COVID-19 • Aktualności firm stowarzyszonych • Analizy i badania
Jaki będzie wpływ drugiej fali pandemii na gospodarki krajów EŚW-3?
Poniżej przedstawiamy w skróconej formie nasz scenariusz makroekonomiczny na lata 2020- 2021 dla krajów regionu Europy Środkowo-Wschodniej – Czech, Węgier i Rumunii (dalej: kraje EŚW-3).
Obecnie poznaliśmy jedynie wstępny szacunek PKB za III kw. w Czechach (-5,8% r/r wobec -10,9% w II kw.). Okazał się on lepszy od oczekiwań rynkowych (-6,9%) i prognozy Narodowego Banku Czech (-10,0%). Dane za III kw. dla pozostałych gospodarek regionu EŚW-3 zostaną opublikowane dopiero w kolejnych tygodniach. Kluczowe dla naszych średnioterminowych prognoz są jednak nie dane o aktywności w III kw. tylko oczekiwania dot. przebiegu drugiej fali pandemii i obostrzeń nakładanych przez rządy tych krajów. To one będą decydowały o skali spadku PKB w IV kw. br.
Podobnie jak w przypadku Polski, obserwowana obecnie skala zachorowań w regionie EŚW-3 jest zaskoczeniem. Druga fala pandemii przebiega najmniej korzystnie w Czechach. Z tego względu obostrzenia nałożone przez rząd w tym kraju są również najsurowsze – wprowadzony został pełny lockdown. Obowiązuje godzina policyjna, większość sklepów jest zamknięta, podobnie jak zakłady fryzjerskie, kina, siłownie, basen. Nauka w szkołach prowadzona jest w trybie zdalnym, a restauracje serwują posiłki tylko na wynos. Tak znacząca skala obostrzeń przyczyni się do załamania konsumpcji i inwestycji. Mniejsze obostrzenia – podobne rozwiązania jak w Polsce – obowiązują w Rumunii. Z kolei na Węgrzech ograniczenia administracyjne są relatywnie najmniejsze. Instytucje kulturalne, miejsca publiczne są otwarte, szkoły działają w trybie stacjonarnym, można organizować imprezy rodzinne dla mniej niż 200 osób. Zakazane są natomiast imprezy masowe z udziałem ponad 500 osób, a restauracje, kawiarnie i bary są otwarte do 23:00. Zróżnicowanie skali obostrzeń (por. tabela poniżej), które będą najprawdopodobniej utrzymywały się do końca I kw. 2021 r., znajduje odzwierciedlenie w prognozowanych przez nas dynamikach PKB w 2020 r.: -7,5% w Czechach, -5,3% w Rumunii i -4,5% na Węgrzech.
Uważamy, ze podobnie jak w Polsce, druga fala pandemii w intensywnej postaci potrwa w gospodarkach EŚW-3 do przełomu I i II kw. 2021. Następnie z uwagi na oddziaływanie efektów niskiej bazy tempo wzrostu gospodarczego będzie wyraźnie dodatnie. Oczekujemy znaczącego wzrostu dynamiki inwestycji firm w II poł. 2021 r. ze względu na konieczność odnowienia przez nie majątku oraz efekty niskiej bazy. Wzrost gospodarczy będzie również wspierany przez eksport w warunkach oczekiwanego przez nas ożywienia w handlu światowym. W II poł. 2021 r. ważnym czynnikiem wsparcia dla wzrostu PKB będzie realizacja projektów inwestycyjnych w ramach unijnego funduszu odbudowy (por. MAKROmapa z 19.10.2020). Prognozujemy, że średnioroczne tempo wzrostu gospodarczego w 2021 r. wyniesie 4,0% r/r w Czechach, 4,2% w Rumunii i 3,9% na Węgrzech.
W ostatnich miesiącach inflacja znajdowała się w nich powyżej celów inflacyjnych banków centralnych we wszystkich krajach EŚW-3. Najmniejsze odchylenie występowało w przypadku Rumunii, największe w przypadku Czech. Nasilenie presji inflacyjnej wynikało m.in. z szoków podażowych, przerzucania przez firmy kosztów związanych z koniecznością spełnienia wymogów bezpieczeństwa w warunkach pandemii na konsumentów oraz podwyżek cen produktów i usług w celu utrzymania rentowności przy zmniejszonych obrotach. Podwyższona inflacja (w szczególności bazowa) będzie utrzymywała się w krajach EŚW-3 najprawdopodobniej do końca br. Uważamy, że w horyzoncie kilku kwartałów inflacja obniży się, czemu sprzyjać będą efekty wysokiej bazy oraz niska presja płacowa. Oczekujemy, że w 2021 r. cele inflacyjne zostaną osiągnięte we wszystkich krajach EŚW-3.
