Commentaires de la CCIFP au projet de loi modifiant la loi sur la thermomodernization et les rénovations des bâtiments, la loi sur la gestion des emballages, et la loi sur l’impôts sur le revenu.

Lp

Artykuł

Proponowana zmiana

Uzasadnienie

1

Art.1 pkt. 1 – dot. zmiany do art. 2   ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. z 2017 r. poz. 130 i 1529)

a) po pkt 1a dodaje się pkt 1b i 1c w brzmieniu:

„1b) przedsięwzięcie niskoemisyjne - przedsięwzięcie, którego przedmiotem jest ulepszenie, w wyniku którego następuje:

a) wymiana systemów grzewczych, składaj?cych się z urz?dzeń grzewczych do produkcji ciepła i do przygotowania ciepłej wody użytkowej spełniaj?ce standardy niskoemisyjne, instalacji wewnętrznych oraz układu sterowania, lub

b) zmniejszenie zapotrzebowania budynków mieszkalnych na ciepło grzewcze, jeżeli równocześnie następuje wymiana systemów grzewczych składaj?cych się z źródła ciepła oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej spełniaj?ce standardy niskoemisyjne, instalacji wewnętrznych oraz układu sterowania albo istniej?ce urz?dzenia grzewcze do produkcji ciepła i do przygotowania ciepłej wody użytkowej spełniaj? standardy niskoemisyjne;

Kompleksowość przedsięwzięć maj?cych na celu poprawę efektywności energetycznej zasobów mieszkalnych jest jednym z kluczowych elementów gwarantuj?cych trwałość uzyskanych efektów w czasie.

Kompleksowość ta polega na uwzględnieniu wszystkich aspektów wpływaj?cych w sposób znaczny na zużycie energii końcowej, a więc na nisk? emisj? pochodz?ca od zasobów komunalnych tj :

(i)                       modernizacji urz?dzeń grzewczych do produkcji ciepła oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej (w tym wymiany lub modernizacji celem spełnienia standardów niskoemisyjnych),

(ii)                     modernizacji instalacji wewnętrznych ciepła i ciepłej wody użytkowej (np. izolacji lub wymiany rur, wymiany grzejników),

(iii)                   izolacji lub poprawy parametrów izolacyjnych przegród budynku oraz

(iv)                   wyposażenia w dostosowane do potrzeb obiektu układ sterowania urz?dzeń grzewczych (np. głowice termostatyczne na grzejnikach).

Jak wskazuje m.in. raport pt. „Efektywność Energetyczna w Polsce – Przegl?d 2017” autorstwa Instytutu Ekonomii Środowiska oraz Efektywnej Polski, „pojęcie modernizacji znacznie lepiej oddaje charakter robót w przypadku promowania działań zwi?zanych ze zmniejszaniem emisji zanieczyszczeń, kiedy zwykle nie mówimy o prostym remoncie urz?dzenia grzewczego (przestarzałego technologicznie kotła zasypowego), ale o modernizacji całego systemu grzewczego z dostosowaniem/dobudow? centralnego ogrzewania, doprowadzeniem ciepłej wody użytkowej (co z kolei wi?że się z remontem i modernizacj? łazienki itp.). […] Wymianie źródła ciepła powinno towarzyszyć: modernizacja systemu ogrzewania, w tym instalacja nowoczesnego zautomatyzowanego centralnego systemu ogrzewania oraz zwiększenie izolacyjności przegród budowlanych. Działania powinny być prowadzone w miarę możliwości kompleksowo, gdyż jednoczesna poprawa izolacyjności przegród i zastosowanie automatyki może prowadzić nawet do 60–70% zmniejszenia zużycia energii”.

Pragniemy także podkreślić, że z naszego doświadczenia oraz z analizy rynku postępowań publicznych wynika, że jednostki samorz?du terytorialnego coraz częściej kład? nacisk na wspomnianej kompleksowości działań a coraz większa liczba zamówień publicznych dot. głębokiej modernizacji energetycznej, obejmuje wszystkie wspomniane poniżej aspekty, zamiast „zwykłej” termomodernizacji.

Wydaje się, więc istotne rozszerzenie definicji przedsięwzięcia niskoemisyjnego aby zagwarantować trwałe efekty zainwestowanych nakładów.

2

Art. 1 pkt 2 – Opis gminnego programu niskoemisyjnego – Art. 11b

Uwaga ogólna

Gminny program niskoemisyjny powinien zostać powi?zany z planem zaopatrzenia w ciepło, o którym mowa w art. 18 – 20 Prawa energetycznego, tak aby unikn?ć sprzeczności na poziomie lokalnym oraz ukierunkować działania lokalne przedsiębiorstw energetycznych na działania zwi?zane z likwidacj? niskiej emisji. Z tego powodu wskazane jest zaangażowanie tychże przedsiębiorstw w realizację tego programu (o czym poniżej).

