Budownictwo odbija się od dna

Pogłębienie spadku produkcji było dużym zaskoczeniem w kontekście silnego wsparcia w postaci korzystnych efektów kalendarzowych (por. MAKROpuls z 19.09.2016). Po oczyszczeniu z wpływu czynników sezonowych spadła ona o 5,5% m/m. Obniżenie aktywności w budownictwie widoczne jest już od kilku kwartałów – dynamika produkcji budowalno-montażowej utrzymuje się w trendzie spadkowym od połowy 2015 r. W br. tempo spadku dynamiki produkcji uległo zwiększeniu. Najsłabsz? koniunkturę obserwuje się w kategorii „obiekty inżynierii l?dowej i wodnej”, w której dynamika w br. utrzymuje się przeciętnie poniżej pozostałych dwóch składowych produkcji budowlano montażowej („roboty budowlane specjalistyczne” oraz „wznoszenie budynków”, por. wykres). Jest to spójne z odnotowanym w I poł. br. spowolnieniem w inwestycjach publicznych, zwi?zanym z ograniczonym wykorzystaniem środków unijnych na pocz?tku nowej perspektywy finansowej 2014-2020. Poniżej, na podstawie wyników badań koniunktury i innych wskaźników obrazuj?cych sytuację w budownictwie, przedstawiamy krótko- i średnioterminowe tendencje w tym sektorze.

Badania koniunktury opracowane przez GUS od pocz?tku br. wskazywały na pogorszenie nastrojów w budownictwie (por. wykres), co jest zgodne z danymi o produkcji napływaj?cymi z tego sektora. We wrześniu tendencja ta uległa jednak odwróceniu. Odnotowano bowiem lekk? poprawę oceny ogólnej bież?cej sytuacji gospodarczej przedsiębiorstw budowlanych. Co więcej, w przypadku oczekiwań przedsiębiorstw poprawa była bardziej widoczna oraz dotyczyła szerokiego zakresu wskaźników – m.in. przyszłego tempa wzrostu produkcji, zatrudnienia oraz zamówień w budownictwie. Wskaźniki koniunktury odpowiadaj?ce tym obszarom zwiększyły się we wrześniu do najwyższych poziomów od odpowiednio lutego br., grudnia ub.r. i lutego br. Bior?c pod uwagę wyprzedzaj?cy charakter tych indeksów, można oczekiwać, że wyniki badań koniunktury GUS sygnalizuj? odwrócenie tendencji w budownictwie i wskazuj? na poprawę sytuacji w horyzoncie kilku miesięcy.

Wsparcie dla oczekiwanego przez nas ożywienia w budownictwie stanowi? dane o zamówieniach publicznych. Wysokość progów unijnych, czyli kwot, od których uzależniony jest obowi?zek stosowania bardziej rygorystycznej procedury i przekazywania ogłoszeń do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej to ok. 22 mln zł dla robót budowlanych. Trzymiesięczna średnia ruchoma rocznej dynamiki zamówień na roboty budowlane o wartości poniżej progu unijnego znajduje się poniżej zera od lutego 2015 r. Jednakże od listopada 2015 r. widoczna jest wyraźna tendencja wzrostowa dla tej dynamiki i można oczekiwać, że w najbliższych miesi?cach przekroczy ona granicę zera. Przewidywany wzrost zamówień publicznych jest spójny ze ścieżk? wydatków maj?tkowych (głównie nakładów na inwestycje) przedstawion? w Wieloletniej Prognozie Finansowej (WPF) jednostek samorz?du terytorialnego (JST). Zgodnie z tym dokumentem, opublikowanym w sierpniu br., wydatki maj?tkowe JST maj? zmniejszyć się o 4,6% r/r w br. i wzrosn?ć o 1,4% w 2017 r. Spadek nakładów w br. wynika z niskiego stopnia absorbcji środków unijnych (patrz powyżej).

Warto odnotować, że wzrost inwestycji w 2017 r. stoi w sprzeczności z zaplanowan? w Ustawie Budżetowej nadwyżk? w podsektorze samorz?dowym w 2017 r. (0,2% PKB). Co więcej, WPF JST przewiduje deficyt w podsektorze samorz?dowym w wysokości 0,1% PKB w 2017 r. Uważamy, że scenariusz przedstawiony w WPF cechuje wyższe prawdopodobieństwo zmaterializowania się niż ten przedstawiony w ustawie budżetowej. Przedstawiona w WPF ścieżka inwestycji JST oraz rosn?ca dynamika zamówień publicznych na roboty budowlane stanowi? wsparcie dla produkcji budowlano-montażowej w horyzoncie kilku kwartałów.

Oczekujemy również, że budownictwo mieszkaniowe będzie czynnikiem dynamizuj?cym aktywność w budownictwie. Historycznie, dane o rozpoczętych budowach mieszkań z ok. czteromiesięcznym wyprzedzeniem sygnalizowały zmiany zachodz?ce w produkcji budowlano-montażowej. Od pocz?tku br. zależność ta uległa osłabieniu, bowiem za spadek produkcji budowlano-montażowej odpowiadały głównie niższe inwestycje infrastrukturalne. Niemniej jednak w sierpniu trzymiesięczna średnia ruchoma dynamiki rozpoczętych budów mieszkań wzrosła do 9,2% r/r wobec 2,2% w maju. Bior?c pod uwagę duż? skalę przyrostu tego wskaźnika i jego wyprzedzaj?cy charakter w stosunku do aktywności w budownictwie oczekujemy, że w kolejnych miesi?cach budownictwo mieszkaniowe pozostanie czynnikiem częściowo kompensuj?cym zapaść w inwestycjach infrastrukturalnych.

Bior?c pod uwagę zarysowane powyżej czynniki, uważamy, że w sierpniu osi?gnęliśmy dno dynamiki produkcji budowlano-montażowej. Pomimo oddziaływania negatywnych efektów kalendarzowych we  wrześniu, prognozujemy, że obserwowana poprawa koniunktury w budownictwie przyczyni się do stabilizacji rocznej dynamiki produkcji w tym sektorze (-20,5% r/r) i w kolejnych miesi?cach będzie się ona stopniowo zwiększać. Niemniej jednak oczekujemy również, że roczna dynamika nakładów inwestycyjnych realizowanych przez sektor publiczny, jak również dynamika produkcji budowlanomontażowej pozostan? ujemne do końca br. W I poł. 2017 r. wraz z kontynuacj? ożywienia w budownictwie mieszkaniowym oraz coraz większ? absorbcj? środków unijnych w ramach nowej perspektywy będziemy mieć do czynienia z przyspieszeniem produkcji. Czynnikiem ryzyka w dół dla naszej prognozy s? możliwe dalsze opóźnienia w ogłaszaniu i realizacji przetargów publicznych (głównie dotycz?ce inwestycji drogowych i kolejowych), które miały miejsce w ci?gu kilku ostatnich miesięcy.

***

Credit Agricole Bank Polska S.A. pl.  Orl?t Lwowskich 1, 53-605 Wrocław  www.credit-agricole.pl

Niniejszy materiał został sporz?dzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodz?cych ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale maj? charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.

Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail:  jakub.borowski(@)credit-agricole.pl

Jean-Baptiste GIRAUD Dyrektor Pionu Dużych Klientów Korporacyjnych Head of Large Corporate Client Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 02 e-mail:jeanbaptiste.giraud(@)credit-agricole.pl

David JULLIARD Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Mid Corporate Client Division ul.Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.:+48 22 573 80 82 e-mail:  djulliard(@)credit-agricole.pl