Efekty drugiej rundy ograniczą wzrost wynagrodzeń
<p style="text-align: justify;">Zgodnie z badaniami NBP, oczekiwania inflacyjne polskich konsumentów kształtowane są w dominującym stopniu pod wpływem bieżącej inflacji (por. wykres). Na ich oczekiwania w niewielkim stopniu oddziałuje natomiast cel inflacyjny banku centralnego. W przypadku utrzymywania się nawet przejściowej deflacji lub długotrwałej niskiej inflacji może dojść do zakotwiczenia oczekiwań inflacyjnych sektora prywatnego na bardzo niskim poziomie, co utrudnia osiągnięcie celu inflacyjnego w przyszłości (występowanie tzw. efektów drugiej rundy).</p>
>
W sytuacji typowej, z jak? maj? zwykle do czynienia banki centralne efekty drugiej rundy oznaczaj? wtórny szok cenowy w reakcji na podwyżki płac wywołane wzrostem inflacji. W warunkach niskiego bezrobocia pracownicy mog? wywierać presję płacow? (ż?danie podwyżek) na pracodawcę w reakcji na rosn?ce ceny. Jeśli rosn?ce płace nie id? w parze ze wzrostem wydajności prowadzi to do wzrostu jednostkowych kosztów pracy. Wzrost kosztów przedsiębiorcy rekompensuj? podwyżkami cen swoich produktów. Ze względu na wzrost cen pracownicy nie odczuwaj? wzrostu siły nabywczej zwi?zanej z wyższym wynagrodzeniem i ż?daj? kolejnych podwyżek. I tak cykl się powtarza. Obecnie w Polsce możemy mieć do czynienia z odwrotn? sytuacj? – w warunkach wci?ż podwyższonego bezrobocia spadek inflacji oddziałuje w kierunku zmniejszenia presji na wzrost płac, a to wspiera niski wzrost cen.
Bior?c pod uwagę, że w ci?gu ostatnich 10 miesięcy roczny wskaźnik inflacji CPI kształtował się poniżej 1,0% zbadaliśmy, czy mamy obecnie do czynienia z efektami drugiej rundy w przedsiębiorstwach przemysłu przetwórczego. W celu wyodrębnienia efektów drugiej rundy oraz zbadania istotności ich wpływu na tempo wzrostu wynagrodzeń zbudowaliśmy model ekonometryczny, opisuj?cy zależność dynamiki płac w przedsiębiorstwach przemysłu przetwórczego od trzech czynników - wzrostu wydajności pracy (wpływ długookresowy), odchylenia stopy bezrobocia od trendu stanowi?cego przybliżenie bezrobocia równowagi (czynnik krótkookresowy, zwi?zany z faz? cyklu koniunktury) oraz bież?cej inflacji. Jako miarę inflacji przyjęliśmy roczn? dynamikę cen żywności i paliw. Towary te stanowi? istotn? część wydatków konsumentów (ok. 30%) i s? nabywane relatywnie często. W konsekwencji zmiany ich cen wpływaj? relatywnie silnie na oczekiwania inflacyjne gospodarstw domowych. Testowaliśmy również specyfikację modelu, w którym zmiany cen reprezentowane były przez wskaźnik inflacji CPI, jednakże charakteryzował się on gorszymi własnościami predykcyjnymi.
Wyniki modelowania potwierdziły statystycznie istotny, dodatni wpływ dynamiki cen żywności i paliw na tempo wzrostu płac w przetwórstwie przemysłowym. Wzrost rocznego wskaźnika inflacji paliw i żywności o 1 pp. oddziałuje w kierunku wzrostu dynamiki wynagrodzeń o 0,16 pp. Oznacza to, że w okresie styczeń – lipiec br. trend wzrostu płac w przetwórstwie przemysłowym, mierzony ich wygładzon? roczn? dynamik?, obniżył się o ok. 0,4 pp. wył?cznie na skutek spadku oczekiwań inflacyjnych.
Korzystaj?c z oszacowanego modelu dokonaliśmy prognozy dynamiki wynagrodzeń w przedsiębiorstwach sektora przetwórczego. Przewidujemy, że wraz z utrzymuj? się deflacj? żywności i paliw do końca roku oraz zmniejszeniem wydajności w przetwórstwie (spadek dynamiki produkcji przy stabilizacji tempa wzrostu zatrudnienia) przeciętne tempo wzrostu nominalnych wynagrodzeń w przetwórstwie obniży się do ok. 3,1% r/r w II poł. br. wobec 5,1% w II kw. W 2015 r. w wyniku wzrostu inflacji, dalszego spadku bezrobocia i rosn?cej wydajności pracy, średnioroczne nominalne tempo wzrostu płac w przetwórstwie wzrośnie do ok. 3,5% i wyniesie 4,1% w IV kw.
Naszym zdaniem, obawa przed zakotwiczeniem oczekiwań inflacyjnych sektora prywatnego na bardzo niskim poziomie i towarzysz?cym mu wyst?pieniem efektów drugiej rundy jest ważnym argumentem przemawiaj?cym za złagodzeniem polityki pieniężnej przez RPP (por. MAKROpuls z 03.09.2014). W konsekwencji podtrzymujemy nasz? prognozę obniżki stóp procentowych o 25 pb na posiedzeniu w październiku.
Credit Agricole Bank Polska S.A. pl. Orl?t Lwowskich 1, 53-605 Wrocław www.credit-agricole.pl
Niniejszy materiał został sporz?dzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodz?cych ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale maj? charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.
Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail: jakub.borowski(@)credit-agricole.pl
Jean-Baptiste GIRAUD Dyrektor Pionu Dużych Klientów Korporacyjnych Head of Large Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 02 e-mail: jeanbaptiste.giraud(@)credit-agricole.pl
David JULLIARD Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Mid Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.:+48 22 573 80 82 e-mail: djulliard(@)credit-agricole.pl