Zobacz także • Członkowie
Ogólnokrajowa konferencja „Forum Pracownika i Pracodawcy” już za nami. Przed nami czas na poznanie jej dorobku
„Kultura pracy to to, jak pracownik czuje się w niedzielę wieczorem myśląc o pójściu do pracy w poniedziałek” – stwierdził znany menedżer Jeff McKeon. Jego zdanie, przytoczone podczas ogólnopolskiej konferencji „Forum Pracownika i Pracodawcy”, jest tylko jedną z wielu inspirujących myśli, które wypełniły 11 czerwca br. gościnne mury Szkoły Głównej Handlowej. Konferencja, zorganizowana ramach 15. edycji Konkursu „Pracodawca Godny Zaufania”, zgromadziła znakomitych ekspertów dzielących się wszechstronną wiedzą o rynku pracy.
Ze względu na bogactwo debat i warsztatów możliwe jest jedynie naszkicowanie tylko wybranych wątków wystąpień. Cały przebieg konferencji będzie można poznać dzięki
filmowym relacjom, dostępnym na kanale YouTube Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego, głównego organizatora wydarzenia.
Konferencja plus podpisanie umowy o współpracy
Konferencję otworzyli Rektor SGH prof. Piotr Wachowiak oraz Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Marcin Wiącek, którzy objęli ją honorowym patronatem.
W swym wystąpieniu Rektor SGH podkreślił, że w relacjach pracownik-pracodawca, kluczowy jest dobrostan pracowników. Rektor podkreślił, że relacje pracownicze powinny mieć partnerski charakter. – Pracownika trzeba traktować jak kapitał, a nie jak zasób – stwierdził prof. Piotr Wachowiak. – W nazewnictwie jeszcze pokutuje nazwa „zarządzanie zasobami ludzkimi”. Z tą nazwą walczę, bo chodzi o zarządzanie kapitałem ludzkim. Jaka jest, w uproszczeniu, różnica? Zasób się wykorzystuje, a w kapitał inwestuje – wyjaśnił. I zaapelował, aby starać się zrozumieć pracowników z młodego pokolenia oraz traktować zatrudnionych jako współpracowników, a nie podwładnych.
Prof. Marcin Wiącek wskazał na kilka z najistotniejszych problemów, zaczynając od kwestii ochrony praw osób z niepełnosprawnościami, którym proponuje się często pracę zupełnie nieadekwatną do ich wysokich kompetencji. - Czy to wina pracodawców? Po części na pewno tak, natomiast nie zapominajmy o tym, że obowiązkiem państwa jest stworzenie dla pracodawców odpowiednich ram i likwidacja barier, w tym biurokratycznych, które zniechęcają do otwierania się na podejmowanie współpracy z osobami z niepełnosprawnościami – mówił RPO. Kolejnymi problemami omówionym przez prof. Wiącka były kwestie dyskryminacji kobiet na rynku pracy, powrotu do pracy po urodzeniu dziecka i sytuacji jakich doświadczają na rynku pracy tak osoby młode i jak seniorzy.
Prowadzący wydarzenie Tomasz Dereszyński, zastępca redaktora naczelnego portalu I.pl, odczytał List Głównego Inspektora Pracy Marcina Staneckiego, który również objął wydarzenie honorowym patronatem. W liście Główny Inspektor Pracy zwrócił m.in. uwagę na kształtowanie rynku przez nowe technologie, mające z jednej strony pozytywny wpływ na warunki zatrudnienia, lecz z drugiej rodzące, czasem jeszcze nierozpoznane, zagrożenia.
Wydarzeniu towarzyszyła uroczystość podpisania porozumienia o współpracy pomiędzy SGH, a Fundacją im. XBW Ignacego Krasickiego. Jej celem będzie wymiana doświadczeń, które przyczynią się do popularyzacji wiedzy i edukacji w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz ESG. W imieniu SGH porozumienie podpisał prof. Piotr Wachowiak, a w imieniu Fundacji jej wiceprezes Przemysław Śmiałkowski.
Niewygodne prawdy o rynku pracy
W pierwszym panelu pt. „Rynek pracy w Polsce – Niewygodne prawdy, które musimy powiedzieć!” wzięli udział dr Stanisław Kluza, Prezes Instytutu Debaty Eksperckiej i Analiz – QUANT TANK, były Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego i były Minister Finansów, Aleksandra Szymczyk, Dyrektor Pionu Relacji z Pracownikami PKO BP, Barbara Socha, Prezes Zarządu Fundacji Instytut Pokolenia oraz Maciej Chojnowski, niezależny ekspert.
