Analizy i badania

Zapaść w niemieckim przetwórstwie

Zgodnie ze wstępnymi danymi zagregowany indeks PMI (dla przetwórstwa i sektora usług) w strefie euro zmniejszył się w marcu do 51,3 pkt. wobec 51,9 pkt. w lutym, co było znacząco poniżej naszej prognozy (52,2 pkt.) i oczekiwań rynku (52,0 pkt.).

Do zmniejszenia zagregowanego indeksu PMI przyczyniły się spadek jego składowej dla bież?cej produkcji w przetwórstwie (do najniższego poziomu od kwietnia 2013 r.) oraz niższa składowa dla aktywności biznesowej w usługach (najniżej od dwóch miesięcy.). W całym I kw. średnia wartość zagregowanego indeksu PMI dla strefy euro wyniosła 51,4 pkt. wobec 52,3 pkt. w IV kw. ub. r., a tym samym wyniki badań koniunktury stanowi? znacz?ce ryzyko w dół dla naszej prognozy, zgodnie z któr? kwartalne tempo wzrostu PKB w strefie euro wzrośnie do 0,4% w I kw. z 0,2% w IV kw. ub. r. Szacowane przez Markit wył?cznie na podstawie wartości wskaźników PMI tempo wzrostu gospodarczego w I kw. wynosi ok. 0,2% kw/kw. Na taki wynik składaj? się wzrost wartości dodanej w usługach o ok. 0,3% kw/kw i spadek wartości dodanej w przetwórstwie o ok. 0,5%.

Ankietowane firmy (przetwórcze i usługowe) w strefie euro raportowały w marcu, że ich brak optymizmu dotycz?cy przyszłości jest odzwierciedleniem zrewidowanych w dół prognoz dotycz?cych wzrostu gospodarczego, podwyższonego ryzyka politycznego, niepewności zwi?zanej z wojnami handlowymi i Brexitem oraz dekoniunktur? w branży motoryzacyjnej.

Pomimo pogorszenia koniunktury w marcu, w strukturze danych na szczególn? uwagę zasługuj? sygnały wskazuj?ce na prawdopodobieństwo jej stabilizacji w kolejnych miesi?cach. Od dwóch miesięcy obserwujemy stabilizację napływu nowych zamówień (indeks równy 50 pkt.). Ponadto, Wskaźnik Oczekiwanej Produkcji (w ci?gu najbliższych 12 miesięcy) utrzymuje się od października ub. r. na względnie stabilnym poziomie bliskim 60 pkt. Jest to wyraźna zmiana w porównaniu do obserwowanej w I-III kw. 2018 r. tendencji do wyraźnego spadku wspomnianego indeksu. Bior?c pod uwagę wyprzedzaj?cy charakter ww. wskaźników, marcowe dane wskazuj?, że prawdopodobnym scenariuszem na najbliższe miesi?ce będzie tzw. „szorowanie po dnie”, czyli brak perspektyw wyraźnego przyspieszenia wzrostu gospodarczego przy niskim prawdopodobieństwie załamania koniunktury w strefie euro.

W ujęciu geograficznym obniżenie tempa wzrostu aktywności gospodarczej odnotowano zarówno w Niemczech jak i we Francji. W obu gospodarkach do pogorszenia nastrojów przyczyniło się obniżenie składowej dla bież?cej produkcji w przetwórstwie oraz spadek składowej dla aktywności biznesowej w usługach. W rezultacie zmaterializował się nasz scenariusz zarysowany przed miesi?cem. Zwracaliśmy  wówczas uwagę, że obserwowane w przeszłości rozbieżności w przebiegu koniunktury w przetwórstwie i usługach w strefie euro były krótkotrwałe, co sugerowało że koniunktura w usługach ulegnie wkrótce pogorszeniu w ślad za gorszymi nastrojami w przetwórstwie. Niemniej jednak te rozbieżności nie zmniejszyły się wyraźnie w marcu, co wskazuje na dalszy potencjał do spadku indeksów dotycz?cych koniunktury w usługach. W przeciwieństwie do Francji i Niemiec, w pozostałych gospodarkach strefy euro objętych badaniem doszło do wyraźnej poprawy koniunktury (najlepsze nastroje od września 2018 r.) dzięki wyższej aktywności w usługach, podczas gdy zamówienia w przemyśle obniżyły się już trzeci miesi?c z rzędu.

