, że preferowane będ? projekty innowacyjne. Proponowane przepisy wprost wskazuj? także, jakie branże nie będ? mogły ubiegać się o możliwość skorzystania z pomocy przewidzianej w  Projekcie. Wśród nich należy wymienić m.in. działalność gospodarcz? w zakresie obiektów budowlanych i usług budowlanych, usług hotelarskich, gastronomicznych, usług finansowych i  ubezpieczeniowych, usług profesjonalnych, naukowych, itd.

Wsparcie w postaci zwolnienia z podatków dochodowych będzie udzielane na podstawie decyzji wydawanej przez podmioty zarz?dzaj?ce danym obszarem (obszary zostan? określone przez rozporz?dzenie) na podstawie delegacji udzielonej przez ministra gospodarki. Decyzja będzie określać okres jej obowi?zywania (uzależniony od intensywności pomocy publicznej), może to być 10, 12 lub 15 lat, przedmiot działalności gospodarczej oraz warunki, które powinny być spełnione przez przedsiębiorcę, aby otrzymał wsparcie przewidziane w ustawie. Do procedury zwi?zanej z wydaniem decyzji będ? miały zastosowanie przepisy ustawy kodeks postępowania administracyjnego. Istotne jest, że przedsiębiorca będzie mógł uzyskać więcej niż jedn? decyzję o wsparciu – w przypadku realizacji więcej niż jednej nowej inwestycji (lub reinwestycji). Natomiast decyzja nie zostanie wydana przedsiębiorcy ukaranemu prawomocnie za przestępstwo przeciwko środowisku oraz przedsiębiorcy, którego wspólnikiem lub członkiem zarz?du jest osoba prawomocnie ukarana za takie przestępstwo.

Decyzja będzie wydawana po spełnieniu przez przedsiębiorcę szeregu kryteriów jakościowych i  ilościowych, różnych w zależności od rozwoju danego obszaru, maj?cych na celu ocenę, czy inwestycja służy rozwojowi gospodarczo-społecznemu kraju i regionu. Między innymi przedsiębiorca będzie musiał ponieść określon? wysokość kosztów kwalifikowanych uzależnionych od wysokości stopy bezrobocia w regionie, w którym zamierza inwestować (zgodnie z projektem rozporz?dzenia im wyższa stopa bezrobocia w danym powiecie, tym niższa wysokość kosztów kwalifikowanych inwestycji, przedział takich kosztów to od 10 do 100 mln złotych). Należy podkreślić, że wysokość kosztów kwalifikowanych, do poniesienia których zobowi?ż? się mikro, mali i średni przedsiębiorcy, a także przedsiębiorcy dokonuj?cy inwestycji w zakresie nowoczesnych usług dla biznesu oraz prac badawczych i rozwojowych, będzie znacznie obniżona (o 80, 95 lub 98% wymaganych kosztów inwestycji). Warunkiem udzielenia pomocy będzie również udział środków własnych przedsiębiorcy, wynosz?cy co najmniej 25% kosztów kwalifikowanych inwestycji. Do kryteriów jakościowych, które będ? musiały być spełnione należy zaliczyć m.in. tworzenie nowych miejsc pracy, zaangażowanie w branże zgodne z polityk? rozwojow? kraju itd. Szczegółowe kryteria zostan? określone w rozporz?dzeniu do ustawy.

Zwolnienie podatkowe przewidziane w Projekcie będzie stanowiło pomoc publiczn?. Pomoc ta ma wynieść od 20 do 50% intensywności (wyj?tek stanowi obszar należ?cy do miasta stołecznego Warszawy, gdzie będzie to 10%). Ze wskazanych regulacji wynika, że wysokość zwolnienia podatkowego może wynieść od 20 do 50% całkowitej wartości przedsięwzięcia, co oznacza, że o tak? wartość będ? obniżone podatki dochodowe płacone przez przedsiębiorców. Rzeczywista wysokość przyznanej ulgi podatkowej (pomocy publicznej) będzie wprost uzależniona od stopy bezrobocia w danym powiecie, lokalizacji inwestycji w danym województwie, wielkości przedsiębiorcy i wielkości inwestycji (m.in. intensywność pomocy będzie wyższa dla małych i średnich przedsiębiorców, a także inne zasady będ? obowi?zywały dla tzw. dużych projektów inwestycyjnych, czyli projektów, których wartość kosztów kwalifikowanych przekracza 50 mln euro).

Za wydatki kwalifikuj?ce się do objęcia pomoc? na nowe inwestycje będ? traktowane koszty inwestycji, poniesione w okresie ważności decyzji w szczególności poniesione na nabycie lub wytworzenie środków trwałych lub ich modernizację, poniesione na najem lub dzierżawę nieruchomości, a także na wartości niematerialne lub prawne zwi?zane z transferem technologii przez nabycie praw patentowych, licencji itd.