Moderatorem debaty był Przemysław Śmiałkowski.
Eksperci omówili m.in. mity dotyczące rynku pracy i nowe zjawiska jakie się pojawiły. Maciej Chojnowski zwrócił uwagę, że tzw. gospodarka platformowa zasadniczo zmienia relacje między pracodawcami, pracownikami i właścicielami platform, następuje zmiana odpowiedzialności za zysk. Podczas debaty wyraził też przekonanie, że Europa w kwestiach cyfryzacji uległa już narracji Donalda Trumpa. Zdaniem Aleksandry Szymczak, największym mitem jest przekonanie, że mając zdiagnozowane problemy, posiadamy też ich rozwiązania. Przykładem zmiany rynku pracy jest fakt, że w PKO BP pracuje dużo mniej ludzi niż 20 lat temu, choć bank rozwinął działalność. – T nie jest tak, że pracownicy pracują szybciej, tylko, że pracują inaczej – mówiła. Dr Stanisław Kluza stwierdził, że nie tylko pracodawcy, ale i pracownicy powinni być godnymi zaufania, bo wzrasta ilość spraw sądowych w których pracownicy, wykorzystując gąszcz przepisów, zyskują dodatkowe korzyści ze szkodą dla pracodawców. Przestrzegł też przed „pułapką taniej pracy”, co może spowolnić proces automatyzacji. W opinii Barbary Sochy, kluczowymi słowami określającymi rynek pracy są „wolność i elastyczność”. - Pracownicy powinni mieć możliwość zawierania indywidualnych kontraktów pracy, dostosowanych do swej aktualnej sytuacji i pojawiania się nowych zawodów – wyjaśniła.
Jak włączać wykluczonych?
Druga debata pt. „Włączanie wykluczonych grup – remedium na pogłębiający się deficyt kadrowy?” zgromadziła takich ekspertów jak Małgorzata Augustyniak, Doradca Zarządu ds. CSR w AMS, dr Izabela Książkiewicz, doktor nauk ekonomicznych w SGH, Emilia Szczukowska ze Związku Przedsiębiorców i Pracodawców oraz Barbara Napora, Dyrektor Zarządzający w OBPON. Debatę moderował red. Tomasz Dereszyński.
Emilia Szczukowska oceniła, że w przyszłości rynek pracy skurczy się nawet o 2 mln pracowników. Stąd ZPP realizuje projekt „Każdy talent na wagę złota, inkluzywni w zatrudnianiu” który ma zwrócić uwagę na grupy zagrożone wykluczeniem. Jej zdaniem, zatrudnianie takich osób jest też kwestią mentalności którą należy przełamać oraz elastyczności w zatrudnianiu. Małgorzata Augustyniak mówiła, że kluczowe są dwa elementy sprzyjające zatrudnianiu takich osób. – To świadomość korzyści u pracodawcy i rozwój kompetencji u osób z niepełnosprawnością – stwierdziła. Ekspertka zauważyła, że większość pracodawców traktuje składkę na PFRON jako podatek a przy tym czuje lęk przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami. W jej ocenie potrzebna jest edukowanie menedżerów a osoby z niepełnosprawnościami powinny być traktowane na równych zasadach. Barbara Napora wyliczyła, że mamy 3 mln osób z niepełnosprawnościami, w tym 1,7 mln w wieku produkcyjnym. – Tylko 30 proc. tego potencjału jest wykorzystane na rynku pracy – stwierdziła. Przypomniała, że część osób utajnia swoją niepełnosprawność, nie dając pracodawcom nawet szansy na udzielenie wsparcia. Dr Izabela Książkiewicz wskazała, że rodzaje niepełnosprawności są bardzo różne i wymagają zróżnicowanego podejścia. Badaczka SGH zwróciła uwagę na edukację włączającą, bo w mniejszych miejscowościach dzieci z niepełnosprawnościami często uczą się w warunkach edukacji domowej. Uczestnicy debaty poruszyli też problem zatrudniania osób pełnosprawnych, które są blisko osiągnięcia ustawowego statusu ochrony przedemerytalnej. Tu wskazali na potrzebę uelastycznienia przepisów.
Y i Z – rewolucja czy ewolucja?
