Analizy i badania
Alert podatkowy - 1 lutego 2019
W dniu 23 stycznia 2019 r. Komisja Europejska udostępniła projekt Decyzji Wykonawczej Rady Unii Europejskiej zezwalającej Polsce na zastosowanie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności (tzw. : Arial) w określonych branżach, w których istnieje największe ryzyko zaistnienia nadużyć w zakresie rozliczania podatku VAT.
Odpowiedź Komisji dotyczy wniosku złożonego przez Polskę w maju 2018 r. o wydanie zgody na zastosowanie przez Polskę odstępstwa od art. 226 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości (Dyrektywa VAT). Przepis ten określa elementy, jakie powinny być zawarte w fakturach VAT wystawianych przez podatników tego podatku. W przedmiotowym wniosku Polska zwróciła się o wyrażenie zgody, aby faktury dokumentuj?ce określone transakcje, które byłyby objęte obowi?zkowym systemem podzielonej płatności, zawierały dodatkowo postanowienie o obowi?zku dokonania zapłaty podatku VAT na odrębny i zablokowany rachunek bankowy VAT dostawcy lub usługodawcy otwarty w Polsce.
Projekt decyzji udostępniony przez Komisję udziela Polsce zgody na zamieszczanie powyższej adnotacji na fakturach VAT a tym samym na wprowadzenie obligatoryjnego mechanizmu split payment w odniesieniu do towarów i usług wskazanych w zał?czniku do tej decyzji. Zgoda udzielana jest na okres od 1 marca 2019 r. do 28 lutego 2022 r. Zał?cznik do decyzji zawiera 152 pozycje towarów i usług, które będ? mogły zostać objęte w Polsce obowi?zkowym mechanizmem split payment. W zał?czniku wskazane s?, między innymi, wyroby stalowe, metale szlachetne, części samochodowe, elektronika, odpady i surowce wtórne, węgiel oraz inne paliwa stałe. Dodatkowo, kilkadziesi?t pozycji zawartych na liście stanowi? różnego rodzaju usługi zwi?zane z robotami budowlanymi, zarówno ogólnymi, jak i specjalistycznymi.
Mechanizm podzielonej płatności został wprowadzony do polskiej ustawy o podatku VAT z dniem 1 lipca 2018 r. Polega on zasadniczo na tym, iż nabywca towarów lub usług może zadecydować o zapłacie należności wynikaj?cej z faktury przy zastosowaniu mechanizmu split payment lub też nie skorzystać z takiej możliwości. Jest to obecnie mechanizm dobrowolny, maj?cy zastosowanie do każdej transakcji pomiędzy podatnikami VAT (B2B). W przypadku zapłaty należności z zastosowaniem split payment wystawca faktury (sprzedaj?cy/usługodawca) otrzymuje należność na dwa rachunki – kwotę netto na swój podstawowy rachunek bankowy, natomiast kwotę VAT na odrębny rachunek VAT utworzony do rachunku podstawowego w tym samym banku. Możliwość dysponowania środkami znajduj?cymi się na rachunku VAT jest w sposób znacz?cy ograniczona, ponieważ dysponent rachunku może je wykorzystać, co do zasady, jedynie na zapłatę podatku VAT do urzędu skarbowego lub też na zapłatę podatku VAT na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy. Możliwe jest również przeniesienie środków z rachunku VAT na zwykły rachunek podatnika, jednakże wymaga to każdorazowo złożenia przez podatnika stosownego wniosku oraz wyrażenia formalnej zgody na takie przeniesienie przez organ podatkowy.
W rezultacie pozytywnej decyzji organów Unii Europejskiej, Polska uzyska możliwość wprowadzenia wyżej opisanego obowi?zkowego mechanizmu split payment do sprzedaży towarów i świadczenia usług określonych w tej decyzji, które będ? dokonywane pomiędzy podatnikami VAT (B2B). Należy podkreślić, iż projekt decyzji daje Polsce szerokie upoważnienie w zakresie wprowadzenia obowi?zkowego mechanizmu podzielonej płatności w branżach narażonych na nadużycia w rozliczaniu podatku VAT. W przypadku skorzystania przez Polskę z pełni przyznanych t? decyzj? możliwości, obowi?zkowy mechanizm podzielonej płatności będzie powszechnie stosowany w transakcjach dokonywanych w zakresie usług budowlanych, handlu elektronik?, czy też wyrobami stalowymi (i innymi towarami wskazanymi w decyzji), za wyj?tkiem transakcji dokonywanych z konsumentami. Może to mieć istotny wpływ na podmioty działaj?ce w branżach objętych obowi?zkiem stosowania tego mechanizmu, w szczególności poprzez ograniczenie ich płynności finansowej (brak możliwości finansowania bież?cych wydatków środkami zgromadzonymi na rachunku VAT).
Decyzja Komisji wymaga jeszcze zatwierdzenia przez Radę Unii Europejskiej. Po uzyskaniu finalnej zgody, konieczne będzie wprowadzenie odpowiednich regulacji bezpośrednio do ustawy o podatku od towarów i usług. Zważywszy na fakt, iż przedmiotowa decyzja stanowi dla Polski jedynie upoważnienie do wprowadzenia omówionych zasad rozliczania podatku VAT, ale nie nakłada na Polskę takiego obowi?zku, polskie władze mog? zadecydować o implementacji tej decyzji w ograniczonym zakresie, łagodz?c nieco skutki stosowania obowi?zkowego mechanizmu podzielonej płatności w branżach objętych t? decyzj?.