Analizy i badania

Nowe mechanizmy ratowania przedsiębiorców i ochrony wierzycieli

<p style="text-align: justify;">W ostatnich tygodniach Rząd przygotował i skierował do konsultacji projekt nowej ustawy - Prawo restrukturyzacyjne („Ustawa”), która przy okazji zmieni obowiązujące Prawo upadłościowe i naprawcze („PUiN”). Zmiany mają na celu z jednej strony wdrożenie skutecznych mechanizmów ratowania przedsiębiorców popadających w trudności (często z obiektywnych przyczyn ekonomicznych), a z drugiej – ochronę ich wierzycieli, również przed ich własną niewypłacalnością w efekcie niezaspokojenia należności od upadłego (zapobieżenie efektowi domina).</p>

>

W wyniku rewizji praktyki zastosowania PUiN po 10 latach jego obowi?zywania okazało się, że istniej?ce instytucje restrukturyzacyjne nie tylko nie spełniaj? oczekiwań, ale s? wręcz martwe, a w rezultacie - wśród upadłości dominuj? niekorzystne dla gospodarki likwidacje.

Pod wspóln? nazw? Prawo restrukturyzacyjne kryj? się cztery odrębne tryby, zasadniczo wszczynane na wniosek dłużnika:

  • postępowanie o zatwierdzenie układu,
  • przyspieszone postepowanie układowe,
  • postępowanie układowe i
  • postępowanie sanacyjne.

Nowe postępowania maj? charakteryzować się szybkości?, jawności? i równym traktowaniem uczestników. Wszystkie tryby będ? miały generalnie na celu restrukturyzację przedsiębiorstwa dłużnika. Wybór konkretnego trybu zależny będzie od potrzeb i możliwości danego przedsiębiorcy.

Z PUiN znikn? postępowanie upadłościowe z możliwości? zawarcia układu oraz postępowanie naprawcze. W zwi?zku z tym, przy okazji zaproponowano spor? nowelizację PUiN w celu: (i) zapewnienia mu spójności z nowym prawem restrukturyzacyjnym, (ii) poprawienia instytucji upadłościowych, które nie funkcjonowały optymalnie, (iii) doprecyzowania i uporz?dkowania wielu regulacji i usunięcia pojawiaj?cych się w praktyce w?tpliwości interpretacyjnych. Nowelizacja zachowuje przy tym podstawowe założenia struktury i celów prawa upadłościowego, główne instytucje i zasadnicze elementy procedury.

Nowe instytucje przewidziane w Prawie restrukturyzacyjnym

Jawność i sprawność wszystkich postępowań urzeczywistnione będ? dzięki Centralnemu Rejestrowi Restrukturyzacji i Upadłości, który ma również obsługiwać postępowania upadłościowe. Potrzeba wprowadzenia Rejestru nie budzi w obecnym stanie prawnym w?tpliwości i idei tej należy zdecydowanie przyklasn?ć. W Rejestrze publikowane będ? m.in. postanowienia s?dowe.

Zasługuj?c? na szczególn? pochwałę nowości? jest przewidywana możliwość zawarcia układu częściowego, obejmuj?cego tylko niektórych wierzycieli (np. największych, finansuj?cych dłużnika), co w praktyce może ułatwić zaspokojenie pozostałych wierzycieli nawet w 100%. Sprawnemu i szybkiemu prowadzeniu postępowań powinny zdaniem twórców reformy służyć m.in. nowe instytucje zastępcy sędziego komisarza, jak i nadzorcy układu (pełni?cego swoje funkcje już po jego zatwierdzeniu, w celu nadzorowania wykonania układu i planu restrukturyzacyjnego).

Zrezygnowano ze zgłaszania wierzytelności na rzecz instytucji spisu wierzytelności, sporz?dzanego przez nadzorcę lub zarz?dcę. Wierzyciele będ? mogli się ustosunkowywać do spisu, wnosz?c stosowny dla danej procedury środek zaskarżenia (zastrzeżenie lub sprzeciw).

Celom sprawnego i szybkiego prowadzenia restrukturyzacji maj? służyć także krótkie terminy na dokonywanie czynności przez organy postępowania, jak i orzekanie przez nie co do zasady na posiedzeniu niejawnym, z możliwości? przeprowadzenia na nim postępowania dowodowego w całości lub w części.

Postępowania będ? mogły przechodzić jedno w drugie. Przykładowo, projekt przewiduje tryb przejścia z postępowania układowego (również przyspieszonego) do postępowania sanacyjnego w drodze uproszczonego wniosku. Uproszczony wniosek przewidziano także dla potrzeb przejścia z nieudanej restrukturyzacji do postępowania upadłościowego – ułatwienie tej procedury ma na celu przede wszystkim zabezpieczenie maj?tku dłużnika w okresie między jednym a drugim postępowaniem w sytuacji niepowodzenia restrukturyzacji.

Zarówno dłużnik, jak i wierzyciele będ? mieli możliwość korzystania z jednakowych środków prowadz?cych do obrony swoich interesów w postępowaniu. Przepisy o doręczaniu i zaskarżaniu orzeczeń s? precyzyjniejsze niż w PUiN, a dodatkowym atutem jest publikacja ich w Centralnym Rejestrze.

Pozycja rady wierzycieli zostanie wzmocniona, a jej działanie usprawnione, przy jednoczesnym ograniczeniu roli s?du i sędziego komisarza (przykładowo: wnioski wierzycieli w wielu sprawach będ? wi?ż?ce dla organów s?dowych, które ponadto zostan? zdyscyplinowane terminami instrukcyjnymi). Ustawa przewiduje także mechanizmy ochrony wierzycieli przed wykorzystywaniem przez dłużnika postępowania restrukturyzacyjnego wył?cznie w celu uniemożliwienia wierzycielom prowadzenia skutecznej egzekucji.

Ułatwienia zostały przewidziane także dla dłużników. Przykładowo, z myśl? o umożliwieniu im uzyskania finansowania w ramach postępowań układowych (co dla firm w kryzysie może być bardzo trudne), projekt proponuje uprzywilejowanie wierzytelności z tytułu kredytów i pożyczek udzielonych w toku restrukturyzacji (art. 342 ust. 1 pkt 1 PUiN w nowym brzmieniu). W razie niepowodzenia restrukturyzacji i ogłoszenia upadłości dłużnika trafi? one do pierwszej kategorii.

Justyna Dereszyńska

+48 22 50 50 765

justyna.dereszynska@eversheds.pl

Share this page Share on FacebookShare on TwitterShare on Linkedin
Close

Zaloguj się do Strefy Członkowskiej!