„Rynek pracy oczami pokoleń Y i Z – rewolucja oczekiwań czy naturalna ewolucja?” – ten temat pochłonął uczestników trzeciej debaty. A byli nimi Marta Krzaczkowska, Dyrektorka Operacyjna w K3System, Ilona Pietrzak, Wiceprezes Instytutu Spraw Obywatelskich, Anna Potocka-Domin, Pełnomocniczka Zarządu ds. społecznych w Business Center Club, Prezeska Fundacji Kobiety Inspirują, Przemysław Ruchlicki, ekspert Biura Polityki Gospodarczej KIG i Artur Soboń, Członek Zarządu NBP. Dyskusją pokierował Maksymilian Mirecki, Kierownik ds. Merytorycznych Our Future Foundation.
- Myślę, że jest to jednak ewolucja a nie rewolucja, część zmian na ryku pracy jest naturalna – oceniła Ilona Pietrzak. Przestrzegła, że bezrobocie technologiczne grozi również pokoleniom Y i Z. Podkreśliła rolę dobrej atmosfery w miejscu pracy, partnerskiego traktowania. Przemysław Ruchlicki stwierdził, że mamy do czynienia z ewolucją, ale z elementami rewolucji. Ocenił, że z starsze pokolenie ma problem ze zrozumieniem pokoleń Y i Z, lecz młode pokolenie ma bardzo duży deficyt z poszanowaniem hierarchii. Oba pokolenia – mówił ekspert KIG – muszą zacząć ze sobą rozmawiać, co ewolucyjnym procesem, jednak wymaga dokonania rewolucji w głowach. Z kolei Anna Potocka-Domin oceniła, że mamy do czynienia bardziej z rewolucją, niż ewolucją, bo tempo zmian w różnych dziedzinach rzeczywistości jest rewolucyjne. Ekspertka stwierdziła, że pokolenie Z jest oceniane przez krzywdzące stereotypy, tymczasem jest to pokolenie które bardziej docenia życie, również w strefie pozapłacowej. Jej zdaniem, starsze pokolenia zaczynają przyswajać postawę pokolenia Z. Marta Krzaczkowska oceniła, że zmiany nie są ani rewolucją, ani ewolucją, tylko inną drogą oraz że każde pokolenie ma tu swoją lekcję do odrobienia wokół swojego ego, bo każde dojrzewało w innych warunkach. Oraz lekcję szczerego dialogu. – Nie widzę pokoleń, widzę ludzi – mówiła. Stąd tak ważna jest długa praca nad kulturą organizacyjną i społeczną. Artur Soboń przypomniał, że obecność pokolenia boomersów systematycznie maleje, dziś stanowi ono 10 proc. pracowników. Rośnie za to udział młodych pokoleń. A jednak z ankietowych badań NBP za lata 2022-2023 wynika, że 71 proc. przedsiębiorców nie widzi żadnych zmian dotyczących intensywności pracy, a jeśli widzą, to z innych powodów niż podejście do pracy. - Wśród priorytetów pokolenia Z na czele jest wynagrodzenie, co nie jest zaskakujące, natomiast work-life balance zajął w ankietowym badaniu trzecie miejsce, wskazało go ledwie 12 proc. młodych – mówił, przypominając też o innych zjawiskach na rynku pracy. – Z całą pewnością nie dałoby się obronić tezy, że jest to jakoś daleko idąca rewolucja – stwierdził. Uczestnicy omówili też m.in. zróżnicowanie młodych pokoleń pod względem indywidualnych uwarunkowań, co powinno nakazać pracodawcom bardziej elastyczne podejście – przynajmniej tam, gdzie jest to możliwe.
Edukacja wywołana do tablicy
„Lekcja do odrobienia! Jak zreformować edukację, by nadążała za rynkiem pracy?” – na to pytanie szukali odpowiedzi uczestnicy czwartego panelu. Swymi przemyśleniami dzielili się dr Ewa Łabno-Falęcka, Prezeska Fundacji Rozwoju Edukacji dla Przemysłu, Doradca Mercedes-Benz VANS Project Jawor, prof. Przemysław Litwiniuk, Członek Rady Polityki Pieniężnej, dr hab. Dorota Niedziółka, prof. SGH, Prorektor ds. Rozwoju Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie i Tomasz Wróblewski, Prezes Warsaw Enterprise Institute. Debatę poprowadził Paweł Dudojc, Counsel, Kancelaria DWF Poland.
