Niehandlowe niedziele obniżyły sprzedaż detaliczną

W naszym modelu realna dynamika sprzedaży detalicznej została wyjaśniona przez realn? dynamikę funduszu płac w sektorze przedsiębiorstw (reprezentuj?c? siłę nabywcz? konsumentów), efekty kalendarzowe (dni robocze, liczba sobót, święta Wielkiejnocy) oraz liczbę niedziel w miesi?cu wolnych od handlu. Ostatni kanał oddziaływania został przenalizowany w dwóch wariantach. W pierwszym, skorzystaliśmy z dwóch zmiennych: liczby niedziel wolnych od handlu ze względu na dni ustawowo wolne od pracy i liczby niedziel z zakazem handlu. Pierwsza zmienna okazała się statystycznie nieistotna, co oznacza, ze historycznie dni wolne wypadaj?ce w niedziele nie wpływały na dynamikę sprzedaży. Z kolei parametr przy zmiennej dotycz?cej zakazu handlu przyj?ł wartość -1,3. W drugim wariancie modelu uchwyciliśmy ten wpływ tylko jedn? zmienn? – liczb? niehandlowych niedziel (niezależnie od przyczyny).

Parametr stoj?cy przy tej zmiennej wyniósł -0.8. Na podstawie wyników obu modeli można przyj?ć, że każda niedziela z zakazem handlu obniża dynamikę realnej sprzedaży o ok. 1 pkt. proc. Co ciekawe wynik ten jest zgodny z naszymi ostrożnymi szacunki opartymi na analizie sezonowych zmian sprzedaży detalicznej przedstawionymi po publikacji kwietniowych danych (por. MAKROpuls z 23.05.2018). Podobne modele oszacowaliśmy dla poszczególnych kategorii sprzedaży detalicznej. Największy – ponad dwukrotnie wyższy niż w przypadku agregatu – negatywny wpływ zakazu handlu odnotowaliśmy w przypadku sprzedaży sprzętu RTV, AGD i mebli oraz samochodów. Jednakże w przypadku analizy poszczególnych kategorii dopasowanie modelu do danych jest słabsze, co oznacza, że do powyższych oszacowań należy podchodzić ostrożnie.

Bior?c pod uwagę, że od marca do października mieliśmy w każdym miesi?cu dwie albo trzy niedziele z zakazem handlu to zgodnie z wynikami estymacji dynamika sprzedaży w tym okresie była średnio niższa o 2-3 pkt. proc. niż w scenariuszu, w którym wszystkie niedziele byłyby handlowe. W rezultacie, w październiku poziom sprzedaży detalicznej w cenach stałych był niższy o 1,9% niż scenariuszu alternatywnym bez wprowadzenia zakazu handlu w niektóre niedziele. Trzymaj?c się ściśle wyników estymacji można przyj?ć, że negatywny wpływ zakazu na dynamikę sprzedaży detalicznej wygaśnie w marcu 2019 r.

Należy jednak pamiętać, że dane GUS o sprzedaży detalicznej obejmuj? tylko sklepy zatrudniaj?ce powyżej 9 osób. Oznacza to, że powyższe wyniki mog? przeszacowywać negatywny wpływ handlu na aktywność zakupow? i konsumpcję gospodarstw domowych. Niektórzy klienci ze względu na wprowadzenie zakazu handlu realizowali swoje zakupy w sklepach internetowych zamiast stacjonarnych (np. sprzęt RTV, AGD). Takie transakcje często nie s? uwzględnione w danych GUS ze względu na kryterium liczby osób zatrudnionych. Ponadto, niedziele z zakazem handlu mogły prowadzić do zwiększonego popytu gospodarstw domowych na usługi (np. gastronomiczne) celem substytucji zakupów żywnościowych. Zarówno sprzedaż internetowa, jak i usługi gastronomiczne uwzględnione s? w danych o konsumpcji gospodarstw domowych. Należy również zwrócić uwagę, że negatywny wpływ zakazu handlu na sprzedaż detaliczn? był najprawdopodobniej silniejszy w pierwszych kilku miesi?cach jego obowi?zywania i z czasem stopniowo obniżał się. Gospodarstwa domowe potrzebowały czasu aby dostosować swoje zwyczaje zakupowe do nowych regulacji np. poprzez dokonywanie zakupów w inne dni. Ponadto mało prawdopodobne jest odkładanie „w nieskończoność” koniecznych zakupów.

Trzeba podkreślić, że wykres z wpływem zakazu handlu na sprzedaż detaliczn? ma charakter pogl?dowy i jest bezpośrednim wynikiem przeprowadzonego modelowania ekonometrycznego. Do oszacowanego przez nas wpływu (jedna niedziela niehandlowa obniża dynamikę sprzedaży o 1 pkt. proc.) należy podchodzić z ostrożności? ze względu na czynniki zarysowane powyżej. Uważamy, że gospodarstwa domowe dostosowały swoje zwyczaje zakupowe i strukturę konsumpcji do obowi?zuj?cych regulacji dużo szybciej niż w ci?gu jednego roku założonego w modelu. Oczekujemy, że dostosowanie to nast?piło w ci?gu kilku miesięcy. Dlatego uważamy, że zakaz handlu ograniczył tempo wzrostu konsumpcji głównie w II kw. br. i w mniejszym stopniu w I i III kw. Zakładamy, że w IV kw. br. wpływ tego czynnika nie był istotny.

***

Credit Agricole Bank Polska S.A. pl.  Orl?t Lwowskich 1, 53-605 Wrocław  www.credit-agricole.pl

Niniejszy materiał został sporz?dzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodz?cych ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale maj? charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.

Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail:  jakub.borowski(@)credit-agricole.pl

Jean-Baptiste GIRAUD Dyrektor Pionu Dużych Klientów Korporacyjnych Head of Large Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 02 e-mail:jeanbaptiste.giraud(@)credit-agricole.pl

David JULLIARD Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Mid Corporate Client Division ul.Żwirki i Wigury 18a, 02-092