Analizy i badania
Rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce
<p style="text-align: justify;"><strong>Wywiad z Anną Staniszewską, Dyrektorem Działu Analiz Rynkowych i Doradztwa, Europa Środkowo-Wschodnia, BNP Paribas Real Estate</strong></p>
>
Czy istnieje podział na Polskę A i B w kontekście rynku nieruchomości komercyjnych?
Analizuj?c rynek nieruchomości komercyjnych pod k?tem geograficznym, podział na Polskę A i B jest nadal widoczny we wszystkich sektorach i raczej nie zanosi się na to, aby w najbliższej perspektywie mogło się to zmienić. Rynek w Warszawie, w następnej kolejności w Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście, Poznaniu i Katowicach były, s? i pozostan? znacznie silniejsze od miast tzw. Polski Wschodniej. Dotyczy to wszystkich wskaźników obrazuj?cych atrakcyjność i dojrzałość rynku - pocz?wszy od wielkości podaży, poprzez bazę najemców, wysokość czynszów, aktywność deweloperów aż po zainteresowanie inwestorów, którzy zdecydowanie chętniej analizuj? projekty na kluczowych rynkach. Jest to pochodn? uwarunkowań historyczno-społecznych, struktury lokalnych gospodarek i zatrudnienia oraz zapóźnień w rozwoju infrastruktury transportowej.
Nie oznacza to jednak, że w niektórych sektorach rynku nieruchomości w Polsce Wschodniej nie ma potencjału. Pod warunkiem poprawy dostępności komunikacyjnej, okolice Lublina, Rzeszowa i Białegostoku mog? być atrakcyjne pod k?tem nieruchomości magazynowo-produkcyjnych z uwagi na bliskość do granicy Polski, będ?cej jednocześnie granic? Unii Europejskiej.
Oprócz tego, wspomniane główne miasta tego regionu mog? być interesuj?c? alternatyw? dla firm z sektora BPO z uwagi na niższe koszty zasobów ludzkich przy ich stosunkowo wysokiej dostępności oraz znacznie korzystniejsze warunki najmu. Barierę stanowić może brak dostatecznej ilości powierzchni biurowych.
Czy realizacja inwestycji przez inwestorów / nieruchomości komercyjne wpływaj? na rozwój poszczególnych regionów kraju? Jeżeli tak to czy można podać przykłady?
Takich przykładów jest wiele. W Warszawie prekursorem przekształceń funkcjonalnych w obrębie dzielnicy była firma GTC, która rozpoczęła transformacje Służewca (zwanego potocznie Przemysłowym), najpierw poprzez rewitalizację kompleksu Empark (dawniej Mokotów Business Park), budowę Galerii Mokotów, a następnie realizacji nowych biurowców kompleksu Platinium Business Park.
Zaniedbane niegdyś tereny produkcyjnej i robotniczej Woli, w okolicach Prostej, Towarowej i Kasprzaka, na której w połowie lat 90.-tych nieśmiało p?czkowały biurowce, w ostatnich latach podlegaj? diametralnym przeobrażeniom. Jedn? z głównych przyczyn wzmożonej aktywności deweloperów w tym obszarze jest kończ?ca się budow? I odcinka II linii metra. Skutkuje to dynamicznym przyrostem powierzchni biurowych i mieszkaniowych w tej lokalizacji.
W Poznaniu granice umownego centrum miasta uległy zmianie po realizacji inwestycji tj. Poznań Financial Center, Andersia oraz Stary Browar, dzięki którym obszary niegdyś zaniedbane, zyskały nowe życie. Z pewności? były one elementami miastotwórczymi i teraz stanowi? wizytówkę miasta i punkt odniesienia pod względem standardu, jak również wysokości osi?ganych stawek czynszu. Projekty te miały pozytywny wpływ na ulice handlowe, stanowi?c ł?cznik z Rynkiem oraz pozostałymi obszarami usługowymi w centrum.
W Katowicach przykładem projektu, który zapocz?tkował rozwój terenów przyległych, było centrum handlowe Silesia City Center, gdzie wybudowano następnie powierzchnie biurowe i mieszkaniowe, a niedaleko zrealizowano też hotele.
Jak samorz?dy mog? stymulować rozwój rynków nieruchomości i przyci?gać deweloperów?
Samorz?dy dysponuj? szeregiem narzędzi, które mog? i powinny być wykorzystane do rozwoju rynku nieruchomości w mniejszych miastach. Do najważniejszych instrumentów, które w bezpośredni sposób mog? stymulować aktywność deweloperów należ?:
- Miejscowe plany zagospodarowanie przestrzennego – jasne i spójne, wykorzystuj?ce potencjał, przy jednoczesnym zachowaniu ładu przestrzennego i równowagi ekologicznej
- Tereny inwestycyjne - dobrze przygotowane pod k?tem formalno-prawnym i uzbrojone
- Procedury i decyzje administracyjne - wydawane sprawnie i szybko, zgodnie z zasad? „przyjazny urz?d”
- Zachęty - np. ulgi i zwolnienia z podatków (np. od nieruchomości), doprowadzenie komunikacji miejskiej do inwestycji, itp.
- Klastry i strefy - wł?czenie terenów do większego obszaru inwestycyjnego współpraca z PAIiIZ
Elementy, które w sposób pośredni mog? pomagać w promocji i rozwoju mniejszych rynków, to:
- Strategia Rozwoju Miasta – wskazuje na obszary wzrostu i potencjału miasta i definiuje kluczowe elementy warunkuj?ce rozwój (np. wskazanie na możliwości zwi?zane z zasobami ludzkimi vs. potencjał biurowy)
- Lokalny Program Rewitalizacji – wskazuj?cy obszary, które zostan? poddane rewitalizacji (np. sygnał dla inwestorów, że atrakcyjność niektórych obszarów może wzrosn?ć, lub/i, że będzie można skorzystać ze specjalnych funduszy tj. Jessica)
- Wykorzystanie funduszy europejskich dedykowanych na rozwój R&D i małej i średniej przedsiębiorczości
- Polepszenie jakości życia mieszkańców poprzez budowę ośrodków sportu, placów zabaw, odpowiednie zagospodarowanie przestrzeni publicznych, system komunikacji miejskiej, itp., co przekłada się na wzrost wydajności.