Nowe porządki w sieci – zestawienie najważniejszych zmian

Przedsiębiorco, informuj!

Wraz z wejściem w życie nowej ustawy zwiększy się zakres obowi?zków informacyjnych przedsiębiorcy. Jednak, największe znaczenie praktyczne dla branży e-commerce ma nie tyle rozbudowany katalog informacji, które przedsiębiorca zobowi?zany będzie podać konsumentowi, co przede wszystkim sposób przekazania tych informacji oraz konsekwencje ewentualnego niespełnienia obowi?zków w tym zakresie. Przypomnijmy, że obecnie przedsiębiorca jest obowi?zany potwierdzić takie informacje w tradycyjnej formie pisemnej, przy czym w praktyce ten wymóg bardzo często nie jest dochowywany. Znacznym ułatwieniem dla przedsiębiorców będzie więc zast?pienie potwierdzania konsumentowi koniecznych informacji na piśmie obowi?zkiem potwierdzenia zawarcia umowy na trwałym nośniku, co (wbrew w?tpliwościom językowym) obejmuje także komunikację mailow?. Przedsiębiorcy internetowi będ? mogli więc ostatecznie pożegnać się z papierem w komunikacji ze swoimi użytkownikami.

Z formularzem bezpieczniej

Konsekwencje braku odpowiedniego poinformowania konsumenta będ? natomiast znacznie surowsze niż obecnie – od przedłużenia okresu prawa na odst?pienie od umowy do 12 miesięcy, poprzez poniesienie dodatkowych kosztów (ł?cznie z kosztami odesłania zwracanego towaru) przez przedsiębiorcę, kończ?c na uznaniu, że do zawarcia umowy w ogóle nie doszło. Wydaje się, że w praktyce nie będzie rozs?dnej alternatywy względem stosowania teoretycznie fakultatywnego wzoru pouczenia o prawie odst?pienia, który stanowi zał?cznik do nowej ustawy i który zapewni przedsiębiorcy komfort należytego spełnienia przynajmniej części obowi?zków informacyjnych. Rezygnacja ze stosowania ustawowego formularza może w praktyce okazać się po prostu zbyt ryzykowna.

Dopasowanie funkcjonowania strony internetowej

Co istotne, zmiany w zakresie obowi?zków informacyjnych w zdecydowanie większej mierze przełoż? się na konieczność dostosowania struktury serwisu internetowego oraz jego funkcjonalności (w tym przebiegu procesu składania zamówień), niż na sam? potrzebę dopasowania regulaminu (co sk?din?d w większości przypadków i tak będzie nieuniknione).

Upewnij się, że możesz zmienić regulamin

W ramach adaptacji serwisów internetowych do zmian w prawie należy dokonać krytycznej analizy postanowień stosowanego regulaminu, m.in. po to, aby się upewnić, że zawarte w tym regulaminie postanowienia dotycz?ce procedury wprowadzania zmian jego treści zostało prawidłowo sformułowane, nie naruszaj? praw konsumentów, a w szczególności nie s? zbieżne z niedozwolonym postanowieniami umownymi wpisanymi już do rejestru prowadzonego przez Prezesa UOKiK. Te postanowienia będ? miały kluczowe znaczenie, gdyż będ? stanowiły prawn? podstawę do dokonania wszelkich koniecznych korekt regulaminu. Niedozwolone postanowienia umowne stanowi? obecnie jedno z najtrudniejszych wyzwań prawnych polskich przedsiębiorców internetowych, a przegl?d wspomnianego rejestru potwierdza, że nieodpowiednia procedura zmian treści regulaminów to jeden z najczęściej powtarzaj?cych się błędów przedsiębiorców z sektora e-commerce.

Prawo odst?pienia po nowemu

Nowa ustawa wydłuża okres na złożenie oświadczenia o odst?pieniu od umowy z 10 do 14 dni. Termin ten będzie jednolity we wszystkich państwach członkowskich UE, co ma ułatwić transgraniczny handel elektroniczny. Konsument będzie mógł złożyć swoje oświadczenie o odst?pieniu od umowy za pomoc? ujednoliconego formularza. Przedsiębiorca będzie mógł zapewnić konsumentowi możliwość złożenia takiego oświadczenia drog? elektroniczn?, musi jednak pamiętać, że w takim przypadku zobowi?zany będzie przesłać konsumentowi potwierdzenie otrzymania oświadczenia o odst?pieniu od umowy na trwałym nośniku (np. droga mailow?). W nowej ustawie dokonano dość istotnej korekty katalogu przypadków, w których konsumentowi nie będzie przysługiwało prawo odst?pienia. Konsument co do zasady nie będzie mógł odst?pić od umowy o dostarczanie treści cyfrowych niezapisanych na nośniku materialnym, a więc np. przesyłanych przez Internet (dotychczas praw odst?pienia było wył?czone jedynie w obrocie materialnymi nośnikami danych). Warto również wskazać, że w przypadku świadczenia usług utrata prawa odst?pienia będzie następowała wraz z pełnym wykonaniem usługi (do tej pory wystarczyło w tym zakresie samo rozpoczęcie świadczenia).

