Izba

Cykl informacji | Ważne w gospodarce wrzesień 2022

20/09/2022

Gospodarka hamuje mocniej, niż oczekiwano

Jest prawie pewne, że w III kw. dynamika PKB w ujęciu kwartalnym też będzie ujemna, co oznaczałoby techniczną recesję. Niższa dynamika PKB w kolejnych kwartałach będzie wypadkową efektów statystycznych (wygasanie efektów niskiej bazy z czasów pandemii), restrykcyjnej polityki monetarnej, pogarszających się nastrojów konsumenckich i globalnego spowolnienia, które zredukuje popyt na polskie towary eksportowe. Długość i głębokość gospodarczej stagnacji będą zależne od przebiegu wojny, od tego, jak długo zostaną w Polsce uchodźcy oraz jak przebiegnie zima bez rosyjskich surowców. Na poprawę kondycji gospodarki mogłoby wpłynąć odblokowanie KPO i przyśpieszenie inwestycji, ale prawdopodobieństwo tego scenariusza spada. Prognozowany wzrost PKB na rok 2022 wyniesie ok. 4 proc.

Premie w górnictwie podbiły dynamikę wynagrodzeń.

W lipcu przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw było o 15,8 proc. wyższe niż przed rokiem. To więcej, niż wyniosła lipcowa inflacja (15,6 proc.). Realny wzrost wynagrodzeń wiąże się z wypłatami premii: sezonowych (energetyka, leśnictwo), wynegocjowanych przez pracowników (górnictwo) oraz innych, wypłacanych z opóźnieniem, po wejściu w życie kolejnych zmian w podatkach. Zatrudnienie również wzrosło szybciej od prognoz, o 2,3 proc. W kolejnych miesiącach, wraz z nastaniem recesji, należy się spodziewać niższej dynamiki płac i zatrudnienia.

Technologiczne start-upy znalazły się w poważnym kryzysie.

Wywołany przez pandemię boom inwestycyjny minął, firmom brakuje kapitału i maleje ich wycena. Według szacunków platformy analitycznej CB Insight wartość globalnego rynku venture capital może stopnieć nawet o 24 proc. w zaledwie jeden kwartał i 50 proc. w ujęciu rocznym. Jest za wcześnie na ostateczną ocenę, ale wiele wskazuje, że możemy mieć do czynienia z pęknięciem bańki spekulacyjnej na rynku start-upów

Handel spowalnia coraz bardziej.

W lipcu dynamika sprzedaży detalicznej w cenach stałych spowolniła do 2 proc. r/r - to najgorszy wynik od lutego 2021 r., kiedy handel ograniczała pandemia. W ujęciu miesięcznym sprzedaż wzrosła o 1,2 proc. Najgłębsze spadki sprzedaży wystąpiły w salonach samochodowych (-15,1 proc., najgorszy wynik od maja 2020 r.) i w sprzedaży paliw (-13,8 proc.). Mniej, niż przed rokiem, sprzedały też sklepy z meblami i sprzętem RTV/AGD oraz sklepy wyspecjalizowane. Niska dynamika sprzedaży utrzyma się w kolejnych miesiącach.

Będą zmiany w podatku akcyzowym.

Opublikowano projekt zmian w podatku akcyzowym dla firm i samorządów korzystających z odnawialnych źródeł energii (OZE). Projekt Ministerstwa Finansów zakłada wydłużenie do końca 2029 roku zwolnienia od akcyzy dla samochodów hybrydowych o silniku spalinowym do 2000 cm3 i wprowadzenie uproszczeń dla podmiotów produkujących energię elektryczną o mocy do 1MW. Uproszczone zostaną także przepisy dot. produkcji energii przez jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy wejdą w życie w różnych terminach, większość – z początkiem 2023 r.

Ministerstwo Finansów wkrótce przedstawi nową wersję projektu ustawy o podatku minimalnym.

