Polska gospodarka może zyskać blisko 20 mld zł, dzięki zmniejszeniu o 1 proc. zużycia surowców i energii

W ostatnich pięciu dekadach nast?pił duży postęp w rozwoju ekonomicznym i jakości życia na świecie. –  Nasze życie się wydłuża, coraz więcej z nas żyje w miastach, poprawie ulega także nasza sytuacja finansowa. Wraz ze wzrostem populacji i zwiększaj?cymi się dochodami zwiększa się grupa konsumentów, w tym przede wszystkim klasy średniej, której wpływ ekonomiczny jest ogromny. Prognozy pokazuj?, że konsumpcja klasy średniej może odpowiadać za jedn? trzeci? globalnego PKB w 2030 roku  – mówi  Irena Pichola, Partner, Lider zespołu ds. zrównoważonego rozwoju w Polsce i Europie Środkowej, Deloitte.

W parze ze zwiększeniem konsumpcji idzie wyższe zużycie surowców naturalnych. W ostatnich dwóch dekadach widoczne jest przyśpieszenie wzrostu zużycia surowców naturalnych, z średniorocznego tempa na poziomie 2,4 proc. między 1970 a 2000 rokiem do 3,2 proc. w ostatnich 17 latach. Obecnie ludzkość zużywa 1,6 razy więcej zasobów niż pozwalaj? na to możliwości regeneracyjne Ziemi. Gdyby cała populacja Ziemi żyła na tym samym poziomie, co kraje o wysokich dochodach, to konsumowalibyśmy blisko cztery razy więcej zasobów naturalnych niż jest dostępnych.

Co równie ważne, wzrasta także ilość generowanych odpadów. Bank Światowy ocenia, że w wyniku wzrostu liczebności populacji oraz urbanizacji odpady komunalne generowane globalnie osi?gn? 3,4 mld ton w 2050 roku, co oznacza aż 70-procentowy wzrost w porównaniu do 2 mld ton wygenerowanych w 2016 roku. –  Co istotne, s? one źle zagospodarowane, co prowadzi do utraty wartości w gospodarce i stwarza ryzyko środowiskowe. Szacunki rynkowe pokazuj?, że w wyniku nieefektywnego wykorzystania opakowań z tworzyw sztucznych aż 95 proc. ich wartości jest tracona w gospodarce  – mówi  Julia Patorska, Starszy Menedżer, Lider zespołu analiz ekonomicznych, Deloitte.

Dlaczego GOZ?

W gospodarce o obiegu zamkniętym wartość produktów i materiałów jest utrzymywana jak najdłużej, a ilość odpadów, podobnie jak wykorzystanie zasobów, jest ograniczana do minimum. Po osi?gnięciu przez dany produkt końca przydatności do użycia, zasoby pozostaj? w obrębie gospodarki, tak by móc je ponownie wykorzystywać. –  Zaangażowanie w tematykę zrównoważonego rozwoju jak i gospodarki o obiegu zamkniętym jest wyrazem naszych przekonań osobistych, jak również perspektywy wykreowania wielomiliardowego rynku zwi?zanego z t? części? gospodarki. Rozwijamy swoj? wiedzę, zbieramy doświadczenia, bo wierzymy, że taka będzie przyszłość.  – mówi  Brunon Bartkiewicz, Prezes Zarz?du ING Banku Śl?skiego.

Raport Deloitte wskazuje na to, że Polsce wci?ż daleko do modelu gospodarki o obiegu zamkniętym. Jeżeli chodzi o zużycie surowców (biomasa, rudy metali, niemetaliczne minerały i paliwa kopalne) zajmujemy trzecie miejsce w UE, zaraz za Niemcami i Francj?. Jednocześnie wysokie zużycie w Polsce przekłada się na słab? wydajność materiałow?. W tym obszarze na przykład Czechy i Słowacja osi?gaj? dwa razy lepsze rezultaty. Również gospodarka odpadami jest mało efektywna. Z jednej strony poziom odzysku (w tym recyklingu i odzysku energetycznego) wszystkich odpadów w Polsce i Europie jest podobny, a z drugiej strony Polsce daleko jest do spełnienia celów Dyrektywy Odpadowej, która mówi o osi?gnięciu w 2020 roku poziomu 50 proc. recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych. W 2016 r. recykling odpadów komunalnych wynosił w Polsce 35 proc.

Wymierne korzyści

Co Polsce dałoby wprowadzenie GOZ? Niew?tpliwie redukcję zanieczyszczeń i większ? efektywność energetyczn?. –  Pozwoliłoby to również na wyzwolenie innowacji i technologiczny postęp polskiej gospodarki. Przygotowane przez Deloitte wyliczenia pokazuj?, że już nawet redukcja o 1 proc. zużycia materiałów i energii we wszystkich sektorach daje możliwość uzyskania wartości dodanej dla gospodarki na poziomie 19,5 miliarda złotych  – mówi  Irena Pichola. Pozytywny wpływ GOZ jest wynikiem ograniczenia popytu na dobra, które drożej? i charakteryzuj? się nieelastycznym popytem Te środki można wtedy przeznaczyć na dobra i usługi, wytwarzane przez sektory bardziej produktywne lub te, które dzięki wzrostowi inwestycji i innowacyjności przyczyni? się do znacz?cego rozwoju gospodarczego. Zmiany w kierunku GOZ polegaj? de facto na przekształceniu istniej?cych łańcuchów wartości, a więc struktury gospodarki, jak i jej wymiany zagranicznej.

Aby jednak uwolnić ten potencjał, potrzebne jest współdziałanie i wymiana informacji pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi stronami: rz?dem, biznesem, organizacjami pozarz?dowymi i społeczeństwem. –  Skuteczne wdrożenie gospodarki o obiegu zamkniętym wymaga zaangażowania liderów biznesu i zmiany ich sposobu myślenia tak, aby w GOZ zaczęli dostrzegać nowe szanse dla rozwoju przedsiębiorstwa. Wpisuje się to w widoczny od wielu lat trend aktywności firm w rozwi?zywaniu problemów ekologicznych i społecznych, a także w przejmowaniu odpowiedzialności za swoje oddziaływanie na środowisko naturalne. Gospodarka cyrkularna w firmie będzie efektywnie wdrażana tylko wtedy, gdy ta wyznaczy sobie jasne cele, które będ? komunikowane pracownikom i z którymi będ? się oni utożsamiali  – mówi  Maciej Adamkiewicz, Prezes Zarz?du Adamed Pharma.

W Polsce już teraz nie brakuje firm, które działaj? na rzecz efektywności energetycznej i środowiskowej. –  Żywiec Zdrój wspiera ideę gospodarki obiegu zamkniętego, d?ż?c do zwiększania poziomu recyklingu opakowań plastikowych w Polsce. Zobowi?zujemy się, że już w 2020 roku taka sama ilość plastiku, jak? wprowadzimy na rynek zostanie zebrana i poddana recyklingowi. Jednocześnie będziemy też zwiększać udział przetworzonego plastiku ( rPET) w naszych opakowaniach, tym samym wpływaj?c na zwiększenie efektywności systemu odzysku opakowań w Polsce  – mówi  Frédéric Guichard, Prezes Zarz?du Żywiec Zdrój S.A..

Raport „Zamknięty obieg – otwarte możliwości” powstał we współpracy z ING Bankiem Śl?skim, Żywiec Zdrój S.A., Adamed Pharma oraz przy wsparciu firm AmRest i Veolia. Patronat honorowy objęły Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, Ministerstwo Środowiska, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Centrum UNEP/GRID-Warszawa, Agencja Rozwoju Mazowsza S.A.