Aktualności firm stowarzyszonych  •  Analizy i badania

Zatory płatnicze: pierwsze decyzje Prezesa UOKiK to ważne wskazówki dla przedsiębiorców

Pod koniec ubiegłego tygodnia Prezes UOKiK wydał pierwsze decyzje dotyczące tzw. postępowań zatorowych, w których znajdują się pierwsze wskazówki dla przedsiębiorców co do sposobu prowadzenia tego rodzaju spraw oraz wydawanych rozstrzygnięć.

1. Postępowania zatorowe przed Prezesem UOKiK

Przypomnijmy: od początku ubiegłego roku zakazane jest nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych przez przedsiębiorców, w ramach transakcji handlowych. Tego typu opóźnienia mają miejsce, gdy w okresie 3 kolejnych miesięcy suma wartości świadczeń pieniężnych niespełnionych oraz spełnionych po terminie wynosi co najmniej 5 000 000 złotych (od 2022 roku pułap ten zmniejszy się do 2 000 000 złotych).

W przypadku stwierdzenia nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych (czyli tzw. zatorów płatniczych) Prezes UOKiK może ukarać przedsiębiorcę karą pieniężną obliczaną na podstawie specjalnego algorytmu, w którym brane są pod uwagę wysokość opóźnionych płatności, czas trwania opóźnień, a także stosowne odsetki.

O dokładnych zasadach postepowań zatorowych informowaliśmy Państwa podczas szeregu prowadzonych przez nas webinariów i szkoleń.

2. Pierwsze decyzje Prezesa UOKiK

W ubiegłym tygodniu Prezes UOKiK wydał cztery pierwsze decyzje dotyczące postępowań zatorowych, wszystkie z nich stwierdzają, że adresaci nadmiernie opóźniali się z zapłatą świadczeń pieniężnych.

W dwóch przypadkach Prezes UOKiK nałożył kary finansowe na przedsiębiorców, a w dwóch innych odstąpił od wymierzenia kar z uwagi na ziszczenie się specyficznych okoliczności wskazanych w ustawie. W praktyce szczególnie interesujące są decyzje, w ramach których przedsiębiorcom udało się uniknąć nałożenia kar administracyjnych.

3. Decyzje stwierdzające nadmierne opóźnienia płatności w transakcjach handlowych

Pierwsze kary w ramach postępowań zatorowych zostały nałożone na:

• Locotranssped sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu (w wysokości 44 286,96 zł),
• Havi Logistics sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (w wysokości 426 587,62 zł).

4. Odstąpienie od wymierzenia kary pomimo stwierdzenia nadmiernego opóźnienia płatności w transakcjach handlowych

W przypadku dwóch innych przedsiębiorców (UPS Polska sp. z o.o. oraz Galicja Tomaszek sp. z o.o.) Prezes UOKiK odstąpił od wymierzenia kar, ponieważ wartość niespełnionych oraz spełnionych po terminie przez te podmioty świadczeń pieniężnych, była mniejsza od wartości świadczeń pieniężnych przez nie nieotrzymanych lub otrzymanych po terminie.

Innymi słowy, spółki te same były ofiarami zatorów płatniczych.

5. Kiedy Prezes UOKiK nie wymierza kary za nadmierne opóźnienia płatności w transakcjach handlowych

Poza przypadkiem określonym powyżej, Prezes UOKiK odstępuje od wymierzenia kary również w przypadku, gdy „zatory płatnicze” są m.in. spowodowane siłą wyższą lub istnieje dla nich inne uzasadnienie.

Kara może być także obniżona o 10% lub nawet 20%, jeśli przedsiębiorca w odpowiednim czasie spłaci zaległe zobowiązania. Natomiast w przypadku ponownego ukarania przedsiębiorcy za „zatory płatnicze”, kara dla „recydywisty” jest podwyższana o 50%.

Jak pokazują treści dotychczasowych decyzji, podjęcie stosownej obrony w trakcie postępowania jest jak najbardziej wskazane i może być dla uczestników postępowań opłacalne. W ich toku przedsiębiorcy nie powinni zatem ograniczać się do odpowiedzi na pytania zadawane przez Prezesa UOKiK, ale mogą także przedstawiać argumentację wyjaśniającą powody opóźnień w płatnościach.

6. Skąd Prezes UOKiK pozyskuje dane na temat opóźnień płatności konkretnych przedsiębiorców?

Informacje o tym, że dany przedsiębiorca nadmiernie opóźnia się w spłacie swoich zobowiązań pieniężnych, mogą napływać do Prezesa UOKIK z wielu różnych źródeł, w tym bezpośrednio od kontrahentów, organów administracji (w tym KAS) oraz ze sprawozdań dotyczących terminów zapłaty, które co roku składane są m.in. przez podatkowe grupy kapitałowe oraz odpowiedniej wielkości przedsiębiorców do Ministra właściwego do spraw gospodarki - a następnie są upubliczniane.

7. Jak możemy pomóc przedsiębiorcom?

W sprawach dotyczących zatorów płatniczych, w szczególności:

• wspieramy przedsiębiorców w „postępowaniach zatorowych” przed Prezesem UOKiK, w tym w opracowaniu odpowiedniej obrony przed stawianymi zarzutami;
• wspieramy przedsiębiorców w odpowiednim ukształtowaniu wewnętrznych zasad płatności kontrahentom, zgodnych z przepisami prawa;
• prowadzimy szkolenia z zakresu zatorów płatniczych i terminów zapłaty w transakcjach handlowych;
• przeprowadzamy analizy i audyty dotychczasowych systemów płatności zobowiązań pieniężnych kontrahentom.

W przypadku pytań zapraszamy do kontaktu.

dr Dariusz Aziewicz
Radca prawny
Prawo konkurencji
+48 22 50 50 738
+48 510 08 77 85
dariusz.aziewicz@eversheds-sutherland.pl

Zobacz inne publikacje
Zapisz się na newsletter

Informacje zawarte w tym dokumencie nie stanowią porady prawnej. Osoby zainteresowane uzyskaniem porady prawnej lub bardziej szczegółowych informacji prosimy o bezpośredni kontakt ze wskazanym wyżej prawnikiem. © Eversheds Sutherland Wierzbowski 2021. Eversheds Sutherland Wierzbowski jest członkiem Eversheds Sutherland (Europe) Limited