- Mamy problem w utrzymaniu przeświadczenia w młodych ludziach a potem w dojrzałych i starszych, że należy się uczyć przede wszystkim dla siebie i przez całe życie – mówiła prof. Dorota Niedziółka. Badaczka SGH stwierdziła, że system edukacyjny wymaga nowego spojrzenia, że dotychczasowe metody kształcenia powinny być połączone z uświadamianiem celowości edukacji. Jej zdaniem, problemem jest brak ćwiczenia mózgu poprzez czytanie czy gry logiczne, co owocuje wtórnym analfabetyzmem i pogarsza jakość życia. Dr Ewa Łabno-Falęcka zacytowała Alvina Tofflera, że analfabetą XXI wieku nie będzie ten, kto nie umie czytać i pisać, ale ten, kto nie potrafi się uczyć, oduczać i uczyć na nowo. Przytoczyła też twierdzenie Plutarcha, że nauczanie nie jest wlewaniem wody do wiadra, lecz rozpalaniem ognia. Jej zdaniem, polska szkoła „wlewa wodę” zamiast „rozpalać ogień”, czyli rozbudzać pasje i głód wiedzy. Ekspertka wyjaśniła, że są trzy grupy umiejętności, które będą niezbędne bez względu na wykonywaną pracę: branżowe, digitalne oraz miękkie, takie jak umiejętność współpracy. – Szkoła nie uczy współpracy i jak człowiek przychodzi do firmy to się bardzo dziwi, że jest w teamie – mówiła. Prof. Przemysław Litwiniuk ocenił, że polska szkoła jest całkiem dobra na tle sąsiadów i zwrócił uwagę, że w tej chwili na uczelnie dociera pokolenie niżu demograficznego. Zaapelował też aby nie oceniać aspiracji ludzi i system oświaty tylko przez pryzmat własnych ambicji, czyli aby „nie wkładać wszystkich do jednego formatu”. – Ludzie potrzebują stworzenia szerokiego katalogu możliwości podejmowania wyzwań według własnego zapatrywania – stwierdził. Tomasz Wróblewski stwierdził, że uczelnie powszechnie przeżywają kryzys tożsamości, co niektórzy nazywają instytucjonalizacją merytokracji – studia stają się wymogiem do podjęcia jakiejkolwiek kariery a uczelnie stały się elementem nacisku politycznego i domagają się coraz wyższych nakładów finansowych. Problemem jest masa sfrustrowanych absolwentów humanistycznych kierunków, którzy nie znajdują pracy w wyuczonym zawodzie, w przeciwieństwie do absolwentów kierunków IT, n których ma czekać rynek pracy. Jego opinie wywołały polemiki, na początek ze strony dr Ewy Łabno-Falęckiej które dodatkowo wzbogaciły dyskusję.
Czy głos pracowników słychać w mediach?
W ostatnim panelu pt. „Głos pracowników w mediach – czy ich głos jest słyszalny?” uczestniczyli Rafał Kerger, Dyrektor wydawniczy serwisów tematycznych, Redaktor Naczelny Polska Press, Weronika Szkwarek, Dziennikarka PulsHR.pl i Wiktor Świetlik, dziennikarz, menedżer medialny. Moderatorem była Weronika Mirowska, Prezeska Fundacji Grand Press.
Na początek Weronika Szkwarek i Rafał Kerger wykazali, że media tradycyjne mają większy wpływ na decydentów i są bardziej obiektywne niż media społecznościowe, choć te ostatnie są szybsze w komunikowaniu. Polemizował z nimi Wiktor Świetlik. – Nie mam wrażenia, aby media społecznościowe przegrywały z tradycyjnymi – mówił. Następnie podzielił się refleksją, że trudno dziś znaleźć opisy sytuacji poszczególnych grup pracowniczych. – Mamy dzisiaj 350 tys. ludzi w branży automotive. Co my wiemy o tych ludziach? – pytał zwracając uwagę, że informacje o pracownikach pojawiają się w mediach gdy tworzą się sytuacje konfliktowe. Rafał Kerger stwierdził, że pojawiają się informacje o grupach pracowników, tylko że media próbują te materiały komercjalizować. - Są to budżety employer brandingowe, gdy branże które poszukują pracowników gdzieś próbują zakomunikować, jak jest to atrakcyjna praca – stwierdził. Weronika Szkwarek zauważyła, że firmy czasem starają się pokazywać pracę u nich od jak najlepszej strony np. organizując wycieczki po zakładzie. – To nie jest łatwe, żeby zachęcić czytelnika żeby chciał przeczytać taką relację z pracy. A po drugie, dość często próbuje się to dziennikarzom po prostu sprzedać – mówiła. Wiktor Świetlik zaznaczył, że bywają przypadki nagłaśniania sytuacji konfliktowych w chwilach narastania gry konkurencyjnych sił lub w czasach sporu cywilizacyjno-politycznego. – Jedni mówią, że górnicy siedzą im na ramieniu, drudzy, że to największe dobro narodu tak jak węgiel – stwierdził.
