Zobacz także • Członkowie
ESG dojrzewa – jak firmy budują odporność i przewagę w świecie ryzyk
Zrównoważony rozwój zyskuje realne znaczenie w procesach decyzyjnych firm i inwestorów. Jak wynika z danych KPMG 72% firm z sektorów energetycznego, chemicznego i wydobywczego deklaruje, że czynniki ESG są dziś trwale włączone w model tworzenia wartości. Ponad 70% przedstawicieli sektora energetycznego obserwuje gwałtowny wzrost inwestycji w zieloną transformację, a 64% inwestorów angażuje kapitał w projekty zwiększające efektywność energetyczną. W tej nowej rzeczywistości ESG przestaje być traktowane jako koszt lub obowiązek regulacyjny – staje się krytycznym narzędziem budowania odporności, pozyskiwania finansowania i zarządzania ryzykiem.
Przykłady płynące z rynków międzynarodowych jasno pokazują, że świat nie wycofuje się z ambicji klimatycznych – przeciwnie, ESG zyskuje coraz mocniejsze osadzenie w praktyce biznesowej. W Stanach Zjednoczonych, mimo kontrowersji politycznych wokół ESG, 99% największych firm amerykańskich publikuje raporty ESG, mimo braku obowiązku ustawowego, a 92% liderów ESG w USA uważa, że przejrzystość raportowania buduje zaufanie inwestorów i klientów. Co więcej, 90% firm z listy Fortune Global 500 utrzymuje swoje cele neutralności klimatycznej, mimo niestabilności regulacyjnej i politycznej1.
Z kolei w Chinach wdrażane są krajowe standardy raportowania, które nakładają konkretne wymogi nie tylko na poziomie organizacji, ale i produktów. Obowiązkiem raportowania śladu węglowego objęto już 100 grup produktów, a w nadchodzących miesiącach liczba ta wzrośnie do 200. To dowód, że także poza Europą ESG staje się nieodłączną częścią ładu gospodarczego.
Dojrzewanie ESG oznacza odchodzenie od mody w kierunku trwałych wartości. To dziś realne narzędzie budowania odporności firm na zmieniające się warunki rynkowe, geopolityczne i klimatyczne. Coraz częściej to nie regulacje, ale rynek i partnerzy biznesowi wymagają przejrzystości i zaangażowania. ESG przestaje być czymś narzuconym – jest wybierane, bo się po prostu opłaca – przyznała Justyna Wysocka-Golec, Partnerka, Liderka Zespołu ESG, Dekarbonizacji i Bioróżnorodności w KPMG w Polsce, podczas wydarzenia organizowanego przez KPMG w Polsce, ESG Market Foresight 2025.
Rekordowe inwestycje, rosnąca rola instytucji finansujących transformację
Mimo przesunięcia części obowiązków raportowych, transformacja energetyczna nie zwalnia. Inwestycje w czystą energię i zielone technologie w 2024 roku osiągnęły rekordowe 2,1 bln dolarów, co oznacza wzrost o 11% rok do roku. Z danych zawartych w raporcie KPMG „Energy transition investment outlook: 2025 and beyond” wynika, że 7 na 10 przedstawicieli sektora
energetycznego obserwuje gwałtowny wzrost inwestycji w projekty transformacyjne, a 72% badanych z sektorów energetycznego, chemicznego i wydobycia surowców wskazuje, że czynniki ESG zostały włączone do mechanizmów generowania wartości w organizacji.
Dodatkowo, aż 64% inwestorów finansowało projekty związane z efektywnością energetyczną, 56% – z odnawialnymi źródłami energii i energetyką niskoemisyjną, a 54% – z magazynami energii i infrastrukturą sieciową. Widoczny jest także coraz większy wpływ europejskich mechanizmów wsparcia – od Funduszu Innowacyjnego, przez EU ETS, po InvestEU, którego zdolność do ponoszenia ryzyka została w ostatnich miesiącach zwiększona. Istotną rolę w nadchodzących latach ma odegrać również planowany Bank Dekarbonizacji Przemysłu, którego budżet wstępnie oszacowano na 100 mld euro.
Kolejne lata przyniosą również wzrost znaczenia działań z zakresu ESG w sektorze żywnościowym. Z jednej strony rośnie świadomość wpływu emisji gazów cieplarnianych z rolnictwa na globalny klimat, z drugiej – zainteresowanie projektami magazynowania dwutlenku węgla poprzez wdrażanie praktyk rolnictwa regeneratywnego. Zmiana modeli biznesowych pomoże również w adresowaniu wpływów, ryzyk i szans związanych z innym istotnym czynnikiem środowiskowym – utratą bioróżnorodności. Rozwijaniu ekspertyzy biznesowej w tym zakresie sprzyjać będą czynniki, takie jak globalne ramy Kunming-Montreal, wymogi prawne (np. unijne Nature Restoration Law czy nakierowana na walkę z wylesianiem dyrektywa EUDR), a także upowszechnianie się narzędzi i standardów raportowania kwestii związanych z ekosystemami i różnorodnością biologiczną, takich jak ramy TNFD.
Zrównoważony rozwój jako filtr decyzyjny
Rola ESG wykracza dziś daleko poza kwestie środowiskowe. W równym stopniu dotyczy odpowiedzialnego zarządzania łańcuchami dostaw, przeciwdziałania greenwashingowi, analizy ryzyk geopolitycznych, społecznych i technologicznych oraz wdrażania innowacji – w tym wykorzystania sztucznej inteligencji w raportowaniu i przetwarzaniu danych niefinansowych. Dla wielu firm ESG stało się filtrem decyzyjnym – punktem odniesienia dla oceny stabilności, planowania inwestycji oraz zarządzania reputacją i zgodnością.
W obecnej fazie dojrzewania ESG warto zadać sobie nie tylko pytanie „czy?”, ale przede wszystkim „jak?”. Firmy dysponują już ogromną ilością danych – teraz kluczowe jest ich wykorzystanie do projektowania realnych zmian w modelach biznesowych. Odroczenie części obowiązków raportowych to nie czas na przeczekanie, ale na wzmocnienie kompetencji, uporządkowanie procesów i przygotowanie się technologiczne do tego, co nieuniknione. Niezbędne jest również rozpoznanie dostępnych źródeł finansowania – zarówno w ramach funduszy unijnych, jak i zmieniającej się oferty sektora finansowego. ESG to nie tylko wymóg formalny, ale konkretna inwestycja w odporność – na zakłócenia w łańcuchach dostaw, na niestabilność cen energii czy zmiany regulacyjne. Im szybciej zaczniemy to rozumieć, tym większą elastyczność i przewagę zyskamy – podkreśla Justyna Wysocka-Golec, Partnerka, Liderka Zespołu ESG, Dekarbonizacji i Bioróżnorodności w KPMG w Polsce.