Wkrótce ulga B+R w nowej odsłonie. Jakich zmian mogą spodziewać się firmy?

Od maja 2017 r. trwaj? konsultacje publiczne projektu tzw. dużej ustawy o innowacyjności, której celem jest stworzenie otoczenia prawnego sprzyjaj?cego rozwojowi innowacyjności w Polsce. Jednym z jego głównych założeń jest poprawa kształtu ulgi podatkowej na badania i rozwój, czyli mechanizmu, który od 2016 r. zachęca przedsiębiorstwa w Polsce do zwiększania nakładów na działalność badawczo-rozwojow?. Spośród wielu zapowiadanych zmian, trzy s? szczególnie ważne z perspektywy przedsiębiorstw: zwiększenie wartości ulgi, wprowadzenie jasnych zasad dotycz?cych rozliczania kosztów osobowych i znacz?ce poszerzenie zakresu kosztów kwalifikowanych do odliczenia.  

1. Większe oszczędności dla przedsiębiorstw inwestuj?cych w badania i rozwój

W 2016 r.  wartość odliczenia wynosiła  30 proc. kosztów pracowników zatrudnionych w celu realizacji działalności B+R  oraz  20 proc.  (MŚP) lub  10 proc.  (duże firmy)  pozostałych kosztów kwalifikowanych. Dzięki zmianom wprowadzonym pod koniec 2016 r. w ramach tzw. małej ustawy o innowacyjności, przedsiębiorstwa rozliczaj?ce ulgę B+R za 2017 r. będ? mogły odliczyć  50 proc.  kosztów pracowników zatrudnionych w celu realizacji działalności B+R  oraz  50 proc.  (MŚP) lub  30 proc.  (duże firmy)  pozostałych kosztów kwalifikowanych.  Duża ustawa o innowacyjności przewiduje kolejne zwiększenie atrakcyjności ulgi oraz zniesienie zróżnicowania wielkości odliczenia, w zależności od kategorii kosztów i wielkości firmy. Niezależnie od wielkości zatrudnienia, firmy będ? mogły odliczyć 100 proc. wszystkich kosztów kwalifikowanych.  

„Zwiększenie wartości odliczenia do poziomu 100 proc. wszystkich kosztów kwalifikowanych to bardzo dobry krok w kierunku wspierania innowacyjności biznesu w Polsce. Ulga na takim poziomie od lat obowi?zuje w Czechach i na Węgrzech. Przykładowo, duża firma, w której roczne koszty pracowników zatrudnionych w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej to 1 mln zł, a pozostałe koszty kwalifikowane to 500 tys. zł, przy stawce CIT 19 proc. za 2016 rok mogła odliczyć ok. 66 tys. zł. Utrzymuj?c wydatki na B+R na tym samym poziomie, firma za 2017 r. odliczy ponad 120 tys. zł, a za 2018 r. aż 285 tys. zł. Zwiększenie wartości odliczenia pozwoli przedsiębiorstwom w Polsce na zyskanie realnych oszczędności, które można zainwestować w kolejne działania innowacyjne” – komentujeMałgorzata Boguszewska, Manager Działu Dotacji i Ulg B+R w Ayming Polska.  

Duża ustawa o innowacyjności zakłada wprowadzenie dodatkowego odliczenia dla przedsiębiorstw, które posiadaj? status centrum badawczo-rozwojowego (CBR). Zyskaj? one możliwość odliczenia 150 proc. kosztów kwalifikowanych, w tym: kosztów osobowych, materiałów i surowców, sprzętu specjalistycznego który nie jest środkiem trwałym, współpracy z jednostkami naukowymi i innymi przedsiębiorstwami, odpłatnego korzystania z aparatury naukowo-badawczej i zakupu usługi korzystania z takiej aparatury, amortyzacji budynków, budowli i lokali stanowi?cych odrębn? własność oraz środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych do B+R. Co istotne, odliczenie z tytułu amortyzacji budynków, budowli i lokali wykorzystywanych do B+R oraz koszty współpracy z jednostkami naukowymi nie będ? mogły stanowić więcej niż 10 proc. przychodów CBR. Duża firma o statusie CBR odliczy 100 proc. kosztów praw ochrony intelektualnej, a MŚP aż 150 proc.  

2. Jasne zasady rozliczania kosztów osobowych

W wielu przedsiębiorstwach największy udział w kosztach działalności B+R maj? koszty osobowe. W 2017 r., gdy przedsiębiorcy pierwszy raz rozliczali ulgę B+R, to właśnie odliczenie kosztów osobowych za 2016 r. okazało się dla nich największym wyzwaniem. Zgodnie z aktualnymi przepisami, do kosztów kwalifikowanych zaliczane s? koszty osobowe, tj. należności i składki pracowników „zatrudnionych w celu realizacji działalności B+R” (art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT oraz 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT). To sformułowanie wymusza na przedsiębiorcach udowodnienie, że pracownicy realizuj?cy działalność B+R w firmie, zostali w niej zatrudnieni właśnie w tym celu. W praktyce działalność badawczo-rozwojow? w przedsiębiorstwie prowadz? pracownicy różnych działów. Większość z nich wykonuje j? przy okazji swoich standardowych obowi?zków zwi?zanych z regularn? działalności? firmy. Przepisy ustawy o CIT nie uzależniaj? odliczenia kosztów osobowych od formalnego potwierdzenia w dokumentach, że pracownik został „zatrudniony w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej”. Takie zatrudnienie można wykazać wszelkimi dowodami, które potwierdz?, że pracownik realizuje działania B+R. Mimo to, obecnie zarówno firmy, jak i organy podatkowe maj? problem z interpretowaniem, na jakiej podstawie zaliczyć do ulgi B+R czas pracownika poświęcony na działalność badawczo-rozwojow?. W 2017 r. niektóre urzędy odmawiały wydania interpretacji podatkowej lub wymagały formalnego uwzględnienia działań B+R w zakresie obowi?zków pracownika.  