Warsztaty wiedzy
Podczas konferencji odbyły się też warsztaty, pozwalające jej uczestnikom zaznajomić się z inspirującą wiedzą.
Dr Ewa Łabno-Falęcka, Prezeska Fundacji Rozwoju Edukacji dla Przemysłu, Doradca Mercedes-Benz VANS Project Jawor zaprezentowała wyjątkową książkę pt. „Maria Skłodowska-Curie · Albert Einstein. Listy/1911-1932/”. Książka prezentuje nieznaną i nigdy dotąd nie publikowaną korespondencję Marii Skłodowskiej-Curie i Alberta Einsteina. Podczas warsztatu, prowadzonego przez Tomasza Dereszyńskiego, dr Łabno-Falęcka opowiedziała o niezwykłej drodze prowadzącej do wydobycia listów (które trzeba było poddać odpromienieniu) i wydania książki. Opowiedziała również o mniej znanych momentach życia samej Marii Skłodowskiej-Curie. I nie kryła żalu, że Polacy na ogół tak mało wiedzą o swej genialnej badaczce, choć podziwiał ją Albert Einstein i chociaż jest jedyną osobą w historii, która dwukrotnie otrzymała Nobla w dwóch różnych dyscyplinach nauki.
Warsztat „Jak zbudować zaangażowany zespół? Nowe trendy w tworzeniu dobrej atmosfery pracy” zaprezentowała Ilona Pietrzak, Wiceprezes Instytutu Spraw Obywatelskich. Ekspertka, posługując się inspirującymi cytatami (jednym z autorów był wspomniany Jeff McKeon) omówiła m.in. rolę współczesnych liderów oraz korzyści, jakie mogą przynieść pracodawcom i pracownikom rady pracownicze. Podczas warsztatu ekspertka dowiodła, że dobra atmosfera w pracy i oparta na dialogu kultura organizacyjna mają niezwykle duży wpływ na rozwój firmy.
„Jak oswoić się ze stresem?” – na to pytanie udzielili w przystępny sposób odpowiedzi Agnieszka Czubak, Prezes Instytutu Psychologii Stresu i Sebastian Zboiński, Wiceprezes Instytutu. Głównym celem Instytutu jest szeroko pojmowana promocja zdrowia skierowana do różnych grup społecznych, w tym zawodowych. Z oczywistych względów tematyka warsztatu jest bardzo aktualna dla przedsiębiorców, menedżerów, pracowników – a właściwie dla wszystkich ludzi.
Filmowa relacja z całej konferencji będzie dostępna na kanale YouTube Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego.
***
Organizatorem wydarzenia była Fundacja im. XBW Ignacego Krasickiego
Patroni Honorowi:
Rzecznik Praw Obywatelskich,
Rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie,
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
Główny Urząd Statystyczny,
Główny Inspektor Pracy
Prezydent m. st. Warszawy
Partnerzy merytoryczni:
Krajowa Izba Gospodarcza,
Forum Odpowiedzialnego Biznesu,
Konfederacja Lewiatan,
Związek Pracodawców Klastry Polskie,
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców,
Instytut Spraw Obywatelskich,
ESG Pro,
Warsaw Enterprise Institute,
Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska”,
Instytut Humanites,
Fundacja Instytut Pokolenia,
Our Future Foundation,
Fundacja Moc Pomocy,
Instytut Psychologii Stresu,
Fundacja Grand Press,
Hubmedia,
FAPA,
Instytut Studiów Wschodnich,
Instytut Biznesu.
Partnerzy:
KDPW,
AMS,
Narodowy Bank Polski,
Francusko-Polska Izba Gospodarcza,
OBPON,
K3System
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
Główny partner medialny: Dziennik Gazeta Prawna
Partnerzy medialni: (8)
Super Biznes,
PulsHR,
Press,
Tygodnik Spraw Obywatelskich,
RaportCSR.pl,
PracodawcaGodnyZaufania.pl,
Medexpress,
oESG.pl