Podsumowanie spotkania grupy roboczej Rebuilding Ukraine na temat rynku pracy w Ukrainie

W dniu 13 czerwca miało miejsce spotkanie członków grupy roboczej Rebuilding Ukraine CCIFP, które było okazją do dyskusji na temat aktualnej sytuacji na rynku pracy w Ukrainie.  

O zmianach wywołanych przez wojnę, jak również perspektywach na przyszłość opowiedziały Monika Kocińska, dyrektor generalna CEE w międzynarodowej firmie headhunterskiej Copers International Search oraz Polina Aydin, dyrektor HR w domu towarowym TSUM w Kijowie.

Podczas spotkania rozmawialiśmy o tym, jak zmienił się ukraiński rynek pracy od początku wojny. Przyjrzeliśmy się danym ekonomicznym i demograficznym, które są skutkiem masowej migracji wywołanej najpierw aneksją Krymu, a następnie inwazją Rosji. Z analizy profilu ukraińskiego uchodźcy wynika, że blisko 20% tej grupy stanowią prywatni przedsiębiorcy, a kolejne miejsca zajmują wykwalifikowani pracownicy o profilu nietechnicznym i technicznym. Jeśli chodzi o populację potencjalnie aktywną zawodowo, z 17,4 mln aktywnych w 2021 roku Ukraińców na terenie kraju pozostało aktualnie 2,5 mln osób bezrobotnych, 2,5 mln osób zatrudnionych w administracji publicznej oraz jedynie 7 mln obywateli zatrudnionych w biznesie.

Od pierwszego dnia rosyjskiej inwazji firmy dostosowywały swoje struktury do bieżących warunków ekonomiczno-społecznych. Działania firm w zakresie zasobów ludzkich były silnie uwarunkowane położeniem geograficznym firmy, poziomem poniesionych szkód, sytuacją finansową sprzed wojny oraz tym, gdzie obecnie przebywają pracownicy. W marcu 2022 r. przyjęto nowe zapisy w kodeksie pracy obowiązujące na czas stanu wojny. Główne zmiany obejmują działania restrukturyzacyjne, obniżki wynagrodzeń ze skutkiem natychmiastowym, zawieszenie stosunku pracy oraz zapis, zgodnie z którym oficjalna komunikacja z pracownikami może odbywać się za pośrednictwem wszystkich możliwych kanałów komunikacyjnych, w tym komunikatorów internetowych.

Jeśli chodzi o dynamikę zmian wynagrodzeń, w 2023 r. większość pracodawców zwiększyła lub zwiększy wynagrodzenia swoich pracowników. W związku z ogromną falą migracji występuje bardzo duży niedobór wykwalifikowanych specjalistów. Związany jest z tym wysoki wzrost ich wynagrodzeń. Równolegle wzrosły oczekiwania płacowe wszystkich pracowników. Oficjalne minimalne wynagrodzenie w 2023 r. wynosi 180 USD. By zatrzymać pracowników, pracodawcy oferują wsparcie w zakresie rozwoju osobistego, programy szkoleniowe, cross skilling / up-skilling / re-skilling, awanse wewnętrzne, wsparcie finansowe, psychologiczne, elastyczne godziny pracy, jak również pracę zdalną czy dodatkowe godziny na sen.

Wśród celów nowej polityki ekonomicznej opracowanej przez ekspertów z Ukraińskiego Instytutu Przyszłości jest osiągnięcie populacji 45 milionów obywateli do 2035 roku (aktualnie 42,975 mln). By go zrealizować, niezbędna będzie skuteczna polityka migracyjna polegająca na uproszczeniu kodeksu pracy dla migrantów, możliwości nadawania obywatelstwa inwestorom czy poprawie systemu edukacji. Kluczową rolę w tym procesie odegrają międzynarodowe inwestycje, które pozwolą sprowadzić specjalistów z zagranicy, jak również polityka rodzinna zachęcająca do zakładania lub powiększenia rodziny.

Z badań ukraińskiego Centrum Strategii Gospodarczej wynika, że 51% uchodźców zdecydowałoby się na powrót do Ukrainy jedynie pod warunkiem całkowitego zakończenia wojny, dla 34% kluczowe byłoby zaprzestanie walk zbrojnych i ataków rakietowych, 28% uchodźców rozważałaby powrót do ojczyzny pod warunkiem dobrze płatnej pracy.

Dziękujemy ekspertkom za garść aktualnych danych dotyczących zatrudnienia w Ukrainie oraz za podzielenie się cennym doświadczeniem wynikającym zarówno z pracy na ukraińskim rynku, jak również z bliskiej współpracy z podmiotami, które na nim funkcjonują mimo niszczącego wpływu rosyjskiej inwazji.