Analizy i badania
Polskie firmy nie radzą sobie ze skuteczną redukcją kosztów
<p style="text-align: justify;">W ciągu ostatnich dwóch lat 67 proc. dużych firm europejskich odnotowało wzrost przychodów, a 76 proc. przewiduje ich wzrost w ciągu najbliższych dwudziestu czterech miesięcy. W Polsce tak optymistycznie myśli ma aż 86 proc. przedsiębiorców. Jednak gospodarcza niepewność skłania firmy na Starym Kontynencie do koncentrowania się na redukcji kosztów. Jak wynika z badania firmy doradczej Deloitte „Thriving in uncertainty. Deloitte’s first biennial cost survey: Cost improvement practices and trends in Europe” jest ona dla polskich i europejskich firm sposobem na osiągnięcie wzrostu i poprawę wydajności. Jednak aż 57 proc. firm w Europie przyznaje, że nie są dostatecznie skuteczne w obniżaniu kosztów.</p>
>
Badanie przeprowadzono w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech, Hiszpanii, Włoszech, Belgii, Holandii, Norwegii, Danii oraz w Polsce wśród menedżerów wyższego szczebla w dużych firmach, osi?gaj?cych przychody w wysokości co najmniej 100 mln euro rocznie.
Jako największe zewnętrzne ryzyko europejscy przedsiębiorcy postrzegaj? niepewność gospodarcz?, na któr? wskazało 34 proc. z nich. Największy odsetek odnotowano w Wielkiej Brytanii (52 proc.), co ma zwi?zek z Brexitem oraz w Polsce (71 proc.). – Na tak wysoki wynik wpływ maj? niestabilny rynek, wzrost kosztów pracy oraz rosn?ce ceny surowców. Nie bez znaczenia jest również niepewność co do zmieniaj?cych się regulacji prawnych i podatkowych, na któr? wskazało 57 proc. polskich respondentów. Średnia dla pozostałych badanych krajów wynosiła jedynie 16 proc. – wyjaśnia Jakub Rosiecki, Starszy Menedżer w Dziale Konsultingu Deloitte. W porównaniu do innych krajów polscy menedżerowie wśród istotnych ryzyk wskazywali także cyfryzację, któr? wymieniło 43 proc. badanych. Może się to wi?zać z niskim poziomem wdrożenia technologii cyfrowych w polskich firmach i poczuciem braku przygotowania do zmian w tym obszarze.
Aż 83 proc. firm europejskich zadeklarowało, że w ci?gu najbliższych 24 miesięcy rozpocznie proces redukcji kosztów. W Polsce takiej samej odpowiedzi udzieliła przeważaj?ca większość ankietowanych przedsiębiorców. Dla europejskich menedżerów najważniejszym priorytetem na najbliższe dwa lata jest wzrost sprzedaży (30 proc.), rentowność oraz redukcja kosztów (po 28 proc.). W Polsce głosy te rozkładały się nieco inaczej. Jako najważniejszy priorytet polscy respondenci wskazywali rentowność (57 proc.), przed redukcj? kosztów (43 proc.) oraz wzrostem sprzedaży (29 proc.). – Pytanie o najważniejsze priorytety, niezależnie od badanego kraju, pokazało jeden trend. Przedsiębiorcy zdaj? sobie sprawę, że by rosn?ć, musz? oszczędzać. Polakom, ze względu na niestabilność waluty, rosn?ce koszty pracy oraz wysokie obci?żenia fiskalne idea „save to grow” jest szczególnie bliska – tłumaczy Jakub Rosiecki.
O jakim poziomie oszczędności mowa? Ponad połowa (52 proc.) respondentów w europejskim badaniu deklaruje, że walczy o obniżenie kosztów na poziomie mniej niż 10 proc. W Polsce takiej odpowiedzi udzieliło 57 proc. badanych. Jednak aż 57 proc. firm w Europie, podobnie jak w Polsce, przyznaje jednocześnie, że osi?gnięcie wyznaczonego celu nie udaje im się. Prawie połowa (48 proc.) respondentów uważa, że największ? barier? jest implementacja przyjętych planów, a dla 32 proc. jest to brak zrozumienia tej strategii redukcji kosztów. W Polsce ten brak zrozumienia miał ponad dwa razy więcej wskazań (71 proc.). – Ponieważ pracownicy kojarz? zarz?dzanie kosztami ze zwolnieniami, menedżerowie s? zazwyczaj ostrożni w komunikacji w tym obszarze. Często embargo na takie informacje jest zbyt duże, co wyraźnie sprawia, że konieczne zmiany s? trudniejsze do wdrożenia – mówi Jakub Rosiecki.
Najważniejsz? przyczyn?, dla której firmy decyduj? się na redukcję kosztów jest uzyskanie przewagi konkurencyjnej (46 proc.) oraz inwestowanie we wzrost przedsiębiorstwa (36 proc.). W Polsce, w której presja cenowa ma większe znaczenie niż na innych rynkach, uzyskanie przewagi konkurencyjnej jest ważne aż dla 71 proc. respondentów.
W ci?gu ostatnich 24 miesięcy badane firmy wdrożyły wiele narzędzi wspierania bardziej efektywnego zarz?dzania kosztami. Zarówno w Polsce, jak i reszcie badanych krajów s? to przede wszystkim ulepszone procesy do prognozowania, budżetowania i raportowania (odpowiednio 86 i 47 proc.). Na drugim miejscu znalazła się konfiguracja systemów IT (odpowiednio 57 i 42 proc.). Wyższe odsetki odpowiedzi w Polsce niż w innych badanych krajach, mog? wskazywać na to, że polskie firmy miały w tym obszarze większe opóźnienia i zaniedbania.
Częściej niż ich koledzy z innych rynków, polscy menedżerowie twierdzili, że podejmowali oni w ci?gu ostatnich dwóch lat próby w zarz?dzaniu kosztami. Większość respondentów zadeklarowała, że podjęła próbę implementacji szerokiego programu w celu restrukturyzacji i zarz?dzania kosztami w całych jednostkach (86 proc.), zmusiła je do redukcji ustalonego procentu ich kosztów (71 proc.) lub zainwestowała w inicjatywy maj?ce na celu poprawę wydajności (71 proc.). – Teoretycznie polscy przedsiębiorcy powinni odnotowywać więc znaczne sukcesy w redukowaniu kosztów. Niestety, tak nie jest. Wydaje się jednak, że wyci?gnęli odpowiednie lekcje z tych doświadczeń i zdaj? sobie sprawę, że najważniejsze jest wdrożenie odpowiedniej strategii i umiejętne zarz?dzanie zmianami – mówi Jakub Rosiecki.
W ci?gu najbliższych 24 miesięcy aż 71 proc. polskich menedżerów planuje zarz?dzić redukcję kosztów we wszystkich działach w swojej firmie, a 57 proc. planuje intensyfikację istniej?cych programów poprawy wydajności. – Chociaż przyszłość gospodarcza i geopolityczna jest uważana za niepewn?, przedsiębiorcy nie oczekuj? biernie na to, co się wokół nich stanie. Oprócz niepewności, największe trendy to wzrost konkurencyjności, rosn?ca globalizacja i mnożenie regulacji. Polskie firmy, wraz z brytyjskimi, włoskimi, francuskimi, niemieckimi i hiszpańskimi, można zaliczyć do kategorii kwitn?cych w niepewności, a to oznacza, że s? predestynowane do wzrostu i rozwoju – podsumowuje Jakub Rosiecki.