3

Art. 1 pkt 2 – Opis gminnego programu niskoemisyjnego – Art. 11b, ust. 4

Do realizacji umowy, o której mowa w ust. 3, mog? przyst?pić, za zgod? ministra właściwego do spraw gospodarki, wyrażon? na wniosek gminy, także inne podmioty. [do doprecyzowania jakie podmioty i w jakim trybie – czy w przypadku podmiotów prywatnych należałoby stosować przepisy o zamówieniach publicznych czy o koncesji na roboty budowlane lub usługi do wyboru takiego podmiotu?]

Możliwość przyst?pienia prywatnych (lub także komunalnych b?dź państwowych) spółek / przedsiębiorców do takiego programu mogłaby znacz?co wpłyn?ć na jego efektywność (np. lokalny operator sieci ciepłowniczej w ramach programu mógłby realizować przył?czenia do sieci obiektów, których przył?czenie nie jest rentowne w „normalnych” warunkach).

Przedsiębiorcy mog? być zainteresowani współudziałem w takim przedsięwzięciu, przejmuj?c nawet część ryzyk z nim zwi?zanych (np. w formule partnerstwa publiczno – prywatnego.

4

Art. 1 pkt 2 – Opis gminnego programu niskoemisyjnego – Art. 11b, ust. 5 pkt 2

określa szacowan? liczbę budynków, w których nast?pi wymiana systemów grzewczych, składaj?cych się z urz?dzeń grzewczych do produkcji ciepła i do przygotowania ciepłej wody użytkowej spełniaj?ce standardy niskoemisyjne, instalacji wewnętrznych oraz układu sterowania;

Zaproponowana zmiana jest potrzebna celem zachowania spójności z zasugerowan? zmian? definicji przedsięwzięcia niskoemisyjnego.

5

Art. 1 pkt 2 – Opis gminnego programu niskoemisyjnego – Art. 11b, ust. 5 pkt 6

określa szacunkowe koszty bezpośrednie i rozliczane ryczałtowo szacunkowe koszty pośrednie niezbędne do realizacji umowy, które podlegaj? weryfikacji i aktualizacji jeżeli jest to konieczne, przed zawarciem umowy pomiędzy gmin? a ministrem właściwym ds. energii;

Od 2016 r. obserwujemy bardzo szybki wzrostu kosztów materiałów budowlanych, urz?dzeń grzewczych oraz robocizny, co skutkuje rosn?cymi różnicami pomiędzy poziomem rynkowym wynikaj?cym z ofert, a przewidywan? wartości? zamówienia po stronie Zamawiaj?cego.

Niedoszacowanie nakładów inwestycyjnych jest bezpośredni? przyczyn? odwołania dużej liczby postępowań termomodernizacyjnych ogłoszonych przez jednostki samorz?du terytorialnego.

W kontekście ustawy, odwołanie przez gminę postępowania przetargowego stanowiłoby przesłankę do zmiany umowy zawartej z ministrem właściwym ds. gospodarki oraz spowodowałoby konieczność korekty lub zwrotu kwoty przeznaczonej moc? ww. umowy przez BGK.

Maj?c na uwadze charakter pilotażowy działań niskoemisyjnych określonych w Ustawie, na podstawie których opracowane zostan? wytyczne ogólnokrajowego programu termomodernizacji zasobów mieszkalnych najbardziej wrażliwych społecznie obywateli, rekomendujemy, aby ustawodawca uwzględnił mechanizm weryfikacji i ewentualnie aktualizacji szacunkowych kosztów przed zawarciem umowy pomiędzy gmin? a ministrem właściwym do spraw energii.

6

Art. 1 pkt 2 – Opis gminnego programu niskoemisyjnego – Art. 11b, pkt 5, ust. 9

„zobowi?zuje się do zabezpieczenia w swoim budżecie środków finansowych, pochodz?cych z dochodów własnych lub ze środków określonych w art. 5 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych z przeznaczeniem na pokrycie kosztów realizacji umowy, których suma, ł?cznie z wkładem pieniężnym podmiotu, o którym mowa w ust. 4, stanowi co najmniej 15% szacowanych całkowitych kosztów realizacji umowy;”

Określone m.in. w Ustawie o Finansach Publicznych zasady dyscypliny finansowej jednostek samorz?du terytorialnego w sposób rygorystyczny ograniczaj? poziom obsługi zadłużenia w stosunku do dochodów ogółem.