Z punktu widzenia polskiego eksportu w danych na szczególn? uwagę zasługuje obniżenie indeksu PMI dla niemieckiego przetwórstwa do 44,7 pkt. w marcu wobec 47,6 pkt. w lutym. Tym samym już trzeci miesi?c z rzędu ukształtował się on poniżej granicy 50 pkt., oddzielaj?cej wzrost od spadku aktywności. Był to jednocześnie najniższy poziom indeksu od sierpnia 2012 r. W kierunku zmniejszenia indeksu oddziaływały niższe wkłady wszystkich 5 jego składowych (dla bież?cej produkcji, nowych zamówień, czasu dostaw, zapasów oraz zatrudnienia). Struktura wskazała zatem na kontynuację niekorzystnych tendencji obserwowanych w ostatnich miesi?cach – pogłębienie spadku zamówień (eksportowych i ogółem) oraz bież?cej produkcji.

Dwa czynniki w szczególności świadcz? o bardzo słabej kondycji niemieckiego przetwórstwa – spadek zatrudnienia (po raz pierwszy od 2014 r.) oraz najszybszy spadek nowych zamówień ogółem od czasów globalnego kryzysu finansowego (kwiecień 2009 r.). Jednym z najlepszych barometrów koniunktury jest popyt na pracę, w zwi?zku z tym odnotowana w marcu redukcja liczby etatów stanowi istotny czynnik ryzyka w dół dla perspektyw w niemieckim przetwórstwie. Ponadto ankietowany firmy wskazywały, że część ich klientów wstrzymuje się obecnie z dokonywaniem decyzji zakupowych ze względu na podwyższon? niepewność dotycz?c? perspektyw sytuacji gospodarczej. Przedsiębiorstwa raportowały również wci?ż słaby popyt w branży motoryzacyjnej.

Dalsze pogorszenie sytuacji w niemieckim przetwórstwie w marcu sygnalizuje wysokie prawdopodobieństwo osłabienia popytu na wytwarzane w Polsce towary stanowi?ce wsad do produkcji dóbr finalnych (dobra pośrednie). Ten negatywny wpływ dekoniunktury za granic? na sytuację w polskim przetwórstwie będzie jednak ograniczany przez strukturalne zmiany zachodz?ce w polskim przemyśle (takie jak rosn?ce przewagi konkurencyjne polskich przedsiębiorstw za granic?, reorientację geograficzn? eksportu lub przesunięcia w łańcuchu dostaw) oraz wci?ż duże (jednak malej?ce) zaległości produkcyjne (por. MAKROpuls z 20.03.2019).

Zakładaj?c, zgodnie z naszym scenariuszem bazowym, że obserwowane obecnie spowolnienie w światowym handlu ma charakter przejściowy i w II poł. br. nast?pi przyspieszenie światowego wzrostu gospodarczego, w kolejnych miesi?cach zostan? utrzymane relatywnie wysokie dynamiki produkcji przemysłowej i eksportu w Polsce. Niemniej jednak niekorzystna koniunktura za granic? stanowi główny czynnik ryzyka w dół dla naszej prognozy wzrostu gospodarczego w Polsce w I kw. (3,5% r/r wobec 4,9% w IV kw. ub. r.) i całym 2018 r. (3,7%)

***

Credit Agricole Bank Polska S.A. pl.  Orl?t Lwowskich 1, 53-605 Wrocław  www.credit-agricole.pl

Niniejszy materiał został sporz?dzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodz?cych ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale maj? charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.

Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail:  jakub.borowski(@)credit-agricole.pl

Jean-Baptiste GIRAUD Dyrektor Pionu Dużych Klientów Korporacyjnych Head of Large Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 02 e-mail:jeanbaptiste.giraud(@)credit-agricole.pl

David JULLIARD Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Mid Corporate Client Division ul.Żwirki i Wigury 18a, 02-092