Pomimo wzrastającej liczby spraw spornych w biznesie, niemal połowa firm w Polsce nie posiada strategii prowadzenia sporów

Badanie „Spory s?dowe w spółkach” zostało zrealizowane, na zlecenie kancelarii Dentons, przez ICAN Institute we współpracy z Harvard Business Review Polska. Jego celem było zidentyfikowanie aktualnych trendów w zakresie rodzajów i liczby spraw spornych, sposobu ich prowadzenia i rozstrzygania oraz wpływu, jaki wywieraj? na działalność firm.  

Wzrastaj?ca liczba sporów s?dowych

Co czwarty badany twierdzi, że w jego branży liczba spraw spornych rośnie, natomiast co pi?ty dostrzega wzrost liczby spraw spornych w swojej firmie. 25% badanych firm prowadzi od 3 do 9 sporów rocznie,jedna trzecia między 10 a 25, a 20% firm powyżej 26. Zdecydowanie więcej spraw spornych maj? firmy z branży usług, a mniej z branży produkcyjnej.

Zdaniem badanych wzrost sporów s?dowych spowodowany jest między innymi:

• wzrostem świadomości klientów instytucjonalnych jak i indywidualnych, którzy s? lepiej wyedukowani, dokładniej czytaj? umowy i chętniej dochodz? swoich praw,
• działalności? instytucji powołanych do ochrony interesów klientów, takich jak rzecznicy konsumentów, UOKiK czy inne stowarzyszenia konsumenckie,
• wzrostem liczby kancelarii prawnych, wyspecjalizowanych w najbardziej narażonych na sprawy sporne branżach, np. kancelarie odszkodowawcze w ubezpieczeniach, kancelarie wyspecjalizowane w sprawach pozwów zbiorowych po stronie konsumentów.

„Jednym z obserwowalnych trendów jest chociażby specjalizacja w obrębie spraw spornych dotycz?cych danej dziedziny aktywności – na przykład w sprawach budowlanych, co zaobserwowaliśmy już jakiś czas temu. W odpowiedzi na to zapotrzebowanie po stronie klientów, w ubiegłym roku doł?czył do nas wyspecjalizowany zespół prawników, zajmuj?cych się obsług? s?dowych sporów budowlanych” – mówi Wojciech Kozłowski,partner w warszawskim biurze Dentons, współkieruj?cy Zespołem Rozwi?zywania Sporów w Polsce i współkieruj?cy Praktyk? Rozwi?zywania Sporów w Europie.  

Największe zagrożenia litygacyjne  

Co trzeci badany najbardziej obawia się spraw o odszkodowanie lub nienależyte wykonanie umowy, a także o wykonanie zobowi?zania i czyny nieuczciwej konkurencji.Tego rodzaju spory występuj? najczęściej. Firmy, które prowadz? więcej spraw, jako zagrożenie postrzegaj? sprawy dotycz?ce własności maj?tkowej, intelektualnej oraz udziałów i akcji.

Strategia prowadzenia sporów i jej znaczenie

Niemal dwie trzecie kadry zarz?dzaj?cej (62%) zdaje sobie sprawę, że zakończenie sporu sukcesem wymaga zbudowania szczegółowej argumentacji, stworzenia kilku scenariuszy jego prowadzenia, a także analizy ryzyka. Mimo wysokiej świadomości wpływu wymienionych czynników na sprawę sporn?, aż 48 proc. ankietowanych firm nie posiada wdrożonej strategii prowadzenia sporów.Chociaż 91% firm analizuje kwestie finansowe, 62% kwestie utraty reputacji, ale 15% analizuje ryzyko przegrania sprawy.  

„Choć angażowanie się firmy w sprawy sporne zawsze budzi obawy po stronie osób decyzyjnych, umiejętne korzystanie z dostępnych środków procesowych, a przede wszystkim odpowiednie przygotowanie jeszcze przed wszczęciem sporu, może nie tylko znacznie ułatwić dochodzenie ewentualnych roszczeń, ale także być istotnym narzędziem budowania przewagi konkurencyjnej” – mówi Patrick Radzimierski, partner współkieruj?cy Praktyk? Rozwi?zywania Sporów w warszawskim biurze Dentons.  

Strategia zarz?dzania sporami s?dowymi może być również skutecznym środkiem zabezpieczaj?cym przed przestępstwami korporacyjnymi.Jedna trzecia badanych twierdzi, że rzadko prowadzi postępowania karne w przypadku naruszenia własnych interesów. Jeśli już firmy decyduj? się na takie działania, dotycz? one najczęściej niepłac?cych klientów (11%), przestępstw (9%) i kradzieży (9%).  