Spełnienie kryteriów dot. Indywidualnego Wskaźnika Zadłużenia jednostki samorz?du terytorialnego jest jednym z warunków zatwierdzenia przez organy kontrolne (Regionaln? Izb? Obrachunkowości) Wieloletniego Planu Finansowego gminy, który zawiera plany inwestycyjne ww. jednostki.

Angażuj?c się w walkę z nisk? emisj? w ramach zaproponowanego przez ustawodawcę programu pilotażowego, gminy będ? zmuszone do zwiększenia swoich wydatków, co może skutkować obniżeniem limitu obsługi zadłużenia oraz ograniczeniem ich możliwości realizacji planowanych i potrzebnych inwestycji drog? zadłużenia.  

Ponadto, wytypowane przez Ustawodawcę w ramach działań pilotażowych gminy s? zaangażowane obecnie w realizację inwestycji zwi?zanych m.in. z możliwości? absorpcji dotacji publicznych w ramach perspektywy finansowania unijnego 2014 – 2020.

Rekomendujemy obniżenie wymaganego poziomu wkładu własnego ze strony jednostki samorz?du terytorialnego oraz skonsultowanie wpływu tego przepisu na finanse jednostek samorz?du terytorialnego z Ministerstwem Finansów, Krajow? Rad? Regionalnych Izb Obrachunkowości oraz GUS.

7

Art. 1 pkt 2 – Opis gminnego programu niskoemisyjnego – Art. 11d, pkt 4

Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporz?dzenia, zakres i formy uproszczonego audytu energetycznego, maj?c na uwadze zapewnienie niskiego stopnia skomplikowania oraz minimalizacji kosztów zwi?zanych z przeprowadzeniem tych audytów, w ci?gu 30 dni od dnia ogłoszenia Ustawy

Wejście w życie rozporz?dzenia ministra właściwego do spraw energii dot. zakresu i formy uproszczonego audytu energetycznego jest kluczowe dla wdrożenia Ustawy, gdyż przy pomocy audytu zostan? określone przez gminy zakresy ich planów inwestycji niskoemisyjnych tj. liczba budynków oraz szacunkowe nakłady inwestycyjne.

Zwłoka w opracowaniu oraz opublikowaniu ww. rozporz?dzenia skutkować będzie uniemożliwieniem określenia przez gminy planów inwestycji niskoemisyjnych, oraz konsekwentnie wszystkich pozostałych działalności określonych w ustawie.

Jesteśmy zdania, że istniej?ce rozporz?dzenie Ministra Energii z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu sporz?dzania audytu efektywności energetycznej oraz metod obliczania oszczędności energii   powinno stanowić bazę do opracowanie nowego rozporz?dzenia dot. uproszczonego audytu.

8

Art. 1 pkt 5 – ZASADY FINANSOWANIA PRZEDSIĘWZIĘĆ TERMOMODERNIZACYJNYCH I REMONTOWYCH – Art. 22b, pkt 1

Szacowan? liczbę budynków, o których mowa w art. 11c ust. 1 pkt 1, które maj? być objęte przedsięwzięciami niskoemisyjnymi realizowanymi na podstawie umowy, nie większ? niż 13% ł?cznej liczby budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz budynków mieszkalnych wielorodzinnych o liczbie lokali mieszkalnych nie większej niż 20 zlokalizowanych na terenie gminy.

Oprócz zabudowy jednorodzinnej, która pozostaje główn? grup? docelow? działań niskoemisyjnych w kontekście projektu nowelizacji, należałoby także uwzględnić mniejsz? zabudow? wielorodzinn?, to jest licz?ca do 20 lokali, znajduj?c? się na terenie gmin objętych pilotażowym programem.

Choć mniejsze zasoby wielorodzinne, ze względu na swoj? organizację oraz strukturę właścicielsk?, dysponowały w minionych latach potencjalnym dostępem do wsparcia publicznego w zakresie modernizacji energetycznej, w żadnym wypadku pomoc ta nie wystarczyła, aby zaspokoić wszystkie potrzeby, a bardzo często służyła jedynie do częściowej termomodernizacji przegród, bez modernizacji systemu grzewczego.

Należy także podkreślić, że w wielu przypadkach mniejsze zasoby wielorodzinne pozbawione s? wspomnianego systemu grzewczego, a każdy lokal jest wówczas wyposażony w jeden lub dwa urz?dzenia grzewcze na paliwo stałe oraz nie spełniaj?ce normy niskoemisyjne.

Proponujemy uwzględnić w planach przedsięwzięć niskoemisyjnych mniejsze zasoby lokalowe.

Jednocześnie zwracamy się z prośb? o wyjaśnienie dlaczego ustawodawca zaproponował wartość 13% ł?cznej wartości budynków.