Analizy i badania

E-myto nowość na polskich drogach

<p><span><span>Od 1 lipca 2011&nbsp;został wprowadzony elektroniczny system poboru opłat, tak zwane &bdquo;e-myto&rdquo;. Przy tej okazji warto się spytać, w jaki spos&oacute;b wprowadzenie elektronicznego myta wpłynęło na funkcjonowanie firm transportowych u naszych sąsiad&oacute;w w Austrii, Czechach i na Słowacji? Czy ich doświadczenia przełożą się na rzeczywistość polskich dr&oacute;g?</span></span></p>

>

Wprowadzenie tego systemu w Polsce jest – po rozwi?zaniu podstawowego problemu infrastrukturalnego w postaci braku dróg – dalszym ważnym krokiem w kierunku swobodnego przemieszczania się po obszarze Unii. System tak zwanego „e-myta” działa m. in. już w Niemczech, Austrii, Francji, Czechach i Włoszech. - komentuje mecenas Katarzyna Woroszylska, Partner w kancelarii prawnej e|n|w|c, arbiter s?du arbitrażowego przy Polskiej Izbie Spedycji i Logistyki i członek Deutsche Gesellschaft für Transportrecht (Niemieckiego Stowarzyszenia Transportowego)

W Austrii w pełni elektroniczny system poboru opłat został oddany do użytku 1 stycznia 2004 roku, jako pierwsza ogólnokrajowa inwestycja tego typu w Europie. Obejmuje on wszystkie autostrady i drogi ekspresowe o ł?cznej długości 2 100 km. Projekt został zrealizowany w ci?gu 18 miesięcy, a oddanie odbyło się w terminie i bez przekroczenia planowanego budżetu. Z badań wynika, że przychody z poboru opłat po 1,5 roku od wprowadzenia systemu wzrosły o 82 %. Elektroniczny system nie obejmuje (jeszcze) samochodów do 3,5 tony, których posiadacze nadal s? obowi?zani zakupić winiety. Posiadacze samochodów powyżej 3,5 ton musz? zakupić urz?dzenie zwane „Go – Box”, dostępne w punktach dystrybucyjnych za 5 euro, które komunikuje się z bramk? a następnie zamontować je w samochodzie.

Na podobnych zasadach oparty jest system czeski. Również tu obowi?zuje system mikrofalowy, wymagaj?cy zaopatrzenia pojazdu w urz?dzenie zwane „premid – box”. Opłata za użytkowanie może być dokonana na dwa sposoby: pre- oraz post- pay. Pocz?tkowo, tj. od 2007 roku system elektroniczny dotyczył jedynie pojazdów powyżej 12 ton, w międzyczasie jednak został rozszerzony na pojazdy od 3,5 ton. Co ciekawe, system czeski nie jest w 100% kompatybilny z systemem austriackim, mimo tego że w oba systemy dostarczała austriacka firma Kapsch, która również wdraża e-myto w Polsce. Jest to wynik szczególnych wymagań władz czeskich. W ostatnim czasie Czesi rozpoczęli również prace nad systemem hybrydowym, tj. ł?cz?cym obie dostępne technologie technologię mikrofalow? DSRC i satelitarn? GNSS.

Planowane na rok 2011 rozszerzenie systemu na samochody osobowe przesunięto i wł?czono zamiast tego do systemu niektóre drogi krajowe.

Republika Słowacka wdrożyła system elektronicznego poboru opłaty drogowej na określonych odcinkach autostrad, dróg ekspresowych i dróg pierwszej klasy w 2010r. Obowi?zek uiszczania opłaty obejmuje tak samo jak w Polsce pojazdy powyżej 3,5 ton oraz busy dla więcej niż dziewięciu osób ł?cznie z kierowc?. Również system słowacki bazuje na systemie OBU a klienci mog? dokonywać płatności w systemie „prepaid” lub z dołu, po otrzymaniu faktury.

Na pytanie, jak system elektronicznego myta wpłyn?ł na ich działalność, przewoźnicy we wszystkich tych krajach odpowiadaj? zasadniczo pozytywnie: opłata kilometrowa, co prawda w wielu przypadkach podniosła koszty średnich i większych przewoźników, ale ponieważ dotknęła wszystkich po równi, nie zachwiała równowag? na rynku. O ile system poboru opłat oraz samo urz?dzenie OBU działa sprawnie i bez większych usterek, przewoźnicy s? zadowoleni z nowego systemu. Wszyscy pytani przewoźnicy podkreślaj? jednak, jak ważne jest, aby system był dokładnie przemyślany i wypróbowany, nim zostanie wróżony w życie.

Drugim ważnym faktorem sukcesu elektronicznego poboru opłat, o którego znaczeniu przekonamy się od lipca na własnej skórze jest kwestia kontroli i egzekucji ewentualnych kar. Już od dłuższego czasu wiadomo, że nawet jeśli technologicznie będziemy gotowi na wprowadzenie e-myta 01 lipca 2011r, w zakresie kontroli i egzekwowalności system będzie tak dziurawy jak wiele polskich dróg.

Elektroniczny system poboru opłat drogowych (ETC) funkcjonuje już w wielu krajach Europy. W lipcu 2011 roku planowane jest jego wprowadzenie w Polsce. W przeciwieństwie do obecnie obowi?zuj?cych procedur, opartych głównie na opłatach czasowych tzw. winietach oraz opłatach paliwowych, nowy system ma gwarantować naliczanie opłaty jedynie za faktycznie przejechane kilometry. Wjeżdżaj?c na płatny odcinek drogi, zamontowane w samochodzie urz?dzenie pokładowe (OBU- On Board Unit) identyfikuje pojazd i określa jego pozycję, rejestruj?c pokonan? odległość. Przy kalkulacji kosztów brany jest pod uwagę typ samochodu i spalanie. Zasadniczo urz?dzenie może być oparte na dwóch technologiach, tj.: technologii mikrofalowej DSRC i satelitarnej GNSS, przy czym w Polsce zdecydowano się na technologię DSRC.

Autor: mec. Katarzyna Woroszylska

e|n|w|c jest wiod?c? sieci? kancelarii w Europie Środkowo-Wschodniej, świadcz?cej kompleksowe usługi doradztwa prawnego. Warszawskie biuro e|n|w|c jest jednym z sześciu w regionie (Wiedeń, Budapeszt, Praga, Brno, Bratysława i Kijów). Ścisła współpraca między biurami umożliwia kompleksow? i sprawn? obsługę przedsiębiorców operuj?cych zarówno lokalnie jak i międzynarodowo, w tym klientów przeprowadzaj?cych transakcje międzynarodowe.
Praktyka kancelarii e|n|w|c koncentruje się wokół szeroko rozumianego prawa gospodarczego, w tym m.in. prawa spółek, prawa kontraktów, prawa nieruchomości, prawa pracy, M&A, ochrony środowiska oraz różnych aspektów materialnego i procesowego prawa cywilnego. Istotn? części? praktyki kancelarii e|n|w|c jest także mediacja pozas?dowa, umożliwiaj?ca niejednokrotnie polubowne i korzystne dla obu stron zakończenie wszelkiego rodzaju sporów cywilno-gospodarczych.