Analizy i badania
Rosnące wynagrodzenia powoli napędzają inflację
<p style="text-align: justify;">Przy ocenie perspektyw kształtowania się inflacji w Polsce istotną kwestią jest obserwowane w ostatnich kwartałach szybkie nominalne tempo wzrostu płac, które może przyczynić się do narastania presji kosztowej.</p>
>
Analizy wpływu rosn?cych płac na inflację nie można jednak opierać bezpośrednio na kształtowaniu się dynamiki wynagrodzeń.Do oceny wpływu wzrostu płac na wysokość kosztów ponoszonych przez firmy konieczne jest również uwzględnienie tempa wzrostu wydajności pracy. Miar? uwzględniaj?c? zmiany wydajności s? tzw. jednostkowe koszty pracy. Stanowi? one iloraz kosztów pracy przypadaj?cych na jednego pracownika oraz jego wydajności. Wzrost jednostkowych kosztów pracy może być zatem hamowany poprzez poprawę wydajności. Korzystaj?c z powyższych zależności, wzrost wynagrodzeń można zdekomponować na część wynikaj?c? ze wzrostu produktywności pracowników, a więc niegeneruj?c? presji kosztowej dla pracodawców oraz część nieznajduj?c? odzwierciedlenia w wyższej produktywności (tj. wzrost jednostkowych kosztów pracy). Jest on skutkiem np. umacniaj?cej się pozycji pracowników w negocjacjach płacowych. Ten czynnik pogarsza sytuację finansow? przedsiębiorcy i generuje presję na wzrost cen produktów i inflacji.
W IV kw. 2017 r. w 18 z 22 analizowanych przez nas branż przetwórstwa roczna przeciętna nominalna dynamika wynagrodzeń była wyższa niż rok wcześniej. Struktura danych o wynagrodzeniach w sektorze przedsiębiorstw wskazuje zatem, że obserwowane w ostatnich kwartałach przyspieszenie wzrostu płac ma szeroki zakres. Jednak tylko w 8 branżach przetwórstwa (odpowiadaj?cych za 48,4% produkcji sprzedanej przetwórstwa i 46,5% funduszu płac) w kierunku przyspieszenia wzrostu nominalnych wynagrodzeń oddziaływał szybszy wzrost jednostkowych kosztów pracy. Jednocześnie w 17 branżach (odpowiadaj?cych za 69,4% produkcji sprzedanej przetwórstwa i 70,3% funduszu płac) w kierunku wyższej dynamiki płac oddziaływał szybszy wzrost produktywności. Oznacza to, że w dominuj?cej części przetwórstwa przemysłowego w ubiegłym roku przyspieszenie nominalnych płac nie generowało presji na wzrost cen produktów finalnych.
W celu oszacowania wpływu zmian jednostkowych kosztów pracy na ceny produkcji sprzedanej przetwórstwa przemysłowego posłużyliśmy się modelowaniem ekonometrycznym. Dla każdej z 22 branż przetwórstwa przemysłowego stworzyliśmy osobny model ekonometryczny, w którym roczna dynamika cen produkcji sprzedanej (inflacja PPI) objaśniana jest przez nominalne tempo wzrostu jednostkowych kosztów pracy, dynamikę cen paliw oraz procesy średniej ruchomej. Zależności te w naszych modelach realizuj? się z kilkumiesięcznym opóźnieniem. W przypadku 13 branż wpływ tempa wzrostu jednostkowych kosztów pracy na dynamikę cen producentów jest dodatni i statystycznie istotny. Branże te reprezentuj? 66,7% przetwórstwa pod względem udziału w produkcji sprzedanej oraz 64,9% pod względem udziału w funduszu płac. Stworzyliśmy również analogiczny model dla całego przetwórstwa ogółem. Wynika z niego, że wzrost rocznej dynamiki nominalnych jednostkowych kosztów pracy o 1 pkt. proc. oddziałuje z dwumiesięcznym opóźnieniem w kierunku zwiększenia inflacji PPI o 0,1 pkt. proc. Oznacza to, że inflacja PPI w przetwórstwie zwiększyła się w ci?gu 2017 r. o 0,7 pkt. proc. tylko ze względu na wyższe jednostkowe koszty pracy.
Z punktu widzenia oceny perspektyw polityki pieniężnej w Polsce, większe znaczenie ma wpływ zmian jednostkowych kosztów pracy na inflację CPI, niż na inflację PPI. Dlatego zbudowaliśmy również model ekonometryczny, w którym inflacja bazowa wyjaśniana jest przez opóźnione o kwartał dynamiki cen paliw i cen importu oraz opóźnione o pół roku nominalne tempo jednostkowych kosztów pracy poza rolnictwem. Na podstawie tego modelu szacujemy, że wzrost dynamiki nominalnych jednostkowych kosztów pracy poza rolnictwem miał ograniczony wpływ na wzrost inflacji bazowej w 2017 r.(poniżej 0,1 pkt. proc.). W 2018 r. oczekujemy przyspieszenia wzrostu nominalnych wynagrodzeń w gospodarce narodowej w porównaniu do 2017 r., przy jednoczesnym spowolnieniu wzrostu gospodarczego i niższej dynamice zatrudnienia (por. tabela kwartalna). Wynikow? tych tendencji będzie nieznacznie wyższa dynamika jednostkowych kosztów pracy. Przyczyni się ona jednak do tylko umiarkowanego wzrostu inflacji bazowej.
W naszej analizie uwzględniamy tylko wpływ rosn?cych wynagrodzeń na wzrost kosztów funkcjonowania przedsiębiorstw. Pomijamy natomiast kanał oddziaływania poprzez wyższ? presję popytow?. Bior?c pod uwagę oba czynniki, naszym zdaniem inflacja bazowa wzrośnie do 2,0% r/r w IV kw. br. Jednocześnie inflację CPI będzie ograniczała prognozowana przez nas kontynuacja spadku dynamiki cen żywności oraz dynamika cen paliw, która naszym zdaniem w IV kw. 2018 r. ukształtuje się poniżej poziomu odnotowanego w IV kw. ub. r.Zarysowane powyżej czynniki stanowi? wsparcie dla naszego scenariusza polityki pieniężnej, zgodnie z którym w warunkach umiarkowanej presji płacowej i oczekiwanego w najbliższych kwartałach stopniowego spadku inflacji do poziomu znacz?co poniżej celu inflacyjnego,RPP utrzyma stopy procentowe na niezmienionym poziomie do połowy 2019 r. Głównym czynnikiem ryzyka dla naszego scenariusza inflacyjnego i –pośrednio –prognozy stóp procentowych NBP jest odnotowany w ostatnich tygodniach znacz?cy wzrost cen ropy naftowej, sygnalizuj?cy wzrost prawdopodobieństwa wyst?pienia wtórnych impulsów inflacyjnych zwi?zanych ze wzrostem cen nośników energii.
***
Credit Agricole Bank Polska S.A. pl. Orl?t Lwowskich 1, 53-605 Wrocław www.credit-agricole.pl
Niniejszy materiał został sporz?dzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodz?cych ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale maj? charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.
Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail: jakub.borowski(@)credit-agricole.pl
Jean-Baptiste GIRAUD Dyrektor Pionu Dużych Klientów Korporacyjnych Head of Large Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 02 e-mail:jeanbaptiste.giraud(@)credit-agricole.pl
David JULLIARD Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Mid Corporate Client Division ul.Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.:+48 22 573 80 82 e-mail: djulliard(@)credit-agricole.pl