„Sprawy karne, zarówno wszczynane z inicjatywy firm, jak i przeciwko ich zarz?dom, właścicielom czy pracownikom, nie s? popularnym tematem rozmów, choć w praktyce zdarzaj? się dość często. S? rozmaitej natury – od wyłudzenia towaru bez zapłaty, przez kradzież dóbr czy chronionego know–how, wyzbywanie się maj?tku celem pokrzywdzenia wierzycieli, skończywszy na podrabianiu produktów i wiele innych. Dobrze przemyślana strategia i umiejętne korzystanie z ochrony, jak? daj? postępowania karne to narzędzia, które firmy mog? wykorzystywać nie tylko do odzyskania swojej szkody, ale   jako narzędzie swoistej prewencji przeciwko nieuczciwym działaniom”  – wyjaśnia Agnieszka Wardak, partner w warszawskim biurze Dentons, kieruj?ca Zespołem Postępowań Karnych i Wewnętrznych.  

Opracowuj?c strategie rozwi?zywania sporów,firmy powinny wdrożyć mechanizmy o charakterze prewencyjnym, a także opracować metody alternatywnego rozwi?zywania sporów (ang. alternative dispute resolution, ADR). Dwie trzecie badanych firm posiada wdrożone procesy zapobiegania sprawom spornym. W 69% z nich wprowadzane s? narzędzia i procedury wewnętrzne, których celem jest zapobieganie ewentualnym ryzykom. 73% firm prowadzi okresowe audyty procedur i ich przestrzegania, a 57% bada dostawców, dystrybutorów/innych współpracuj?cych osób trzecich, pod k?tem przepisów antykorupcyjnych czy konfliktu interesów. Firmy, które maj? więcej spraw spornych, częściej niż pozostałe posiadaj? procedury zgodności z prawem (compliance), reagowania na działania organów prowadz?cych postępowania karne dotycz?ce spółki oraz analizy ryzyk karnych w bież?cej działalności zarz?du.  

„Choć coraz więcej mówi się o alternatywnych metodach rozwi?zywania sporów, nadal daleko nam do rynku amerykańskiego, na którym większość spraw kończy się ugod?. Rośnie niew?tpliwie rola zapobiegania sporom poprzez analizy sytuacji rynkowej i finansowej aktualnych i potencjalnych partnerów biznesowych, a także monitorowanie regulacji i orzecznictwa w danej branży oraz ubezpieczanie się od ryzyk, na przykład w sektorze budowalnym” – mówi prof. Katarzyna Bilewska, partner w warszawskim biurze Dentons, kieruj?ca Praktyk? Sporów Korporacyjnych.  

Metodologia badania

Badanie zostało przeprowadzone w marcu i kwietniu br. na grupie ponad 200 członków zarz?dów, dyrektorów działów prawnych i właścicieli przedsiębiorstw przez ICAN Institute we współpracy z Harvard Business Review Polska, na zlecenie kancelarii Dentons. Wyniki ilościowe zweryfikowano pogłębion? analiz? jakościow? – wywiadami z przedstawicielami firm, którzy zgodzili się wzi?ć udział w badaniu.

***

O kancelarii Dentons

Dentons to pierwsza na świecie, prawdziwie policentryczna, globalna firma prawnicza. Będ?c jedn? z 20 firm ujętych w zestawieniu „Indeks Elitarnych Globalnych Firm Acritas 2015”,Dentons rzuca wyzwanie istniej?cym standardom obsługi prawnej, oferuj?c innowacyjność i bezkompromisow? jakość doradztwa. Dzięki zrozumieniu lokalnych uwarunkowań, kluczowych dla realizacji celów biznesowych, pomyślnego przeprowadzenia transakcji lub zakończenia sporu, Dentons zapewnia przewagę konkurencyjn? na coraz bardziej złożonym i globalnym świecie, w społecznościach,w których klienci firmy chc? prowadzić działalność. Teraz, jako największa na świecie firma prawnicza, Dentons tworzy i oferuje rozwi?zania biznesowe dopasowane do indywidualnych potrzeb klientów prywatnych i publicznych, w skali regionalnej, krajowej i globalnej, w ponad 125 lokalizacjach w ponad 50 krajach. http://www.dentons.com