Nowelizacja zmieni brzmienie przepisu wymagaj?cego od przedsiębiorstw udowodnienia „zatrudnienia pracowników w celu realizacji działalności B+R”. Przedsiębiorca będzie mógł odliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej koszty zatrudnienia pracownika w danym miesi?cu w wysokości proporcjonalnej do czasu przeznaczonego przez pracownika na działania B+R. Zgodnie z nowymi przepisami, w każdym miesi?cu roku podatkowego firma będzie oceniać zaangażowanie danego pracownika w działalność badawczo-rozwojow?. To oznacza, że przedsiębiorcy będ? musieli prowadzić miesięczn? ewidencję czasu pracy pracowników realizuj?cych działalność B+R. Takie rozwi?zanie sprawdziło się w Czechach i we Włoszech, gdzie ulga obowi?zuje już od ponad dekady.  

Koszty współpracy w ramach umów cywilnoprawnych wliczone do ulgi  

Obecnie przedsiębiorcy mog? odliczyć w ramach ulgi B+R wył?cznie koszty osobowe pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy PIT/CIT, przedsiębiorstwa będ? mogły odliczyć także koszty współpracy z osobami, które realizuj? dla nich działania B+R na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Ustawodawca stawia jeden warunek – osoby współpracuj?ce w ramach umów cywilnoprawnych musz? zajmować się wył?cznie działaniami B+R. Od takich umów cywilnoprawnych firma będzie mogła odliczyć miesięczne należności przysługuj?ce współpracownikowi oraz zwi?zane z nimi składki na ubezpieczenia społeczne.  

3. Objęcie ulg? kosztów sprzętu laboratoryjnego

Duża ustawa o innowacyjności przewiduje poszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych. Jedn? z kluczowych zmian w tym zakresie jest objęcie ulg? kosztów sprzętu specjalistycznego, który jest wykorzystywany bezpośrednio w działaniach badawczo-rozwojowych, a jednocześnie nie jest środkiem trwałym. Według zapowiedzi ustawodawcy, do kategorii kosztów sprzętu specjalistycznego będ? zaliczane „w szczególności” naczynia i przybory laboratoryjne oraz urz?dzenia pomiarowe, bezpośrednio wykorzystywane w B+R.    

„Bez odpowiedniego sprzętu laboratoryjnego nie da się prowadzić działalności badawczo-rozwojowej. Objęcie ulg? tych kosztów postulowaliśmy już od 2015 r. i wszystko wskazuje na to, że ustawodawca wysłucha apelu przedsiębiorstw. Niestety, w projekcie nowelizacji nadal brakuje uwzględnienia kosztów narzędzi bezpośrednio zwi?zanych z B+R. Przykładowo, w przetwórstwie tworzyw sztucznych prototyp nowego produktu (składaj?cego się z surowców) nie może powstać bez takiego narzędzia jak forma do odlewania. W tym wypadku to zakup matrycy jest droższy niż zakup surowca i ma większy udział w koszcie produkcji prototypu” – wyjaśnia Małgorzata Boguszewska, Manager Działu Dotacji i Ulg B+R w Ayming Polska.  

Polska gospodarka i polski biznes potrzebuj? innowacyjności. Do jej osi?gnięcia konieczne s? nakłady na działalność badawczo-rozwojow?. Przykłady zachodnich gospodarek pokazuj?, jak wielk? rolę w rozwoju innowacyjności przedsiębiorstw odgrywaj? dobrze skonstruowane ulgi podatkowe. Przed nami perspektywa zmian, na których przedsiębiorstwa inwestuj?ce w B+R mog? tylko zyskać. Jak wiele? Przekonamy się wkrótce.

***

Ayming to międzynarodowa grupa doradcza, powstała z poł?czenia Alma Consulting Group i Lowendalmasaï, świadcz?ca usługi Business Performance Consulting w 16 krajach w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Ayming Polska wspiera przedsiębiorstwa w uzyskiwaniu oszczędności i zwiększaniu wyników finansowych organizacji, oferuj?c profesjonalne doradztwo strategiczne i operacyjne w zakresie: podatków i opłat, ubezpieczeń społecznych i środowiska pracy, produktów energetycznych, obszaru zakupów oraz dotacji i ulg B+R. W ci?gu roku Grupa realizuje ponad 15 000 projektów z zakresu pozyskiwania funduszy unijnych i ulgi na działalność B+R. Ayming Polska przewodniczy zespołowi Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan ds. tworzenia w Polsce ulgi podatkowej na działalność badawczo-rozwojow?. Aż 80 proc. wszystkich interpretacji podatkowych za 2016 r. w zakresie ulgi B+R zostało przygotowanych i złożonych przez Ayming Polska. Więcej: www.ayming.pl  

Kontakt dla mediów:  

Paulina Wiśniewolska
PR & Marketing Manager
Tel.: +48 22  330 60 28,
Kom.: + 48 784 945 256
E-mail: pwisniewolska(@)ayming.com