Newsletter podatkowy - 7 listopada 2018

Obecnie pobór podatku u źródła w takim przypadku zależny jest od postanowień odpowiednich umów w przedmiocie unikania podwójnego opodatkowania. Możliwe jest także zwolnienie z opodatkowania takiej wypłaty, jeśli spełnione zostan? odpowiednie warunki (spółka otrzymuj?ca posiada odpowiedni poziom udziałów w kapitale spółki wypłacaj?cej). Zgodnie z proponowanym rozwi?zaniem, niezależnie od ww. umów i  zwolnień, jeśli wypłata w danym roku przekroczy 2.000.000 zł, polski rezydent wypłacaj?cy należności pobierze podatek u źródła w wysokości 19 % (dywidendy) lub 20  % (odsetki i należności licencyjne).

Po dokonaniu poboru oraz zapłacie podatku, podatnik oraz płatnik, jeżeli wpłacił on podatek z własnych środków, będ? uprawnieni do wyst?pienia do organu podatkowego z  wnioskiem o zwrot podatku. Powyższe uprawnienie przysługuje wył?cznie jeżeli podatnik oraz płatnik mogliby skorzystać z preferencyjnego opodatkowania podatkiem u  źródła lub ze zwolnienia. Co do zasady, zwrot podatku powinien nast?pić w terminie 6  miesięcy. W określonych sytuacjach, organ podatkowy może przeprowadzić postępowanie wyjaśniaj?ce, którego celem będzie weryfikacja zasadności zwrotu podatku. Gdy okoliczności sprawy nie budz? w?tpliwości, organ podatkowy zwróci podatek bez wydawania decyzji.

W dalszym ci?gu możliwa będzie jednak wypłata i pobranie podatku u źródła na dotychczasowych zasadach, o ile płatnik złoży oświadczenie, że dokonał koniecznej weryfikacji i w jej wyniku ustalił, że spełnione s? wszelkie warunki do zastosowania obniżonej stawki podatku u źródła lub do niepobrania podatku. Oświadczenie składane będzie pod groźb? odpowiedzialności karnej za złożenie oświadczenia niezgodnego z  prawd?. Za fałszywe oświadczenie na płatnika może zostać nałożone dodatkowe zobowi?zanie w wysokości 10% wartości wypłacanych należności.

Druga możliwość dotyczy zwolnień z poboru podatku wynikaj?cych z implementowania do polskich przepisów postanowień Dyrektyw UE dotycz?cych opodatkowania dywidend i odsetek. W takiej sytuacji będzie możliwość niepobrania podatku, jeżeli płatnik otrzyma opinię wydan? przez organ podatkowy o stosowaniu zwolnienia. Organ wydaje tak? opinię na wniosek płatnika, bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania wniosku. Przewidziany został jednak szereg przypadków, w których organ może odmówić wydania opinii, np. jeśli zaistnieje podejrzenie obejścia przepisów prawa podatkowego. Odmowa wydania opinii może zostać zaskarżona do s?du administracyjnego.

1. Nowa klauzula rzeczywistego właściciela beneficial owner

Wraz z rozpoczęciem obowi?zywania nowych przepisów (01.01.2019 r.), rozbudowaniu ulegnie definicja rzeczywistego właściciela należności wypłacanych z tytułu odsetek i  licencji, poprzez dodanie do niej dodatkowych warunków. Od ustaleń w tym zakresie uzależnione jest zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia. Nowe regulacje wprost przewiduj?, że rzeczywistym właścicielem będzie podmiot, który samodzielnie decyduje o sposobie wykorzystania otrzymanej płatności oraz ponosi ryzyko ekonomiczne zwi?zane z utrat? tej należności lub jej części. Ponadto konieczne będzie udowodnienie, że odbiorca należności prowadzi rzeczywist? działalność gospodarcz? w  kraju siedziby / zamieszkania, jeżeli należności podlegaj?ce podatkowi u źródła będ? uzyskiwane w zwi?zku z prowadzon? działalności? gospodarcz?.

W założeniu powyższe przesłanki będ? pełnić rolę gwarancyjn? dla płatnika dokonuj?cego wypłat należności, ale maj? także uszczelnić system podatkowy poprzez wykluczenie stosowania zwolnień przy wypłacie należności na rzecz jakichkolwiek pośredników. Wskazuj? one bowiem płatnikowi według jakich kryteriów powinien dokonywać weryfikacji statusu podatnika celem zastosowania obniżonej stawki podatku lub zwolnienia. Przesłanki te wskazuj? przede wszystkim na konieczność uwzględniania czynników o charakterze faktycznym, które powinny mieć decyduj?cy wpływ na złożenie oświadczenia i skorzystanie z preferencyjnego opodatkowania podatkiem u źródła. Innymi słowy płatnik zobowi?zany jest poszukiwać ostatecznego, faktycznego i ekonomicznego właściciela wypłacanych należności.

Należy pamiętać, iż obowi?zek udowodnienia statusu rzeczywistego właściciela oraz konsekwencje wynikaj?ce z nieprawidłowości w tym zakresie obci?żaj? płatnika.

2. Orzeczenia s?dów administracyjnych

3. Możliwość zaliczenia kar umownych do kosztów uzyskania przychodu – wyrok WSA w Poznaniu z 27 września 2018 r., sygn. I SA/Po 259/18

Wyrok zapadł na skutek skargi spółki od niekorzystnej dla niej interpretacji indywidualnej. We wniosku spółka zmierzała do potwierdzenia, że kary umowne, które jest zobowi?zana zapłacić swoim kontrahentom, na przykład z tytułu odst?pienia przez ni? od zawartych umów najmu, stanowi? koszt uzyskania przychodu. Fiskus odmówił spółce prawa do zaliczenia w poczet kosztów kar umownych, jeśli wypowiedzenie umowy najmu wi?zało się z decyzj?, że dalsze prowadzenie działalności w tych miejscach byłoby nieefektywne ekonomicznie. Organ uznał, że wypowiedzenie umowy celem zmniejszenia straty ekonomicznej nie jest uzasadnieniem dla zabezpieczenia źródła przychodów.