Oczekujemy, że ze względu na wystąpienie drugiej fali pandemii, Narodowy Bank Czech (CNB) zdecyduje się na dalsze złagodzenie polityki pieniężnej. Naszym zdaniem stopy procentowe zostaną obniżone o 20 pb do 0,05% w IV kw. br. i pozostaną one na tym poziomie co najmniej do końca 2021 r. Z uwagi na inflację kształtującą się obecnie wyraźnie powyżej celu inflacyjnego CNB oraz jastrzębie wypowiedzi niektórych przedstawicieli banku centralnego dostrzegamy ryzyko w górę dla tego scenariusza. W horyzoncie prognozy oczekujemy lekkiej aprecjacji kursu korony względem euro. Prognozujemy, że kurs EURCZK ukształtuje się na poziomie 26,80 na koniec br. i 26,20 na koniec 2021 r. Oczekujemy, że również w Rumunii polityka pieniężna zostanie złagodzona w najbliższym czasie w odpowiedzi na spadek PKB w trakcie drugiej fali pandemii. Ograniczona przestrzeń do manewru w zakresie luzowania polityki fiskalnej, wciąż relatywnie wysoki poziom stóp procentowych i inflacja kształtująca się w pobliżu celu inflacyjnego stanowią wsparcie dla takiego scenariusza. Oczekujemy, że Narodowy Bank Rumunii zdecyduje się na obniżkę stóp procentowych o 25pb w IV kw. br. do 1,00%. Jednocześnie, ze względu na interwencje walutowe banku centralnego uważamy, że kurs EURRON pozostanie stabilny w przedziale 4,85-4,88 do końca 2021 r.
W przypadku Narodowego Banku Węgier (MNB), ważnym czynnikiem determinującym zmiany w polityce pieniężnej jest obecnie kształtowanie się kursu EURHUF, z uwagi na jego wpływ na inflację. Wiceprezes banku centralnego stwierdził w ostatnim czasie, że należy wykluczyć dalsze obniżki głównej stopy procentowej. Jednocześnie, w reakcji na osłabienie kursu forinta, MNB podniósł we wrześniu stopę depozytu jednotygodniowego w banku centralnym z 0,60% do 0,75%. Oczekujemy, że zgodnie z zapowiedzią banku centralnego, główna stopa procentowa pozostanie na obecnym poziomie (0,6%) do końca 2021 r. Dostrzegamy jednak ryzyko, że MNB może zdecydować się na kolejną podwyżkę stopy jednotygodniowego depozytu w najbliższych tygodniach, jeśli kurs EURHUF nie obniży się po wyborach prezydenckich w USA. Prognozujemy, że kurs EURHUF wyniesie 357 na koniec 2020 r. i 345 na koniec 2021 r.
Uważamy, że w najbliższych miesiącach wsparciem dla walut regionu EŚW-3 będzie uruchomienie pakietu fiskalnego w USA, luzowanie polityki pieniężnej przez EBC oraz wyceniane w większym stopniu przez rynki ożywienie wzrostu gospodarczego w 2021 r. Dostrzegamy jednak ryzyko w górę dla naszych prognoz EURCZK, EURRON i EURHUF na koniec br. i I kw. 2021 r. Uważamy, że ewentualna materializacja scenariusza alternatywnego, w którym wyniki wyborów prezydenckich zostaną zakwestionowane, a w efekcie perspektywa łagodzenia polityki fiskalnej w USA odsunie się w czasie, będzie negatywna dla nastrojów rynkowych i kursów krajów EŚW-3. Nie jest to jednak nasz scenariusz bazowy, dlatego na razie podtrzymujemy prognozy kursowe przedstawione w poniższej tabeli.
***
Credit Agricole Bank Polska S.A. pl. Orląt Lwowskich 1, 53-605 Wrocław www.credit-agricole.pl
Niniejszy materiał został sporządzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodzących ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale mają charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.
Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail: jakub.borowski@credit-agricole.pl
Romain RVEL Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Corporate Clients Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.:+48 22 434 30 82 e-mail: rrevel@credit-agricole.pl