„Nie będzie wyłączenia z nowego podatku strat ani przychodów do 50 mln euro. Danina obejmie firmy pożyczkowe. Unikną jej przedsiębiorcy w restrukturyzacji” – pisze Jarosław Królak w „Pulsie Biznesu”. Ministerstwo Finansów nie uwzględniło większości uwag zgłaszanych przez organizacje przedsiębiorców, m.in. Konfederację Lewiatan i Federację Przedsiębiorców Polskich, które prowadziły regularne konsultacje z odpowiedzialnym za projekt wiceministrem Arturem Soboniem. Przedsiębiorcy zwracają uwagę m.in. na to, że rozwiązanie zaszkodzi firmom niskomarżowym i opodatkuje również straty.

Komisja Europejska niechętna zamrożeniu cen CO2.

Potrzebujemy unijnego systemu handlu emisjami, żeby zmniejszać emisje dwutlenku węgla - oznajmiła szefowa KomEur Ursula von der Leyen w Kopenhadze na spotkaniu premierów państw regionu Morza Bałtyckiego. Dodała, że CO2 ma katastrofalny wpływ na zmiany klimatyczne, które z kolei odpowiadają m.in. za tegoroczną suszę. Szefowa Komisji odrzuciła tym samym postulat polskiego rządu dotyczący tymczasowego zawieszenia systemu ETS lub zamrożenia na dwa lata cen uprawnień do emisji na poziomie 30 euro. Zdaniem Warszawy taki krok miałby pomóc w powstrzymaniu rosnących cen prądu.

Inflacja przyśpiesza zamiast spowalniać.

Według wstępnego szacunku GUS w sierpniu inflacja wyniosła 16,1 proc., była więc wyższa niż w lipcu (15,6 proc). W ujęciu miesięcznym ceny wzrosły o 0,8 proc. Za przyśpieszeniem inflacji stała przede wszystkim wciąż drożejąca energia (zwłaszcza opał) oraz żywność. Za wzrost cen żywności odpowiadał m.in. wzrost kosztów w przetwórstwie i handlu, przez co ceny dóbr finalnych rosły szybciej niż te w skupie i hurcie. Wzrosła też inflacja bazowa. Przyśpieszenie inflacji utrudni RPP zakończenie cyklu podwyżek w najbliższych miesiącach.

Bruksela zatwierdziła polski plan polityki rolnej.

Komisja Europejska zaakceptowała wczoraj plany siedmiu krajów, w tym Polski, dotyczące wydania środków ze wspólnej polityki rolnej (WPR). Rząd przesłał Brukseli Krajowy Plan Strategiczny w połowie lipca. Polska w ramach perspektywy na lata 2023-2027 otrzyma 25 mld euro, z czego na płatności bezpośrednie dla rolników przeznaczonych zostanie ponad 17 mld euro. 43 proc. funduszy ma być wydane na działania przyjazne środowisku, takie jak ochrona wód, gleb i bioróżnorodności, a także wykorzystywanie zielonej energii. Dopłaty będą wspomagały innowacyjność polskiego rolnictwa.

Polski PMI najniżej od początku pandemii.

Indeks PMI dla polskiego przemysłu wyniósł w sierpniu 40,9 pkt i był najniższy od maja 2020 r. Za spadek wartości PMI odpowiadał przede wszystkim spadek produkcji i zamówień w przedsiębiorstwach. To efekt pogorszenia nastrojów zarówno w kraju, jak i u naszych głównych partnerów handlowych (w większości krajów strefy euro PMI też spadał). Pogarszające się prognozy makroekonomiczne i trudna sytuacja na rynku energii będą w kolejnych miesiącach negatywnie oddziaływać na koniunkturę w przemyśle.

Nord Stream 1 nie zostanie uruchomiony.

Jak informuje Gazprom, podczas serwisu zauważono wyciek ropy w turbinie zasilającej magistralę tłoczni Portowaja, która pośredniczy w przesyłaniu gazu do Niemiec. Wicedyrektor Gazpromu wydał decyzję o wstrzymaniu dostaw do czasu naprawy usterki przez Siemens Energy. Firma jednak zaprzecza jakiemukolwiek zleceniu napraw. Przypominamy, że również w lipcu Gazprom miał problem z terminowym dostarczeniem gazu. Ta decyzja zwiększy więc jeszcze bardziej deficyt surowca w Europie i jego ceny w hurcie.