Zwolnienie z podatku będzie przysługiwało od miesi?ca, w którym przedsiębiorca poniósł wydatki inwestycyjne w okresie od dnia uzyskania decyzji. Warunkiem korzystania ze zwolnienia będzie utrzymanie własności składników maj?tku, z którymi były zwi?zane wydatki inwestycyjne przez okres 5 lat oraz utrzymanie inwestycji w regionie, w którym udzielono pomocy przez taki sam okres liczony od momentu zakończenia całej inwestycji (w przypadku mikro, małych i średnich przedsiębiorstw okres ten będzie wynosił 3 lata). Zwolnienie z podatku będzie dotyczyć wył?cznie działalności prowadzonej na terenie lokalizacji wskazanej w decyzji.

Zgodnie z Projektem, podmioty zarz?dzaj?ce danym obszarem będ? zobowi?zane do świadczenia na rzecz przedsiębiorców ubiegaj?cych się o wsparcie nieodpłatnych usług informacyjnych, a także do pomocy w kontaktach z administracj? publiczn? oraz rekomendowania przedsiębiorcom optymalnej lokalizacji nowych inwestycji.

Projekt przewiduje możliwość wstrzymania korzystania z preferencji podatkowych w przypadku niekorzystnej sytuacji budżetowej państwa, jednakże nie będzie to dotyczyć przedsiębiorców, którzy rozpoczęli proces uzyskiwania decyzji o wsparciu oraz tych, którzy zgłosili swoje inwestycje do Ewidencji Wsparcia Nowej Inwestycji, jako planowane nowe inwestycje. Decyzję w  tym zakresie będzie podejmowała Rada Ministrów

Klauzula antyabuzywna

Projekt wprowadza zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o  podatku dochodowym od osób fizycznych w postaci tzw. małej klauzuli antyabuzywnej. Zgodnie z planowanymi przepisami, przedsiębiorca utraci prawo do korzystania ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w nowym prawie z chwil?, gdy osi?gnięcie dochodów z działalności gospodarczej określonej w decyzji nast?pi w zwi?zku z zawarciem umowy lub dokonaniem innej czynności przede wszystkim w celu uzyskania zwolnienia od podatku dochodowego lub gdy czynności te nie będ? miały rzeczywistego charakteru lub podatnik korzystaj?cy ze zwolnień dokona czynności prawnej, której głównym lub jednym z głównych celów będzie uniknięcie opodatkowania lub uchylanie się od opodatkowania.

Zgodnie z uzasadnieniem Projektu, klauzula ma wyeliminować fikcyjne uzgodnienia nieodzwierciedlaj?ce rzeczywistości gospodarczej, stosowane wył?cznie w celu uzyskania korzyści podatkowej. Przez działania takie należy rozumieć również czynności, które zmierzaj? do takiego ukształtowania dochodu podatkowego, który mógłby bezpośrednio wpłyn?ć na zwiększenie limitu pomocy publicznej.

Jak podkreślaj? eksperci, wprowadzenie klauzuli antyabuzywnej w zakresie zwolnienia z  opodatkowania może spowodować, że nowe przepisy będ? rzadko wykorzystywane w praktyce. Ide? samej ustawy jest bowiem wprowadzenie możliwości skorzystania z preferencji podatkowej, a zatem jest to istotny czynnik maj?cy wpływ na rozpoczęcie nowej inwestycji i na tej podstawie każdy z przedsiębiorców ubiegaj?cych się o uzyskanie stosownej decyzji może zostać uznany za działaj?cego w celu uniknięcia opodatkowania.

Wejście w życie nowych przepisów

Projekt jest na etapie prac sejmowych, jego pierwsze czytanie zostało zaplanowane na posiedzeniu, które odbędzie się 20 marca. Tym samym, należy się spodziewać, że ustawa wejdzie w życie na przełomie maja i czerwca.

Na ostateczne brzmienie omawianych przepisów należy poczekać do zakończenia prac legislacyjnych. Jednakże na obecnym etapie, można uznać, że zmiany proponowane w Projekcie oraz rozporz?dzeniu zapewne przyczyni? się do uproszczenia dotychczasowego systemu promowania nowych inwestycji, w jakim działaj? specjalne strefy ekonomiczne. Z chwil? wejścia w życie nowych przepisów działalność przedsiębiorców planuj?cych nowe inwestycje nie będzie ograniczona do wyznaczonych obszarów geograficznych, lecz będzie dotyczyć terytorium całego kraju. Na pewno takie rozwi?zanie uprości możliwość skorzystania z preferencji podatkowych. Niemniej jednak, jak podkreślaj? eksperci niektóre zmiany, z uwagi na wskazane w Projekcie kryteria, mog? powodować obniżenie, w stosunku do dotychczasowego, wsparcia w  poszczególnych regionach. Ponadto, z cał? pewności? negatywnie należy ocenić klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania wprowadzan? nowymi przepisami, która może spowodować, że nowe regulacje okaż? się dla przedsiębiorców za bardzo ryzykowne. Należy mieć nadzieję, że  w trakcie prac parlamentarnych zostan? wyeliminowane te oczywiste mankamenty projektu.