Analizy i badania
Raport PwC: Podatki nie rosną w kryzysie
<p><span><span>Jak wynika z tegorocznego raportu firmy PwC pt. „Opodatkowanie osób fizycznych w Unii Europejskiej”, kryzys ekonomiczny tylko w niewielkim stopniu przełożył się na wzrost obciążeń w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Przeciętnemu mieszkańcowi UE zostaje w kieszeni ok. 70% jego pensji brutto, czyli podobna część, co w 2009 roku. Polski podatnik nadal pozostaje powyżej średniej europejskiej: przeciętnie otrzymuje na rękę 74% swojego wynagrodzenia brutto.</span></span></p>
>
W porównaniu do 2009 roku nast?pił pewien wzrost średnich obci?żeń PIT i spadek średniego netto w krajach Unii Europejskiej, co wynikało ze zmian wprowadzanych w odpowiedzi na kryzys gospodarczy (np. podwyższenie stawki podatku liniowego na Łotwie z 23% do 26%). Niemniej jednak, w wyniku zaokr?gleń liczb, ogólne wyniki s? porównywalne do poprzedniego roku. Obci?żenia podatkowe w UE nadal pochłaniaj? prawie jedn? trzeci? wynagrodzenia brutto: podatek dochodowy od osób fizycznych (ok. 20%) oraz pracownicza część składki na ubezpieczenia społeczne (ok. 10%).
Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer w dziale prawno-podatkowym w PwC, powiedziała:
„Wyniki naszej analizy pokazuj? raczej stabilność niż płynność europejskich jurysdykcji podatkowych. Całościowe, uśrednione wyniki s? bowiem podobne do zeszłorocznych i pozwalaj? uzasadnić tezę, że dochody netto osób fizycznych były prawdopodobnie bardziej dotknięte przez kryzys jako taki (w sensie kwot nominalnych) niż przez podatki osobiste. Być może jest to wynikiem faktu, że rz?dy nie chciały w ciężkich czasach zwiększać obci?żeń podatkowych dotykaj?cych bezpośrednio podatku PIT.”
Zobacz pełn? wersję raportu "Opodatkowanie osób fizycznych w Unii Europejskiej (oraz Norwegii, Islandii i Szwajcarii)"
Kraje, w których wynagrodzenie netto przekracza średni? dla całej UE, to: Estonia, Słowacja, Czechy, Cypr, Bułgaria, Malta, Litwa, Portugalia, Hiszpania, Łotwa, Polska, Luksemburg
i Rumunia. S? wśród nich wszystkie kraje, które wprowadziły liniowy podatek dochodowy od osób fizycznych (Estonia, Słowacja, Czechy, Bułgaria, Litwa, Łotwa i Rumunia). Średnie netto uzyskiwane w tych krajach to ok. 77% wynagrodzenia brutto (ok. 1 punkt procentowy mniej niż w roku 2009), podczas gdy średnie netto uzyskiwane w krajach z progresywn? skal? podatkow? wynosi ok. 67%. Niemniej, między poszczególnymi krajami z podatkiem liniowym występuj? również spore różnice w wysokości średniego netto - np. w Rumunii wynosi ono ok. 71%, a w Estonii – ok. 80% pensji brutto. Należy jednak podkreślić, że w celu zapewnienia porównywalności wyników między krajami, w raporcie nie zostały uwzględnione wszystkie możliwe ulgi i odliczenia oferowane przez poszczególne kraje, poza najbardziej popularnymi ulgami prorodzinnymi.
Autorzy raportu PwC przeanalizowali obci?żenia podatkowe osób fizycznych w UE w czterech modelowych scenariuszach:
Scenariusz 1) - osoba fizyczna nieposiadaj?ca rodziny (współmałżonka i dzieci) uzyskuj?ca średnie wynagrodzenie;
Scenariusz 2) – osoba w zwi?zku małżeńskim i posiadaj?ca dwoje dzieci, zarabiaj?ca średnie wynagrodzenie;
Scenariusz 3) – osoba nieposiadaj?ca rodziny, uzyskuj?ca pięciokrotność średniego wynagrodzenia;
Scenariusz 4) – osoba w zwi?zku małżeńskim i posiadaj?ca dwoje dzieci, zarabiaj?ca pięciokrotność średniego wynagrodzenia.
Z porównania powyższych scenariuszy wynika, że dzięki prorodzinnym ulgom podatkowym (takim jak np. ulga na dzieci, wspólne rozliczenie roczne itp.) zmniejszaj? się obci?żenia podatkowe, czyli wynagrodzenie netto jest większe. W odniesieniu do średnich zarobków „zysk” podatnika wynikaj?cy z zastosowania ulg rodzinnych może wynosić 13 punktów procentowych (na Słowacji) czy nawet 17 punktów procentowych (w Czechach).
Istotne różnice można zaobserwować porównuj?c wynagrodzenie netto podatnika o średnich zarobkach i podatnika uzyskuj?cego pięciokrotność średniej krajowej. Generalna prawidłowość wskazuje, że w miarę wzrostu wynagrodzenia zmniejsza się procent dochodu netto. Np. w Irlandii pensja netto pracownika zarabiaj?cego pięciokrotność średniej krajowej jest o 25 punktów procentowych niższa niż w przypadku osoby średnio zarabiaj?cej.