Innego zdania był s?d, do którego spółka zaskarżyła niekorzystn? interpretację. WSA w  Poznaniu wskazał, że w procesie działań gospodarczych przedsiębiorca d?ży nie tylko do maksymalizacji przychodów, ale i do minimalizacji strat. Prawo do zaliczenia do kosztów kar umownych wypłacanych z tytułu odst?pienia od umowy najmu potwierdza orzecznictwo, także w przypadku odstępnego (wyrok NSA, sygn. II FSK 284/16). Przyjmuje się w nim, że w przypadku odszkodowań, kar umownych i innych wydatków wynikaj?cych z odst?pienia lub przedterminowego rozwi?zania umowy, wykazuj? one zwi?zek z przychodami.

Orzeczenie jest korzystne dla podatników, gdyż skutecznie kwestionuje podejście organów podatkowych, które nie zgadzaj? się na zaliczanie w poczet kosztów ekonomicznie uzasadnionych kar umownych, które zdaniem podatników s? racjonalnie powi?zane z osi?ganymi przychodami i ich poniesienie zmierza do zminimalizowania straty.

4. Wydanie maj?tku likwidacyjnego podlega opodatkowaniu VAT – wyrok NSA z  dnia 11  września 2018 r., sygn. I FSK 1785/16

Jeśli w trakcie likwidacji spółki wspólnicy otrzymuj? składniki maj?tku, wł?czaj?c w to nieruchomości, przy nabyciu których spółce przysługiwało prawo odliczenia VAT, wydanie maj?tku likwidacyjnego stanowi czynność opodatkowan? VAT.

Sprawa rozpatrywana przez NSA dotyczyła przekazania maj?tku likwidacyjnego do maj?tku osobistego wspólnika, jednak z zamiarem wykorzystywania nieruchomości w  działalności gospodarczej. Organ wskazał, że w takim przypadku bez znaczenia jest, że maj?tek jest wydawany w wykonaniu obowi?zków likwidowanej spółki. W konsekwencji przekazanie nieruchomości należy uznać za dostawę towarów.

S?dy administracyjne zaaprobowały stanowisko organu. Jest to kolejny wyrok wskazuj?cy na odrębność prawa podatkowego od innych gałęzi prawa. Pomimo, że wydanie maj?tku likwidacyjnego nie ma charakteru obligacyjnego, a jest czynności? czysto korporacyjn?, organy podatkowe i s?dy dopatruj? się w nim elementów dostawy towarów (lub świadczenia usług), podlegaj?cych opodatkowaniu VAT.

5. Interpretacje organów podatkowych

6. Split payment także dla faktora – interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 sierpnia 2018 r., nr 0113-KDIPT1-2.4012.368.2018.2.JSZ

Dyrektor Krajowej Informacji skarbowej potwierdził stanowisko wnioskodawcy prowadz?cego działalność faktoringow?, zgodnie z którym zapłata za nabyte wierzytelności może zostać zrealizowana z wykorzystaniem metody podzielonej płatności (split payment). Spółka poprosiła także o potwierdzenie, że zapłata kwoty VAT na rachunek kontrahenta w  zwi?zku z nabyciem wierzytelności wył?czy solidarn? odpowiedzialność faktora za VAT nierozliczony przez kontrahenta na wcześniejszym etapie. Organ potwierdził i to stanowisko.

Jest to istotne rozstrzygnięcie dla podmiotów prowadz?cych działalność faktoringow?. Potwierdza bowiem, że korzyści płyn?ce z zastosowania podzielonej płatności, takie jak wył?czenie solidarnej odpowiedzialności nabywcy wierzytelności za nierozliczony VAT zbywaj?cego wierzytelność, maj? zastosowanie także do faktoringu. Aktualne pozostaje jednak pytanie o opłacalność stosowania tego rozwi?zania dla faktorantów, gdyż wi?że się z "zablokowaniem" części środków na ich rachunkach VAT.

7. Przychody o charakterze odsetkowym to także prowizja za udzielenie pożyczki – interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 września 2018 r., nr  0111-KDIB1-3.4010.379.2018.1.APO

Od 1 stycznia 2018 r. zmianie uległy przepisy o niedostatecznej (cienkiej) kapitalizacji. Obecnie jednym z istotnych pojęć jest nadwyżka kosztów finansowania dłużnego, rozumiana jako kwota, o jak? poniesione przez podatnika koszty finansowania dłużnego podlegaj?ce zaliczeniu do kosztów podatkowych przewyższaj? w danym roku podatkowym przychody o charakterze odsetkowym. Przychody o charakterze odsetkowym nie posiadaj? jednak swojej wyczerpuj?cej definicji w ustawach podatkowych.

W wydanej interpretacji organ potwierdził, że przychody o charakterze odsetkowym powinny być traktowane jako ekonomicznie zrównane z odsetkami i odpowiadaj?ce kosztom finansowania dłużnego. Za takie przychody organ uznał na przykład prowizję przygotowawcz? i administracyjn? za udzielenie pożyczki. Jest to istotna wskazówka interpretacyjna w zakresie stosowania nowych regulacji dotycz?cych niedostatecznej kapitalizacji.