Ostrożnie z korzystaniem z rzeczy

Nowelizacja rozwi?zuje jak najbardziej praktyczne dylematy zwi?zane z korzystaniem przez konsumenta z nabytego towaru w razie odst?pienia od umowy. W nowej ustawie zrezygnowano z posługiwania się pojęciem „zwykłego zarz?du” i zamiast tego wskazano wprost, że w ci?gu 14 dni, które konsument będzie miał na odst?pienie od umowy, będzie mógł korzystać z rzeczy w sposób konieczny do stwierdzenia jej charakteru, cech i funkcjonowania. Bardzo praktycznych wskazówek, co przez to rozumieć, dostarcza preambuła dyrektywy 2011/83/UE, zgodnie z któr? konsument powinien się obchodzić z dostarczonym towarem w taki sam sposób jak przypadku nabycia towaru w sklepie (np. może przymierzyć ubranie, ale nie powinien go nosić). Kolejn? pozytywn? dla przedsiębiorców zmian? jest jednoznaczne rozstrzygnięcie kwestii odpowiedzialności konsumenta za zmniejszenie wartości rzeczy. Do tej pory możliwość dochodzenia od konsumenta odszkodowania z tytułu zbyt intensywnego korzystania ze zwracanego towaru była co prawda potwierdzona w orzecznictwie TSUE, tym niemniej w praktyce ta odpowiedzialność była bardzo trudna do wyegzekwowania. Przedsiębiorca powinien jednak pamiętać, że ż?danie zapłaty odpowiedniego odszkodowania będzie zależne od wcześniejszego poinformowania konsumenta o prawie odst?pienia od umowy.

Można zaoszczędzić na zwrotach kosztów wysyłki

Niew?tpliwym plusem nowej ustawy jest odpowiednie usystematyzowanie i doprecyzowanie kwestii rozliczeń z konsumentami, które w praktyce dotychczas budziły mniej lub bardziej uzasadnione w?tpliwości. Nowa ustawa rozstrzyga jednoznacznie, że przypadku odst?pienia od umowy przez konsumenta, przedsiębiorca będzie zobowi?zany zwrócić cenę towaru oraz koszty jego dostarczenia do konsumenta, natomiast bezpośrednie koszty odesłania towaru do przedsiębiorcy poniesie konsument. Przedsiębiorcy powinni jednakże zadbać o odpowiednie poinformowanie o obowi?zku poniesienia przez konsumenta kosztów odesłania towaru w regulaminie lub na swojej stronie internetowej. Ponadto, jeżeli konsument wybierze inny sposób dostarczenia niż najtańszy z oferowanych (np. przesyłkę kuriersk? zamiast zwykłej przesyłki pocztowej), przedsiębiorca nie będzie zobowi?zany do zwrotu różnicy kosztów zwi?zanych z szybszym czy też pewniejszym sposobem dostarczania towaru.

Koniec zakazu przedpłaty

Obecnie nie można nakładać na konsumenta obowi?zku zapłaty ceny lub wynagrodzenia przed otrzymaniem świadczenia. Aby sprostać temu zakazowi, sklepy internetowe oferuj? wśród dostępnych konsumentowi metod rozliczenia tzw. płatność za pobraniem. Usługodawcy internetowi s? w tym zakresie w zdecydowanie gorszej sytuacji, gdyż jedynym teoretycznie zgodnym z prawem rozwi?zaniem jest w ich przypadku najpierw zrealizowanie usługi, a następnie domaganie się płatności, co z biznesowego punktu widzenia jest po prostu nieracjonalne. Nowelizacja uchyla omawiany zakaz, w zwi?zku z czym usługodawcy internetowi mog? spać spokojniej, a właściciele sklepów internetowych mog? rozważyć, czy rzeczywiście chc? swoim użytkownikom oferować płatność za pobraniem jako jeden z dostępnych sposobów płatności.

Nowy model odpowiedzialności za jakość rzeczy

Wraz z wejściem w życie nowej ustawy dokona się ponowna implementacja dyrektywy o sprzedaży konsumenckiej poprzez przesunięcie przepisów dotycz?cych odpowiedzialności za jakość rzeczy sprzedawanej konsumentowi z odrębnej ustawy do kodeksu cywilnego. Od tej pory obowi?zywał będzie jeden reżim odpowiedzialności za wady rzeczy oparty na instytucji rękojmi. W tym zakresie nast?pi? pewne zmiany – konsument będzie mógł m.in. w pierwszym rzędzie skorzystać z prawa zwrotu produktu w ramach odst?pienia od umowy, gdy tymczasem obecnie zwrot ceny jest możliwy jedynie wtedy, gdy wadliwy produkt nie może zostać naprawiony albo zast?piony nowym.

O Taylor Wessing:

Taylor Wessing jest międzynarodow? kancelari? prawn? oferuj?c? doradztwo prawne przedsiębiorstwom działaj?cym w najbardziej dynamicznych branżach na świecie. Z determinacj? doradzamy klientom, pomagaj?c im osi?gn?ć sukces poprzez innowacyjne spojrzenie na ich biznes.

Skoncentrowanie naszych działań na branżach przyszłości pozwoliło nam rozwin?ć najlepsze na rynku doświadczenie w następuj?cych dziedzinach:

• Technology, Media and Communications

• Life Sciences

• Private Wealth

• Energy

W Taylor Wessing jesteśmy dumni z naszej reputacji, jako firmy myśl?cej przyszłościowo. Wspieramy klientów, gdziekolwiek chc? robić interesy. Nasze 24 biura na całym świecie ł?cz? w sobie najlepsz? lokaln? wiedzę handlow?, branżow? i kulturow? z międzynarodowym doświadczeniem w celu zapewnienia pro aktywnych, zintegrowanych rozwi?zań dla naszych klientów.

www.taylorwessing.com